Allah'ın adıyla/ismiyle⁴⁹; Rahman¹; Rahîm².

⁴⁹Yüce Allah'ın sıfatı ve tecelli edişi. Çoğul olarak 'isimler'; Yüce Allah'ın tüm sıfatları ve tecelli edişleri. En güzel isimler/sıfatlar O'nadır.

¹En yüce merhametli.

²Yüce merhameti tecelli ettiren/ortaya koyan/vücut bulduran.

Hamd³ Allah’adır; âlemlerin Rabbi⁴.

³En yüce övgü/methetme.

⁴Efendi, komuta eden.

Rahman¹; Rahîm².

¹En yüce merhametli.

²Yüce merhameti tecelli ettiren/ortaya koyan/vücut bulduran.

Din gününün¹⁰⁹ Melik'i⁹⁶.

¹⁰⁹Dinden yani konusu din olacak yargılamanın yapılacağı gün/evre/dönem. Yargılama ahiret evreninde yapılacaktır. 

⁹⁶Hükümdar/hünkâr.

Sadece sana kulluk ederiz⁴⁶; ve sadece sana istekte bulunuruz yardım için^*.

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

^*İlahi yardım istemek.

Kılavuzla bizleri dosdoğru yola¹²⁴.

¹²⁴Sırâtel mustakîm. Tek ve dosdoğru yol; sadece Kur'an.

Kimselerin yoluna¹²⁵; nimet verdin üzerlerine¹²⁶; değil üzerlerine gazap edilen¹²⁷; ve değil sapkınların/dalalet içinde olanların¹²⁸.

¹²⁵Sadece Kur'an diyen kimselerin yolu.

¹²⁶Sadece Kur'an yoluna kılavuzlanarak kendilerine nimet verilen kimseler.

¹²⁷Yüce Allah'ın öfkesinin üzerlerine hak olduğu kimseler.

¹²⁸Dosdoğru yoldan (Kur'an'dan) sapmış kimseler. Sadece Kur'an demeyen herkes.

Kimseler; iman⁴⁷ ederler gayba⁶²; ve dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve rızıklandırdığımızdan onları infak⁶ ederler.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁶²Bilinmeyen, görünmeyen, gizli, saklı.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

^*Rablerini gözleriyle göremeseler de O'nun tecelli etmiş olan isimlerine/sıfatlarına tanık olarak iman ederler/emin olurlar.

Ve öğretti^* Adem'e⁵⁰ isimleri⁴⁹; tamamını onun; sonra sundu onları (isimleri) melekler⁴⁸ üzerine; ve dedi: “Haber verin bana bunların isimlerini⁴⁹; eğer olduysanız doğrular.”

⁵⁰Bilge insandan (Homo Sapiens) ilk nebi/peygamber. Dünya üzerinde fiziksel olarak yaşamış bir kimse.  Âdem'in bilincinin Yüce Allah'ın arşında/indinde/katında/hiperuzayda başına gelen olaylar bizlere örnek olması için Kur'an'da bildirilmiştir.  

⁴⁹Yüce Allah'ın sıfatı ve tecelli edişi. Çoğul olarak 'isimler'; Yüce Allah'ın tüm sıfatları ve tecelli edişleri. En güzel isimler/sıfatlar O'nadır.

⁴⁸Yüce Allah'ın indinde/katında/arşında bulunan şerefli elçi Cibril benzeri varlıklar. Kendi iradeleri/akılları vardır. Ancak yaratılış gereği insanlardaki gibi fücur (psikanalizdeki 'id') sahibi değillerdir. Asla kötülük düşüncesi oluşturamazlar. İradeleriyle oluşturdukları her fikir mutlak ki takva içerir.

Yüce Allah'ın sıfatları ve nasıl tecelli ettikleri öğretildi. Bu öğretme süreci evrenimiz yaratılmadan önce Yüce Allah'ın arşında bir yerde gerçekleşti.  

Dediler: “Subhân'sın⁷ sen; yoktur bilgi bizlere; bize öğrettiğin dışında; doğrusu sen; sensin Alîm⁸; Hakîm⁹."

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁸Bilen.

⁹Bilge/bilgelikle hükmeden.

Ve dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve verin zekâtı¹⁰; ve rükû¹¹ edin rükû¹¹ edenlerle birlikte.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

Ve yardım/destek isteyin sabırla⁵¹; ve salâtla⁵; ve doğrusu o (salât) mutlak bir büyüktür (yüktür); dışındadır haşyetliler/huşulular⁵³ üzerine (olan).

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁵³Huşu. Derin saygıdan yüreğin ürpermesi. Bir şeyin heybet ve cazibesine karşı alçalma. Alçak gönüllülük.

Ve o zaman dedik: “Girin şu kente; öyle ki yiyin oradan; her yerde; dilediğiniz (gibi) bolca; ve girin kapıdan secde¹² edenler (olarak)”; ve deyin: “Hitta/günahlardan-hatalardan bir arınma”; bağışlarız sizlere hatalarınızı; ve ziyade edeceğiz güzel davrananlara.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve o zaman aldık bir mîsâk¹²⁹ İsrailoğullarından; kulluk⁴⁶ etmeyesiniz; ancak Allah'a; ve ana babayla bir güzellik; ve yakınlık sahibine¹³⁰ (de); ve yetimlere¹³¹ (de); ve miskinlere¹¹³ (de); ve deyin insanlar için güzelliği; ve dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve verin zekâtı¹⁰; sonra döndünüz; bir az dışında sizlerden; ve sizler direnç gösterenlersiniz/karşı çıkanlarsınız.

¹²⁹Antlaşma/sözleşme/ahit.

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

¹³⁰Her türlü yakınlık sahibi. Soy yakınlığı, mekan yakınlığı vb.

¹³¹Anne veya babanın en az birisinden yoksun olan.  

¹¹³Açlık sınırında yaşayan.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Ve dikin/ayağa kaldırın salâtı^5; ve verin zekâtı^10; ve nefisleriniz için önceden gönderdiklerinizi hayırdan; bulursunuz onu Allah'ın indinde/katında; doğrusu Allah yaptıklarınızı görendir.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Ve o zaman yaptık beyti/evi³² bilinci geri döndürme yeri insanlara; ve bir güvenlik; ve edinin/tutun/alın İbrahim'in dikelme/ayağa kalkma/doğrulma yerinden; bir salla¹³ yeri; ve antlaştık/ahitleştik İbrahim’le ve İsmail'le ki o ikisi temizler evimi³²; etrafta dolaşanlar için; ve adananlara/kendini vakfedenlere; ve rükû¹¹ edenlere; secde¹² edenlere.

³²Topluma ait olan, dini öğretilerin takip edildiği ev, mekân. Kur'an'ın okunup öğrenildiği topluma ait mekân.  

¹³Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmemek, ilgisiz kalmamak, kale almak, umursamak, kayıtsız kalmamak, mühimsemek, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip etmek.

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Diyecek insanlardan ahmaklar: “Ne çevirdi onları kıblelerinden¹⁴? Ki oldular üzerinde onun”; de ki: “Allah'adır doğu ve batı; kılavuzlar (Allah) dilediği kimseyi dosdoğru bir yola doğru.”

¹⁴Tarafın/hedefin belli edilmesi amaçlı yönelme.

Ve işte böyledir; yaptık sizleri bir ümmet; vasat/orta/hayırlı; olmanız için şahitler/tanıklar insanlar üzerine; ve olması için resulün/elçinin sizlere bir şahit/tanık; ve yapmış değiliz bir kıble¹⁴ ki oldunuz üzerinde onun; ancak belli etmek/bilmek için resule/elçiye tabi olan kimseyi kimseden; döner üzerinde iki topuğu; ve doğrusu oldu o (kıble) mutlak bir büyük (yük); dışında kimseye; kılavuzladı doğru yola Allah; ve olmuş değildir Allah giderir/boşa çıkarır imanınızı⁴⁷ sizlerin; doğrusu Allah insanlara mutlak Raûf'tur¹⁵; Rahîm'dir².

¹⁴Tarafın/hedefin belli edilmesi amaçlı yönelme.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹⁵Şefkatli/kibar.

²Yüce merhameti tecelli ettiren/ortaya koyan/vücut bulduran.

Muhakkak görürüz yüz çevirmeni göğe; öyle ki döndürürüz seni bir kıbleye¹⁴; razı olursun ona; öyleyse döndür yüzünü haram mescit¹⁵⁸ tarafına doğru; ve olduğunuz her yerde öyle ki döndürün yüzlerinizi o tarafa doğru; ve doğrusu kimseler; verildiler kitap; mutlak bilirler ki o (kitap) bir hak/gerçek Rablerinden⁴; ve değildir Allah gâfil/habersiz/aymaz ne yaparlar onlar.

¹⁴Tarafın/hedefin belli edilmesi amaçlı yönelme.

¹⁵⁸Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer mescittir. Haram mescitse bulunduğu yerde günah işlemenin, kötülük yapmanın, canlılara zarar vermenin haram edildiği/yasaklandığı topluma ait olan mescittir.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve eğer ki kitap verilmiş kimselere gelsen her türlü ayetle; tabi olur değillerdir senin kıblene¹⁴; ve değilsin sen bir tabi olan onların kıblesine¹⁴; ve bir kısmı onların tabi olan değillerdir bir kısmının kıblesine¹⁴; ve eğer ki tabi olursan hevalarına onların; sana gelen ilimden sonrasında; doğrusu sen (olursun) o zaman mutlak zalimlerden.

¹⁴Tarafın/hedefin belli edilmesi amaçlı yönelme.

Ve çıktığın her yerden; öyle ki çevir yüzünü haram^* mescit¹⁶ tarafına doğru; ve doğrusu o (Kur’an) mutlak haktır/gerçektir Rabbinden⁴; ve Allah gafil/habersiz/aymaz değildir yapar olduğunuzdan.

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

⁴Efendi, komuta eden.

Ey iman⁴⁷ etmiş kimseler! Yardım/destek isteyin sabırla⁵¹; ve salâtla⁵; doğrusu Allah birliktedir sabredenlerle⁵¹.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

İşte bunlar; onlaradır salâtlar²² Rablerinden⁴; ve bir rahmet; ve işte bunlar; onlardır doğru yola kılavuzlular.

²²Yüce Allah’ın kulunu gözünün önünden ayırmaması (52:48); hemen arkasından gözetlemesi/takip etmesi; koruması, kollaması, ilgisiz kalmaması. Yüce Allah’ın kuluna cevap vermesi, değer vermesi.

⁴Efendi, komuta eden.

Değildir erdem ki çevirirsiniz yüzlerinizi doğu ve batı kıbleye¹⁴; fakat erdem kimsededir; iman⁴⁷ etti Allah'a ve ahiret gününe; ve meleklere; ve kitaba (Kur’an’a); ve nebilere/peygamberlere; ve verdi malını -üzerindedir sevgisi-; yakında olanlara; ve yetimlere; ve açlık sınırında yaşayanlara; ve yolun oğluna/evsize; ve isteyenlere/talep edenlere; ve boyunlardadır (boyunduruğu çözmededir); ve dikti/ayağa kaldırdı salâtı⁵; ve verdi zekâtı¹⁰; ve yerine getirenler antlaşmalarını antlaştıkları zaman; ve sabrederler⁵¹ sefalette/sıkıntıda; ve başı darda/bunalımda; ve seferberlik zamanında; işte bunlar doğru kimselerdir; ve işte bunlar; onlardır muttakiler¹⁷.

¹⁴Tarafın/hedefin belli edilmesi amaçlı yönelme.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

¹⁷Takva sahipleri/Yüce Allah'ın hoşnut olmayacağı her şeyden sakınanlar.

Koruyun/muhafaza edin salâtları²³; ve vusta/orta/en iyi salâtı²⁴; ve dikelin/ayağa kalkın Allah için; kanaat edenler (olarak).

²³Müminlerin her gün belirli vakitlerde (sabah ve akşam) yaptığı iki salât ve her hafta toplantı gününde yaptıkları salât. Salâtlar olarak çoğul. 

²⁴Müminlerin kendi belirledikleri bir toplantı gününde (gündüz vakitlerinde) düzenli olarak her hafta yaptıkları salât.

^*Haftada bir kez toplantı günü gündüz vakitlerinde yapılan salat. Toplantı salatı.

Doğrusu kimseler; iman⁴⁷ ettiler; ve yaptılar sâlihât¹⁸; ve diktiler/ayağa kaldırdılar salâtı⁵; ve verdiler zekâtı¹⁰; onlaradır ecirleri/karşılıkları; indindedir/katındadır Rablerinin⁴; ve yoktur bir korku onlara; ve onlar hüzünlenmezler.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹⁸Düzeltici-iyileştirici-barışa yönelik işler.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁴Efendi, komuta eden.

Öyle ki nida etti/seslendi ona melekler¹³³; ve o (Zekeriyyâ) bir kıyamda¹⁴³; salât⁵ eder mihrapta/özel alanda; “Doğrusu Allah müjdeler sana Yahya'yı; doğrulayıp tasdikleyici Allah’tan bir kelimeyi; ve bir lider/önder; ve bir kısıtlayan/sınırlayan (nefsini); ve bir nebi¹³²; iyilerden/salihlerden.”

¹³³Yüce Allah'ın indinde/katında olan; Levh-i Mahfuz'un tamamına erişim yetkisi olan Cibrîl benzeri şerefli varlıklar. Diledikleri şekle dönüşerek Yüce Allah'ın emrini yerine getirirler. Mağara yoldaşlarına zaman yolculuğu yaptıran Rakim yoldaşları; İbrahim, Lut, Zekeriyyâ peygambere ve Meryem'e gelen elçilerdir. 

¹⁴³Yaratılış özelliğinin dikilmesi/ayağa kalkması; bir amaç için ayaklanması/hareketlenmesi.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹³²Kendisine kitap verilen resul/elçi. Her resul/elçi nebi değildir. Her nebi bir resuldür/elçidir.

Ey Meryem! Alçak gönüllü ol/uysal ol Rabbine⁴; ve secde¹² et; ve rükû¹¹ et, rükû¹¹ edenlerle birlikte.

⁴Efendi, komuta eden.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

Aynı değillerdir kitap ehlinden¹³⁵ bir ümmet/topluluk; dikelen/ayakta duran; okurlar ayetlerini Allah'ın gece¹⁷¹ zamanları; ve onlar secde¹² ederler.

¹³⁵Hristiyanlar ve Yahudiler başta olmak üzere Kur'an öncesi kendilerine kitap verilmiş olan topluluklar. 

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Kimseler; anarlar Allah'ı; dikelenler/ayaktalar (olarak); ve oturan (olarak); ve yanlarına üzerine (olarak); ve fikir yürütürler göklerin ve yerin yaratılışına; Rabbimiz⁴! Yaratmış değilsin bunu boşuna; Subhân'sın⁷ sen; öyle ki sakındır bizleri ateş azabından.

⁴Efendi, komuta eden.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Ey iman⁴⁷ etmiş kimseler! Yaklaşmayın salâta⁵; ve sizler sarhoşlar/aklı örtmüşler (olarak); ta ki bilersiniz dediğinizi; ve de bir cünüp¹³⁶ (-ken) -dışındadır bir yol gelip geçenler- ta ki guslederler/yıkanırlar/banyo yaparlar; ve eğer oldunuz hastalar ya da bir sefer üzerine; ya da geldi biriniz sizden gaitadan/dışkılamaktan ya da dokundunuz/cinsel ilişkiye girdiniz kadınlara; öyle ki asla bulamadınız bir su; öyle ki teyemmüm edin/sürün iyi/hoş/yumuşak toprağa/kuma; öyle ki sıvazlayın yüzlerinize ve ellerinize; doğrusu Allah oldu Afuv¹⁹; Gafûr²⁰.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹³⁶Temizlikten uzak kalmak, kopmak. 

¹⁹Affeden.

²⁰Bağışlayan.

Görmez misin kimseleri? Denildi onlara; çekin ellerinizi; ve dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve verin zekâtı¹⁰; öyle ki ne zaman yazıldı onlara savaş; o zaman bir fırka/bir bölük onlardan haşyet⁵³ duyar insanlara; haşyet⁵³ duyar gibi Allah'a; ya da daha şiddetli bir haşyet⁵³ duyma; ve dediler: “Rabbimiz⁴! Niçin yazdın bize savaş? Keşke tehir etseydin/erteleseydin bizi yakın bir ecele/bir süreye”; de ki: “Dünya metası⁵⁴ azdır; ve ahiret hayırlıdır; kimse için; takvalı²¹ oldu; ve zulmedilmez sizlere bir fitil/bir sicim¹³⁷ (kadar).

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁵³Huşu. Derin saygıdan yüreğin ürpermesi. Bir şeyin heybet ve cazibesine karşı alçalma. Alçak gönüllülük.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵⁴Sermaye. Yararlanma.

²¹Yüce Allah'ın hoşnut olmayacağı şeylerden sakınmak. Kur'an'ın emir ve yasaklarını çiğnemekten sakınmak.

Ve darp ettiğiniz/vurduğunuz zaman (ayakları) yerde/yeryüzünde; öyle ki yoktur sizlere bir günah ki kısarsınız salâttan⁵; eğer korkarsanız/tedirgin olursanız ki işkence ederler kâfirlik²⁵ etmiş kimseler; doğrusu kâfirler²⁵ oldular sizlere apaçık bir düşman.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

Ve olduğun zaman onların içinde; öyle ki doğrult/dikleştir/ayağa kaldır onlara salâtı⁵; öyle ki doğrulsun/dikelsin/ayağa kalksın bir tayfa/bir bölük onlardan seninle birlikte; ve tutsunlar/alsınlar silahlarını; öyle ki secde¹² ettikleri zaman; öyle ki olsunlar onlar sizlerin arkasından/ötesinden; gelsin diğer bir tayfa/bir bölük; asla salla¹³ etmeyen; öyle ki salla¹³ etsinler seninle birlikte; ve tutsunlar/alsınlar savunma tedbirlerini ve silahlarını; isterler kâfirlik²⁵ etmiş kimseler keşke gaflet/aymazlık içinde olsanız silahlarınızdan ve metalarınızdan/eşyalarınızdan; öyle ki meyletseler üzerinize tek bir meyille; ve yoktur bir günah sizlere; eğer oldu sizlerle bir eziyet yağmurdan ya da oldunuz marazlılar/hastalar ki bırakın/koyun silahlarınızı; ve tutun/alın savunma tedbirlerinizi; doğrusu Allah hazırladı kâfirler²⁵ için utanç verici bir azap.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

¹³Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmemek, ilgisiz kalmamak, kale almak, umursamak, kayıtsız kalmamak, mühimsemek, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip etmek.

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

Öyle ki, tamamladınız zaman salâtı⁵; öyle ki zikredin/hatırlayın Allah'ı kıyam¹⁴³ halindeler (olarak) ve oturan (olarak) ve yanlarınız üzerine (yatar halde); öyle ki sakinleştiğiniz zaman; öyle ki doğrultun/dikleştirin/ayağa kaldırın salâtı⁵; doğrusu salât⁵ oldu müminler²⁷ üzerine vakitli bir kitap.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁴³Yaratılış özelliğinin dikilmesi/ayağa kalkması; bir amaç için ayaklanması/hareketlenmesi.

²⁷İtimat eden/emin olan. Yüce Allah'ın varlığına O'nun evren kitabını okuyarak delillerle tanık/şahit olan. Kur'an'ın ilâhi olduğuna kanıtlarla kanaat getirmek ve Kur'an'a itimat etmek/güvenmek.   

Vakitli (sabah ve akşam) salat ve haftalık salat sadece müminlerin yapacağı bir iştir.    

Doğrusu münâfıklar²⁶ aldatmaya çalışırlar Allah'ı; ve O (Allah) aldatır onları; ve dikeldikleri/ayağa kalktıkları zaman salâta⁵; dikeldiler/ayağa kalktılar üşengeç/umursamaz; gösteriş yaparlar insanlara; ve anmazlar Allah'ı; ancak biraz.

²⁶İç yüzünü gizleyen. İki yüzlü. 

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Ve kaldırdık/yükselttik üzerlerine onların turu/dağı; mîsâkları¹²⁹ (gereği) onların; ve dedik onlara: “Girin kapıdan secde¹² edenler (olarak)”; ve dedik onlara: “Sınırı aşmayın şabatta/dinlenme döneminde”; ve aldık onlardan sağlam bir mîsâk¹²⁹.

¹²⁹Antlaşma/sözleşme/ahit.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Fakat onlardan ilimde kök salanlar; ve müminler²⁷; iman⁴⁷ ederler sana indirilene ve senden önce indirilene; ve dikenlerdir/ayağa kaldıranlardır salâtı⁵; ve verenlerdir zekâtı¹⁰; ve iman⁴⁷ edenlerdir Allah'a ve ahiret gününe; işte bunlar; getireceğiz/vereceğiz onlara bir büyük ecir/karşılık.

²⁷İtimat eden/emin olan. Yüce Allah'ın varlığına O'nun evren kitabını okuyarak delillerle tanık/şahit olan. Kur'an'ın ilâhi olduğuna kanıtlarla kanaat getirmek ve Kur'an'a itimat etmek/güvenmek.   

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Ey ehli kitap¹³⁵! Sınırı aşmayın dininizde; ve demeyin Allah üzerine hak/gerçek dışında; ancak ki Mesih Îsa; Meryem oğlu; resulüdür/elçisidir Allah'ın; ve kelimesidir O’nun (Allah’ın); attı onu Meryem'e doğru; ve bir ruh O'ndan (Allah’tan); öyle ki iman⁴⁷ edin Allah'a ve resullerine/elçilerine O’nun; ve demeyin "üç"; yasaklayın/engelleyin bir hayır/iyilik (olarak) sizlere; ancak ki Allah bir tek ilâhtır⁷⁴; Subhân'dır⁷ O; ki olmaz O’na bir çocuk; O'nadır göklerde olan ve yerde olan; ve kafî geldi/yetti Allah bir vekîl (olarak).

¹³⁵Hristiyanlar ve Yahudiler başta olmak üzere Kur'an öncesi kendilerine kitap verilmiş olan topluluklar. 

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁷⁴Tanrı. Tektir; dengi/eşiti ve benzeri yoktur. Ne doğmuştur ne de doğurulmuştur. Gücünü, varlığını bizzat kendisinden alır ve sonsuz bir şekilde devam ettirir. Ebedi ve ezeli olandır; hiçbir yıkıma uğramadan, değişmeden, zayıflamadan, eksilmeden, sonsuz şekilde gücünü kuvvetini koruyandır. Kendisinden başka her şeyin O’na muhtaç olduğudur, hiçbir şeye bağlı olmadan hükmedendir. En yüce sıfatların sahibi olup dilediğinde tecelli ettirendir.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Ey iman⁴⁷ etmiş kimseler! Dikeldiğiniz/ayağa kalktığınız zaman salâta⁵; öyle ki gusledin/yıkayın yüzlerinizi ve ellerinizi dirseğe doğru; ve mesh edin/sıvazlayın başlarınızı ve ayaklarınızı iki topuğa doğru; ve eğer oldunuz bir cünüp¹³⁶; öyle ki temizlenin/yıkanın; ve eğer oldunuz hastalar; ya da bir sefer üzerinde; ya da geldi biriniz sizden gaitadan/dışkılamaktan; ya da dokundunuz/cinsel ilişkiye girdiniz kadınlara; ve asla bulamadınız bir su; öyle ki teyemmüm edin/sürün iyi/hoş/yumuşak toprağa/kuma; öyle ki sıvazlayın yüzlerinize ve ellerinize ondan (topraktan/kumdan); razı olur değildir Allah yapmaya sizlere zorluktan/darlıktan; fakat razı olur/arzular temizlemeye sizleri ve tamamlamaya kendi nimetini sizlere; belki sizler şükredersiniz⁴³.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹³⁶Temizlikten uzak kalmak, kopmak. 

⁴³Teşekkür etmek. Minnettar olmak. Şükran (iyilik bilmek; gönül borcu) sahibi olmak.

Ve ant olsun aldı Allah bir mîsâk¹²⁹ İsrailoğullarından; ve gönderdik onlardan on iki lider; ve dedi Allah; doğrusu ben sizinle birlikteyim; eğer diktiniz/ayağa kaldırdınız salâtı⁵; ve verdiniz zekâtı¹⁰; ve iman⁴⁷ ettiniz resullerime/elçilerime; ve desteklediniz onları; ve borç¹²³ verdiniz Allah'a güzel bir borç¹²³; mutlak kâfirlik²⁵ ederim^*; ve mutlak sokarım sizleri cennetlere; akar altından onun nehirler; öyle ki kim kâfirlik²⁵ etti bundan sonra sizlerden; öyle ki muhakkak dalalet içinde oldu/saptı düz yoldan.

¹²⁹Antlaşma/sözleşme/ahit.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹²³Yüce Allah'ın kendisine yazmış olduğu şeyleri O'nun adına yapmak. Örnek; açlık çeken bir kimseyi Yüce Allah adına doyurmak.   

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

^*Yüce Allah'ın mümin kimselerin bazı günahlarına kâfirlik edeceği yani örtüp gizleyeceği bu ayette bildirilir.

Veliniz²⁸ sizin ancak Allah’tır; ve resulü/elçisidir O'nun; ve iman⁴⁷ etmiş kimselerdir; kimseler; dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve verirler zekâtı¹⁰; ve onlar rükû¹¹ edenlerdir.

²⁸Koruyan, himaye eden yakın arkadaş. Çoğulu evliyadır.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

Ve davet/çağrı aldıkları zaman salâta⁵; edindiler/tuttular onu (salâtı) bir eğlence ve oyun; işte bu; olmalarıyladır onların bir kavim/topluluk; akletmezler.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Ancak arzu eder şeytân²⁹ ki düşürsün aranıza husumet/düşmanlık ve nefret; hamr¹³⁸ içinde; ve şans oyunu/kumar (içinde); ve uzaklaştırmak/alıkoymak Allah'ın zikrinden⁷⁸ ve salâttan⁵; öyleyse sizler nehy edenler/geri duranlar/dizginleyenler misiniz?

²⁹Saptıran, bozan, uzaklaştıran.

¹³⁸Örten, gizleyen. Mayalı. Aklı devre dışı bırakan her şey. Sadece alkolle kısıtlı değildir.  

⁷⁸Hatırlatma, öğüt. Kur'an da bir zikirdir. Yüce Allah'ı ile bilinçlerimizin arşta yapmış olduğu antlaşmayı bizlere hatırlatır.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Ey iman⁴⁷ etmiş kimseler! Şahitlik/tanıklık (olsun) aranızda; geldiği/ulaştığı/ziyaret ettiği zaman sizlerden birine ölüm; vasiyet esnasında adil iki kişi (olsun) sizlerden; ya da başka iki kişi sizlerden olmayan; eğer sizler darp ettiyseniz/vurduysanız (ayakları) yerde/yeryüzünde; o durumda isabet etti size ölüm musibeti; tutun o ikisini salâttan⁵ sonra; öyle ki yemin etsin o ikisi Allah'a eğer şüphelendiyseniz; satmayız onu (yemini) bir bedele; ve eğer olsa (da) yakınlık sahibi ve de gizlemeyiz şahitliğini Allah'ın; doğrusu biz o zaman mutlak günahkâr kimselerdeniz (diye).

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Ve ki dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve takvalı²¹ olun O’na (Allah'a); ve O ki; O’na haşr olunursunuz/bir araya getirilirsiniz.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

²¹Yüce Allah'ın hoşnut olmayacağı şeylerden sakınmak. Kur'an'ın emir ve yasaklarını çiğnemekten sakınmak.

Ve işte bu gibidir/böyledir; gösteririz İbrahim'e melekûtunu/uçsuz bucaksız mülkünü göklerin ve yerin; ve olması için onun kesinlerden/eminlerden.

Ve bu; bir kitaptır; indirdik onu; mübarektir¹³⁹; musaddıktır¹⁴⁰ iki elleri arasında olanı; ve uyarman içindir kentlerin anasını; ve kimseyi, çevresindedir onun; ve kimseleri, iman⁴⁷ ederler ahirete; iman⁴⁷ ederler buna (kitaba); ve onlar salâtlarını²³ korurlar.

¹³⁹Bereketli, uğurlu.

¹⁴⁰Doğrulayıp tasdik edici. Sadece tasdik edici değil; aynı zamanda yanlış olanın doğrusunu tasdik edici. 

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

²³Müminlerin her gün belirli vakitlerde (sabah ve akşam) yaptığı iki salât ve her hafta toplantı gününde yaptıkları salât. Salâtlar olarak çoğul. 

Ve yaptılar Allah'a ortaklar cinni/gizliyi/bilinmeyeni; ve yarattı (Allah) onları; ve yalan uydurdular O'na (Allah’a) oğullar ve kızlar; değildir bir ilim/bilgi; Subhân'dır⁷ O; ve yüceldi/üstün oldu (Allah) vasıflandırdıklarından/nitelediklerinden.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Öyle ki Allah'tan gayri/başka bir hakem mi ararım?; ve O (Allah) ki indirdi sizlere mufassal¹⁶⁶ edilen kitabı; ve kimseler; verdik onlara kitap; bilirler ki o (kitap) indirilendir Rabbinden hakla/gerçekle; öyleyse olma kuşkulananlardan.

¹⁶⁶Detaylı, tafsilatlı, ayrıntılı, analitik. 

De ki: “Doğrusu benim salâtım⁵; ve adanmış tarzım; ve hayatım; ve ölümüm; Allah içindir; alemlerin Rabbi.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Ey âdemoğulları! Muhakkak indirdik sizlere bir elbise; örter ayıp olan cinsel organ bölgelerinizi; ve bir süs; ve takva²¹ elbisesi; işte bu; hayırlıdır; işte bu; ayetlerindendir Allah'ın; belki onlar düşünüp öğüt alırlar.

²¹Yüce Allah'ın hoşnut olmayacağı şeylerden sakınmak. Kur'an'ın emir ve yasaklarını çiğnemekten sakınmak.

Ey âdemoğulları! Baştan çıkarmasın sizi şeytân²⁹; çıkardığı gibi ebeveynlerinizi cennetten; soyarak ikisinden elbiselerini; göstermek için ikisine ayıp olan cinsel organ bölgelerini; doğrusu o (şeytan) görür sizleri; o ve kabilesi onun; yerden (ki) görmezsiniz onları; doğrusu biz; yaptık şeytanları²⁹ evliya/veliler²⁸; kimseler için; iman⁴⁷ etmezler.

²⁹Saptıran, bozan, uzaklaştıran.

²⁸Koruyan, himaye eden yakın arkadaş. Çoğulu evliyadır.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

Ve öyle ki yaptıkları zaman çirkin/kötü bir aşırılık; dediler: “Bulduk babalarımızı/atalarımızı üzerinde onun; ve Allah emretti bize onu”; de ki: “Doğrusu Allah emretmez çirkin/kötü aşırılığı; Allah'a karşı bilmediklerinizi mi söylersiniz?”

De ki: “Emretti Rabbim eşitliği; ve kaldırıp doğrultun yüzlerinizi her bir mescitte¹⁶; ve çağırın O’nu (Allah’ı); halis/saf/katıksız kılanlar olarak O'na dini; başladığı gibi sizleri (yaratmaya); dönersiniz.

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

Bir fırka/grup; kılavuzladı doğru yola (Allah); ve bir fırka/grup; hak oldu onlar üzerine dalalet/sapkınlık; doğrusu onlar tuttular/edindiler şeytânları²⁹ evliya/veliler²⁸; astından Allah'ın; ve hesap ederler/sanırlar ki onlar doğru yola kılavuzlular.

²⁹Saptıran, bozan, uzaklaştıran.

²⁸Koruyan, himaye eden yakın arkadaş. Çoğulu evliyadır.

Ey Ademoğulları! Alın ziynetlerinizi/süslerinizi her bir mescit¹⁶ yanında; ve yiyin; ve için; ve israf etmeyin; doğrusu O (Allah) sevmez müsrifleri/israf edenleri.

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

Ve atıldılar/kapandılar sihirbazlar secde edenler¹² (olarak).

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve o zaman denildi onlara: “Mesken edinin şu kentte; ve yiyin orada dilediğiniz (gibi) her yerden; ve deyin: “hitta/günahlardan-hatalardan bir arınma“; ve girin kapıdan secde edenler¹² (olarak)”; bağışlarız sizlere hatalarınızı; ziyade edeceğiz güzel davrananlara.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve kimseler; sımsıkı sarılırlar/yapışırlar kitaba (Kur’an’a); ve dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; doğrusu biz; zayi etmeyiz muslihlerin³⁰ ecrini/karşılığını.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

³⁰Sâlih işler yapan. Sâlihâtı (düzeltici-iyileştirici-barışa yönelik işler) yapan.

Ve o zaman aldı Rabbin Ademoğullarından; sırtlarından onların zürriyetlerini/nesillerini; ve tanık yaptı onları nefisleri üzerine: “Değil miyim Rabbiniz!”; dediler: “Evet! Tanık/şahit olduk”; ki dersiniz kıyamet günü¹⁴⁸: “Doğrusu biz olduk bundan gâfil/aymaz.”

¹⁴⁸Kıyam günü/dönemi/evresi. Yaratılış özelliğinin dikilmesi/ayağa kalkması; insanın yaratılış özelliği olan beynin (bedenle veya bedensiz) dikilmesi/ayağa kalkması. Ahiret evreninde bilincin avatar bedene yüklenmesiyle aktive olduğu, dirildiği gün/dönem/evre. 

Doğrusu kimseler Rabbinin⁴ indinde/katında; büyüklenmezler kulluk etmekten O’na (Allah’a); ve tesbih³¹ ederler O'nu (Allah’ı); ve O’na (Allah’a) secde¹² ederler.

⁴Efendi, komuta eden.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Kimseler; dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve rızıklandırdığımızdan onları infak⁶ ederler.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

Ve o zaman dediler: “Ya Allah! Eğer olduysa bu; o (Kur’an) bir hak/gerçek senin katından; öyle ki yağdır üzerimize bir taş gökten; ya da getir bize acıklı/elim bir azap.

Ve olmuş değildir salâtı⁵ onların^*; beytin/evin³² yanındaki; ancak ıslık çalma ve el çırpma; öyleyse tadın azabı; kâfirlik²⁵ eder olduğunuzdan.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

³²Topluma ait olan, dini öğretilerin takip edildiği ev, mekân. Kur'an'ın okunup öğrenildiği topluma ait mekân.  

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

Öyle ki sonlandığı zaman haram aylar³⁴; öyleyse katledin³⁵ müşrikleri³⁶ her nerede buldunuz onları; ve tutun/alın onları; ve kuşatın/sınırlayın onları; ve oturup bekleyin onları her bir rasat yerinde/gözlem yerinde; öyle ki eğer tevbe³³ ettilerse; ve diktilerse/ayağa kaldırdılarsa salâtı⁵; ve verdilerse zekâtı¹⁰; öyle ki serbest bırakın yollarını onların; doğrusu Allah Gafûr'dur²⁰; Rahîm'dir².

³⁴Kur'an'ın indiği dönemde o bölgede yaşayan insanların belirlemiş olduğu bir kural/antlaşma. Savaşmanın haram olduğu 4 ay.

³⁵Öldürmek, savaşmak, zor duruma sokmak, aşırı derecede rahatsız etmek, zarar vermek.

³⁶Şirk koşan. Şirk; ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

³³Dönmek, vazgeçmek.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

²⁰Bağışlayan.

²Yüce merhameti tecelli ettiren/ortaya koyan/vücut bulduran.

Öyle ki eğer tevbe³³ ettilerse; ve diktilerse/ayağa kaldırdılarsa salâtı¹⁵⁴; ve verdilerse zekâtı¹⁰; öyle ki kardeşlerdir sizlere dinde; ve detaylı açıklarız ayetleri; bilir bir kavim için.

³³Dönmek, vazgeçmek.

¹⁵⁴Toplumunu yöneldiği, takip ettiği amaç ve hedeflere salât etme. Salâtlarını bilmiş olan göçmen kuşlar gibi toplumla aynı istikamete doğru uçma.

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Olmuş değildir müşrikler³⁶ için; ki imar ederler mescitlerini¹⁶ Allah'ın; tanıklardır/şahitlerdir kendi nefislerinin küfrüne/kâfirliğine²⁵ karşı; bunlar; boşa çıktı yaptıkları onların; ve ateşte; onlar ölümsüzlerdir.

³⁶Şirk koşan. Şirk; ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

İmar eder Allah'ın mescitlerini¹⁶; ancak (bir) kimse (ki); iman⁴⁷ etti Allah'a ve ahiret gününe; ve dikti/ayağa kaldırdı salâtı⁵; ve verdi zekâtı¹⁰; ve asla haşyet⁵³ duymaz o; ancak Allah'a; öyle ki belki bunlar; ki olurlar doğru yola kılavuzlananlardan.

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁵³Huşu. Derin saygıdan yüreğin ürpermesi. Bir şeyin heybet ve cazibesine karşı alçalma. Alçak gönüllülük.

Edindiler kendi din adamlarını ve kendi rahiplerini rabler⁴; astından Allah'ın; ve Meryem oğlu Mesih'i; ve emredilmiş değillerdi, ancak kulluk etmeleri tek bir ilaha; yoktur ilah O’nun dışında; Subhân'dır⁷ O; şirk koşarlar olduklarından/ortak koşarlar olduklarından (ayrıdır).

⁴Efendi, komuta eden.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Ve mâni olmuş/engel olmuş değildir onlara ki kabul edilir onlardan infakları⁶; ancak Allah'a ve O’nun resulüne/elçisine kâfirlik²⁵ etmelerindendir; ve gelmezler salâta⁵; ve ancak onlar üşengeç/umursamaz; ve infak⁶ etmezler; ve ancak onlar kerhen/ istemeyerek.

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Ve mümin²⁷ erkekler; ve mümin²⁷ kadınlar; onların bir kısmı velileridir²⁸ bir kısmın; emrederler evrensel kabulleri/normları ve engellerler iğrençleştirilmişten/çirkinleştirilmişten; ve dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve verirler zekâtı¹⁰; ve itaat ederler Allah'a ve O’nun resulüne/elçisine; işte bunlar, rahmet edecektir onlara Allah; doğrusu Allah Azîzdir³⁷; Hakîmdir⁹.

²⁷İtimat eden/emin olan. Yüce Allah'ın varlığına O'nun evren kitabını okuyarak delillerle tanık/şahit olan. Kur'an'ın ilâhi olduğuna kanıtlarla kanaat getirmek ve Kur'an'a itimat etmek/güvenmek.   

²⁸Koruyan, himaye eden yakın arkadaş. Çoğulu evliyadır.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

³⁷Güç yetiren.

⁹Bilge/bilgelikle hükmeden.

Ve salla⁵² edilmez onlardan ölen birine; ebediyen/ilelebet; ve kıyam¹⁴³ etme onun kabrinde; doğrusu onlar kâfirlik²⁵ ettiler Allah'a ve resulüne/elçisine onun; ve öldüler; ve onlar fasıklar³⁸ (olarak).

⁵²Hedeflenen şeye yüz çevirmemek, ilgisiz kalmamak, kale almak, umursamak, kayıtsız kalmamak, mühimsemek, tepkisiz kalmayarak üzerine titremek, hedefi akıl/fikir kılavuzluğunda takip etmek

¹⁴³Yaratılış özelliğinin dikilmesi/ayağa kalkması; bir amaç için ayaklanması/hareketlenmesi.

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

³⁸Sapkın, doğru yoldan çıkan.

^*Yüz çevirmemek, ilgisiz kalmamak, kale almak, umursamak, kayıtsız kalmamak, mühimsemek, tepkisiz kalmayarak üzerine titremek.

Ve araplardan; kim iman⁴⁷ eder Allah'a; ve ahiret gününe; ve tutar/edinir infak⁶ ettiğini Allah’ın indinde/katında yakınlıklar; ve salâtları¹⁴² resulün/elçinin; doğrusu o bir yakınlıktır onlara değil mi?; sokacak onları Allah rahmetinin içine; doğrusu Allah Gafûr'dur²⁰; Rahîm'dir².

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

¹⁴²O insana/insanlara ilgi-alaka gösterme, kale alma, dikkate alma, ilgiyle takip etme, üzerlerine titreme.

²⁰Bağışlayan.

²Yüce merhameti tecelli ettiren/ortaya koyan/vücut bulduran.

Al mallarından onların bir sadaka³⁹; temizler onları (sadaka); ve arındırır onları (sadaka) kendisiyle; ve salli¹⁴¹ et onlara; doğrusu senin salâtın¹⁴² sakinlik/dinginlik verir onlara; ve Allah Semî'dir⁴¹; Alîm'dir⁸.

³⁹Sadaka-1; kamu otoritesinin belirlediği bir oranda alınan özel bir vergi türü. Zekâttan ayrı olarak bu toplanan sadaka vergisi sadece 9:60 ayetinde işaret edilenler için harcanır.  

¹⁴¹İlgilenmek, alakadar olmak, kale almak, dikkate almak, ilgiyle takip etmek, üzerlerine titremek.

¹⁴²O insana/insanlara ilgi-alaka gösterme, kale alma, dikkate alma, ilgiyle takip etme, üzerlerine titreme.

⁴¹İşiten.

⁸Bilen.

Tevbe³³ edenler; kulluk edenler; hamd³ edenler; seyahat edenler (Allah için); rükû¹¹ edenler; secde¹² edenler; emredenler evrensel kabul edilmişle; ve engelleyenler/yasaklayanlar iğrençleştirilmişten/çirkinleştirilmişten; ve koruyanlar Allah'ın hudutlarını; ve müjdele müminleri²⁷.

³³Dönmek, vazgeçmek.

³En yüce övgü/methetme.

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

²⁷İtimat eden/emin olan. Yüce Allah'ın varlığına O'nun evren kitabını okuyarak delillerle tanık/şahit olan. Kur'an'ın ilâhi olduğuna kanıtlarla kanaat getirmek ve Kur'an'a itimat etmek/güvenmek.   

Duaları⁸⁰ onları orada (cennette); “Subhân'sın⁷ sen; ey Allah'ım!”’dır; ve esenlemeleri onların orada (cennette); “selâm”’dır; ve çağrılarının/dualarının sonu ki “hamd³ alemlerin Rabbi⁴ Allah'a”’dır.

⁸⁰Çağırma.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

³En yüce övgü/methetme.

⁴Efendi, komuta eden.

O (Allah); ki yaptı sizlere geceyi¹⁷¹ sükûnet bulmanız için onda (gecede); ve görüş sağlayan gündüzü¹⁷⁰; doğrusu bundadır mutlak ayetler; bir kavim/toplum için; işitirler.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

Ve vahyettik Musa'ya ve kardeşine ki yerleşim yeri edinin ikiniz kavminiz için; şehirde evler; ve yapın evlerinizi bir kıble¹⁴; ve dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve müjdele müminleri²⁷.

¹⁴Tarafın/hedefin belli edilmesi amaçlı yönelme.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

²⁷İtimat eden/emin olan. Yüce Allah'ın varlığına O'nun evren kitabını okuyarak delillerle tanık/şahit olan. Kur'an'ın ilâhi olduğuna kanıtlarla kanaat getirmek ve Kur'an'a itimat etmek/güvenmek.   

Dediler: “Ey Şuayb! Senin salâtın^* mı emreder sana ki terk ederiz babalarımızın/atalarımızın kulluk ettiğini; ya da ki faaliyet içinde oluruz mallarımızda; istediğimizi; doğrusu sen; mutlak sensin halim/yumuşak huylu; olgun/reşit.

Ve dik/ayağa kaldır salâtı⁵ iki tarafında gündüzün¹⁷⁰; ve yakınlarında gecenin¹⁷¹; doğrusu güzellikler giderir rezillikleri/iğrençlikleri; işte bu bir zikirdir/hatırlatmadır hatırlayanlara.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

O zaman dedi Yusuf babasına: “Ey babam! Doğrusu ben gördüm on bir parlak gök cismi; ve Güneş’i; ve Ay’ı; gördüm onları bana secde¹² edenler.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve yükseltti (Yusuf) ana-babasını tahtın üstüne; ve kapandılar ona secde¹² edenler (olarak)”; ve dedi: “Ey babam! İşte bu; tevilidir/yorumudur önceki rüyamın; muhakkak yaptı onu (rüyayı) Rabbim bir hak/gerçek; ve muhakkak güzellik yaptı (Allah) bana; çıkardığı zaman beni zindandan; ve getirdi sizleri çölden; ki şeytânın²⁹ benim aramla ve kardeşlerim arasına nifak sokması sonrasında; doğrusu Rabbim⁴ Latîf'tir⁴⁰ dilediği için; doğrusu O; O’dur Alîm⁸; Hakîm⁹.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

²⁹Saptıran, bozan, uzaklaştıran.

⁴Efendi, komuta eden.

⁴⁰Kibar, ince, yumuşak.

⁸Bilen.

⁹Bilge/bilgelikle hükmeden.

Ve O'dur; ki yaydı/genişletti yeri/yeryüzünü; ve yaptı orada (yerde) revâsiye¹⁴⁶; ve nehirler; ve her meyveden; yaptı orada iki çift (erkek-dişi); örter (Allah) geceyi¹⁷¹ gündüze¹⁷⁰; doğrusu bundadır mutlak ayetler; bir kavim/toplum için; fikir yürütürler/derinlemesine düşünürler.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

Ve Allah'a secde¹² eder kimse; göklerde ve yerde; gönüllü ve kerhen/istemeyerek; ve gölgeleri (de) onların; gün doğumu sonrası; gün batımı öncesi.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve kimseler; sabrederler⁵¹; arayan Rablerinin⁴ yüzünü; ve diktiler/ayağa kaldırdılar salâtı⁵; ve infak ettiler⁶ rızıklandırdığımızdan onları; sırlı şekilde/gizlice ve alenen/bildirerek; ve savarlar/defederler güzellikle rezilliği/iğrençliği; işte bunlar; onlaradır sonu diyarın/yurdun.

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

De ki kullarıma; iman⁴⁷ etmiş kimselere; diksinler/ayağa kaldırsınlar salâtı⁵; ve infak etsinler⁶ rızıklandırdığımızdan onları; sırlı şekilde/gizlice ve alenen/bildirerek; önceden ki gelir bir gün; yoktur bir alışveriş onda; ve yoktur bir dostluk.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

Rabbimiz!⁴ Doğrusu ben (İbrahim) yerleştirdim bir vadiye zürriyetimden; olmayan ekin sahibi; senin haram edilmiş beytinin/evinin³² yanında; Rabbimiz!⁴ Dikmeleri/ayağa kaldırmaları için salâtı⁵; öyle ki yap kalp gözleri insanlardan; kılavuzlanır onlara doğru; ve rızıklandır onları meyvelerden; belki onlar şükrederler⁴³.

⁴Efendi, komuta eden.

³²Topluma ait olan, dini öğretilerin takip edildiği ev, mekân. Kur'an'ın okunup öğrenildiği topluma ait mekân.  

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁴³Teşekkür etmek. Minnettar olmak. Şükran (iyilik bilmek; gönül borcu) sahibi olmak.

Rabbim!⁴ Yap beni (İbrahim) diken/ayağa kaldıran salâtı⁵; ve zürriyetimden/soyumdan; Rabbimiz!⁴ Ve kabul et duamı⁸⁰.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁸⁰Çağırma.

A-L-R⁴⁴; şu; ayetleridir kitabın; ve Kur'an'ın; apaçık.

⁴⁴14 harfin tekli, ikili, üçlü, dörtlü ve beşli kullanımından oluşurlar. 29 surenin başında yer alarak surenin açılışını yaparlar. 7 grup oluştururlar. İlgili gruplarda ve alt gruplarda anahtar harflerin geçiş sayıları 19'un tam katı şeklinde geçmektedir. 19 mucizesinin tecelli edişinin çok güzel örneklerini sunmaktadır. Kur'an'ın bir beşer sözü olamayacağına en büyük delillerdendir. 

Belki ister/arzu eder kâfirlik²⁵ etmiş kimseler; keşke olsaydılar müslim⁴⁵.

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

⁴⁵Müslümanlar. Yüce Allah'ın gerçek İslam dinine (sadece/saf Kur'an'a) tabi olmuş olan. İslam: İnsan bilincinin Yüce Allah ile arşta/hiperuzayda yapmış olduğu antlaşmaya/sözleşmeye/misaka/bağlaşmaya teslimiyeti/uyumu. Kur'an bu antlaşmayı insanlara hatırlatır. Kur'an alemler için bir zikirdir/hatırlatmadır. Sadece Kur'an gerçek İslam dinidir.     

Bırak onları; yesinler ve yararlansınlar; ve oyalar onları emel/ümit; öyle ki yakında bilirler.

Ve helak etmiş değiliz hiçbir kenti; dışında (ki) ve onadır (kentedir) bir kitap; bilinen.

Öne geçer değildir hiçbir ümmet/topluluk; kendi ecelini; ve değildir (onlar) geri bırakırlar.

Ve dediler: “Ey kendisine zikir/hatırlatma (Kur’an) indirilen kimse! Doğrusu sen mutlak mecnunsun/aklı gizlenmişsin.”

“Neden gelir değilsin bizlere meleklerle; eğer olduysan doğrulardan.”

İndirir değiliz melekleri; ancak hakla/gerçekle; ve olmuş değillerdir o zaman mühlet verilenler.

Doğrusu biziz; biz indirdik zikri/hatırlatmayı (Kur’an’ı); ve doğrusu biziz ona (zikre/hatırlatmaya/Kur’an’a) mutlak koruyucular.

Ve yer/yeryüzü; yaydık/genişlettik onu; ve attık orada (yerde) revâsiye¹⁴⁶; ve bitirdik orada (yerde) her bir şeyden; mevzun/ölçekli.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

Öyle ki tesbih³¹ et hamd³ ile Rabbini⁴; ve ol secde¹² edenlerden.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

³En yüce övgü/methetme.

⁴Efendi, komuta eden.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve attı yere/yeryüzüne revâsiye¹⁴⁶; ki sarsar (yer) sizlerle; ve nehirler; ve yollar; belki sizler doğru yola kılavuzlanırsınız.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

Bakmazlar mı Allah'ın yarattığına doğru bir şeyden? Geri döner gölgeleri onun sağdan ve soldan; secde¹² edenler (olarak) Allah’a; ve onlardır düzleşip serilenler.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve Allah'a secde¹² eder göklerdeki ve yerdeki bir debelenenden/canlıdan; ve melekler⁴⁸ (de); ve onlar büyüklenmezler.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

⁴⁸Yüce Allah'ın indinde/katında/arşında bulunan şerefli elçi Cibril benzeri varlıklar. Kendi iradeleri/akılları vardır. Ancak yaratılış gereği insanlardaki gibi fücur (psikanalizdeki 'id') sahibi değillerdir. Asla kötülük düşüncesi oluşturamazlar. İradeleriyle oluşturdukları her fikir mutlak ki takva içerir.

Ve yaparlar Allah'a kızları; subhândır⁷ O; ve onlaradır arzuladıkları.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Subhân'dır⁷ O; ve yüceldi/üstün oldu onların dediklerinden; büyük bir ulviyet sahibidir.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Tesbih⁵⁷ eder O'nu (Allah’ı) yedi gökler ve yer; ve onlardaki kimse^*; ve yoktur bir şeyden, ancak tesbih⁵⁷ eder hamd⁴ ile O’nu (Allah’ı); fakat anlamazsınız tesbihlerini⁵⁷ onların; doğrusu O (Allah) oldu Halîm⁵⁸; Gafûr²⁰.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵⁸Yumuşak huylu.

²⁰Bağışlayan.

Dik/ayağa kaldır salâtı⁵; Güneş’in batmasından gecenin¹⁷¹ karanlığına; ve fecrin⁵⁵ toplanması (da); doğrusu fecrin⁵⁵ toplanması oldu bir tanık/şahit olunan.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

⁵⁵Şafak/tanyeri/seher.

Ve geceden¹⁷¹; öyle ki uyanık kal onda; nafile/gerekli olandan fazla yapılan olarak sana; mümkündür ki sevk eder seni Rabbin⁴ mahmûd⁵⁹ bir makama.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵⁹Övgüye/methetmeye değer.

De ki: “İman⁴⁷ edin ona (Kur’an’a) ya da iman⁴⁷ etmeyin; doğrusu önceden ilim verilen kimselere; okunduğu zaman onlara; kapandılar çeneleri üstüne; secde¹² edenler (olarak).

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

De ki: “Dua⁸⁰ edin Allah (diye) veya dua⁸⁰ edin Rahman¹ (diye); dua⁸⁰ ettiğiniz hangisiyse”; öyle ki O'nadır en güzel isimler⁴⁹; sesini yükseltme salâtında⁵; sessiz (de) etme onu; bakın/ara arasında bunun bir yol.

⁸⁰Çağırma.

¹En yüce merhametli.

⁴⁹Yüce Allah'ın sıfatı ve tecelli edişi. Çoğul olarak 'isimler'; Yüce Allah'ın tüm sıfatları ve tecelli edişleri. En güzel isimler/sıfatlar O'nadır.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Hamd⁴ Allah'adır; ki indirdi kuluna kitabı; ve asla yapmadı ona (kitaba) bir eğrilik/bir yamukluk.

⁴Efendi, komuta eden.

Dosdoğru ayakta; uyarması için şiddetli bir perişanlığı/bir üzüntüyü/bir kaygıyı; katından/indinden; ve müjdeler müminleri²⁷; sâlihât¹⁸ yapan kimseleri; ki onlaradır güzel bir ecir/bir karşılık.

²⁷İtimat eden/emin olan. Yüce Allah'ın varlığına O'nun evren kitabını okuyarak delillerle tanık/şahit olan. Kur'an'ın ilâhi olduğuna kanıtlarla kanaat getirmek ve Kur'an'a itimat etmek/güvenmek.   

¹⁸Düzeltici-iyileştirici-barışa yönelik işler.

Kalıcılar onun içinde (cennetin) ebedî olarak.

Ve uyarır kimseleri; dediler: “Edindi Allah bir çocuk”

Yoktur onlara onun hakkında hiçbir bilgi; ve olmaz ataları için; büyüklenmiş bir kelime çıkar ağızlarından; ki söylerler onlar ancak bir yalan.

Öyle ki, belki sen çaresizlikten öldürensin kendi nefsini; peşlerinde onların, ki asla iman⁴⁷ etmezler bu söze; bir keder.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

Doğrusu biz yaptık yer/yeryüzü üzerindekini bir süs ona (yere); test etmemiz için onları; hangisi onların güzel amelli/faaliyetli/işli.

Ve doğrusu biz mutlak yapıcılarız onun (yerin) üzerindekini kupkuru/verimsiz bir kara/yükselti.

Yoksa sandın (sen); ki yoldaşları kehf (mağara) ve rakim (yazıt/rakamlayıcı); oldular ayetlerimizden bir acayip/bir şaşılan!

Sığındığı zaman gençler mağaraya; öyle ki, dediler: “Rabb’imiz⁴! Ver bize katından/indinden bir rahmet; ve hazırla bize emrimizden/işimizden bir reşad⁶¹.

⁴Efendi, komuta eden.

⁶¹Doğruluk/olgunluk.

Öyle ki, vurduk kulaklarına mağarada; bir dizi sayılı seneler.

Sonra uyandırdık/gönderdik onları; bilmemiz için iki gruptan/partiden hangisi hesaplayıcı onların kaldıkları zaman için.

Biz; kıssalaştırdık/anlattık sana haberini onların gerçekle/hakla; doğrusu onlar Rablerine⁴ inanmış gençlerdi; ve ziyade ettik/artırdık onlara hidayeti.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve bağladık kalplerinin üzerini; kalktıkları/dikeldikleri zaman; ve öyle ki dediler: “Rabb’imiz⁴; Rabb’idir⁴ göklerin ve yerin; asla çağırmayız O'nun astından bir ilah; muhakkak ki söylemiş oluruz o zaman sınırı aşan (söz).

⁴Efendi, komuta eden.

Şunlar kavmimiz; edindiler O'nun astında ilahlar; apaçık bir delille/yetkiyle onlara gelmeleri gerekmez mi? Öyle ki, kim daha zalimdir Allah'a karşı bir yalan iftira atan kimseden.

Ve uzaklaştığınız zaman onlardan; ve Allah’ın haricinde ibadet ettiklerinden; öyleyse sığının mağaraya; yaysın sizlere Rabb’iniz⁴ rahmetinden; ve hazırlasın sizlere emrinizden/işinizden bir kolaylık/rahatlık/hoşluk.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve görürsün Güneş’i; doğduğu/yükseldiği zaman eğilir mağaralarından onların sağa doğru; ve battığı (Güneş) zaman makaslar/çaprazlar onları sola doğru; ve onlar içindedirler bir gedik/bir oyuk onun (mağaranın); işte bu; ayetlerindendir Allah'ın; kimi kılavuzlar doğru yola Allah; öyle ki, o doğru yolu bulandır; ve kimi saptırır, öyle ki, asla bulamazsın ona bir veli²⁸; bir mürşid⁶⁰.

²⁸Koruyan, himaye eden yakın arkadaş. Çoğulu evliyadır.

⁶⁰Doğruluk/olgunluk sahibi.

Ve sanırsın uyanıklar; ve (oysa) onlar uykudadır; ve çeviririz onları sağlarına doğru ve sollarına doğru; ve köpekleri; uzatmıştır iki ön ayağını kapı/giriş eşiğinde; eğer karşılaşıp baksaydın onlara; mutlak sırt çevirirdin onlardan; bir firar (la)/bir kaçış (la); ve mutlak içine dolardı onlardan bir korku/bir dehşet.

Ve işte böyledir; uyandırdık onları sormaları için aralarında; dedi bir konuşan onlardan: “Ne kadar kaldınız?” Dediler: “Kaldık bir gün ya da günün bir parçası”; Dediler: “Rabb’iniz⁴ bilir kaldığınızı; öyleyse gönderin sizlerin birini varağınızla şu şehre; öyle ki baksın hangisi saf/temiz bir yiyecek; öyle ki, getirsin size bir rızık ondan; ve latif olsun/kibar-yumuşak davransın; ve sezdirmesin sizler hakkında birisine.”

⁴Efendi, komuta eden.

Doğrusu, eğer onlar sizlerin farkına varırlarsa; recm ederler/taşlarlar sizleri ya da döndürürler kendi inançlarına/dinlerine; ve asla iflah olmazsınız/rahata kavuşmasınız o vakit; ebedî olarak.

Ve işte böyledir; tökezlettik/düşürdük/rastlattık onların üzerine; bilmeleri için ki Allah'ın vaadi hak/gerçek; ve doğrusu saat; yoktur şüphe onda; münazara ettikleri zaman kendi aralarında onların işlerini; öyle ki dediler: “Bina edin onların üstüne bir bina; Rableri bilir onlar hakkında; onların işine galip gelmiş kimseler dedi: “Mutlaka yaparız onların üzerine bir mescit¹⁶.”

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

Diyecekler; üçtür, dördüncüleri onların köpekleridir; ve derler; beştir, altıncıları onların köpekleridir; bir taş atma gayba/bilinmeyene; ve derler; yedidir, ve sekizincileri onların köpekleridir; de ki: “Rabb’im⁴ daha iyi bilir sayısını onların”; yoktur bilen onları, biraz dışında; öyle ki münakaşa etme onlar hakkında; apaçık görünen/açık kanıtlı bir münakaşa dışında; ve kesin biçimde ifade etme onlar hakkında onlardan birine.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve deme bir şey için; şüphesiz ben yapıcıyım bunu yarın.

Ancak eğer dilerse Allah; ve zikret/an Rabb’ini⁴ unuttuğun zaman; ve de ki: “Belki de kılavuzlar beni Rabb’im⁴ bundan daha yakın bir reşada⁶¹”

⁴Efendi, komuta eden.

⁶¹Doğruluk/olgunluk.

Ve kaldılar mağaralarında üç yüz sene; ve ziyade ettiler/artırdılar; dokuz.

De ki: “Allah en iyi bilendir kaldıklarını onların; O'nadır gaybı⁶² göklerin ve yerin; en iyi görür onu; ve en iyi işitir; yoktur onlara O'nun astından hiçbir veli²⁸; ve ortak etmez kendi hükmüne birini.”

⁶²Bilinmeyen, görünmeyen, gizli, saklı.

²⁸Koruyan, himaye eden yakın arkadaş. Çoğulu evliyadır.

Ve oku vahyolunanı sana; Rabb’inin⁴ kitabından; yoktur değiştirici O’nun kelimelerini; ve asla bulamazsın O'nun astından bir sığınak.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve sual ederler/sorarlar sana Zülkarneyn hakkında; de ki: “Okuyacağım sizlere ondan bir hatırlatma”

Doğrusu biz, güçlendirdik/kuvvetlendirdik onu yerde/yeryüzünde; ve verdik ona her bir şeyden bir sebep.

Öyle ki, tabi oldu bir sebebe.

Ta ki ulaştığı/vardığı zaman battığı yere Güneş’in; ve buldu onu (Güneş’i) uzaklaştı/çekip gitti/battı (Güneş) bir gözede/bir pınarda, bir çamur; ve buldu yanında onun (gözenin) bir kavim; dedik Ey Zülkarneyn! Ya ki azap edersin veya ki tutarsın onlara bir güzellik.

Dedi: “Zulmetmiş kimseye gelince; öyle ki, yakında azap ederiz ona; sonra geri döndürülür Rabbine⁴; öyle ki, azap eder (Rabbi) ona bilinmeyen bir azapla.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve iman⁴⁷ etmiş; ve sâlihât¹⁸ yapmış kimseye gelince; onadır güzel bir ceza⁶³; ve diyeceğiz ona emrimizden kolayını.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹⁸Düzeltici-iyileştirici-barışa yönelik işler.

⁶³Karşılık

Sonra, tabi oldu bir sebebe.

Ta ki ulaştığı/vardığı zaman doğduğu yere Güneş’in; ve buldu onu (Güneş’i); doğdu (Güneş) üzerine bir kavim; asla yapmayız onlara onun (Güneş’in) astından bir örtü/bir siper.

İşte böyledir; ve muhakkak kuşattık yanındakini onun; bir bilgi/bir ilim.

Sonra tabi oldu bir sebebe.

Ta ki ulaştığı/vardığı vakit arasına iki set; ve buldu ikisinin (iki seddin) astından bir kavim; olmazlar anlarlar bir söz.

Dediler: “Ey Zülkarneyn! Doğrusu, Yacuc ve Macuc; fesatçılar/bozguncular yerde/yeryüzünde; öyleyse, yapar mıyız sana bir haraç, üzerine ki yaparsın bizim aramız ve onların arasına bir set?

Dedi: “İçinde güçlendirdiği/kuvvetlendirdiği Rabbimin⁴, hayırlıdır; öyle ki yardım edin bana bir kuvvetle; yaparım sizin aranızla ve onlar arasına bir duvar/bir set/bir baraj.

⁴Efendi, komuta eden.

Getirin bana demir kütleleri; ta ki seviyelendiği/eşitlendiği zaman iki kenar arası, dedi: “Üfleyin!” Ta ki yaptığı zaman onu (demiri) bir ateş, dedi: “Getirin bana; dökeyim üzerine onun (demirin) katran/zift”

Öyle ki, değildi güç yetirenler ki aşarlar onu; ve değildi güç yetirenler ona; bir delişe.

Dedi: “Bu, bir rahmettir Rabbimden⁴; öyle ki, geldiği zaman vaadi Rabbimin⁴; yaptı onu yerle bir/dümdüz; ve oldu vaadi Rabbimin⁴ bir hak/bir gerçek.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve terk ettik bir kısmını onların o gün; dalgalanır bir kısım içinde; ve üflenir Sur’a⁶⁴; öyle ki, bir araya getirdik onları; tümden.

⁶⁴Borazan. Evrenimiz borazan şeklinde bir yapının yüzeyindedir. Borazan içine karanlık enerji üflenir. Bu üfleme evreni hızlanarak genişletir.

Ve sunduk/gösterdik cehennemi o gün kâfirler²⁵ için; bir sunuş/bir gösterme.

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

Kimseler; oldu gözleri onların bir örtü içinde, zikrimden (Kur’an’ımdan); ve oldular güç yetiremeyenler bir işitmeye.

Öyle ki çıktı karşısına kavminin/toplumunun; mihraptan/özel alandan; öyle ki vahyetti/işaretle ilham etti onlara; ki tesbih³¹ edin sabah/ilk aydınlanma (-yla)/seher (-le) ve akşam/Güneş’in batması (-yla).

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

Ve yaptı (Allah) beni (İsa) bir mübarek/bereketlendirilmiş, her nerede olduysam; ve vasiyet etti bana salâtı⁵ ve zekâtı¹⁰; daim olduğum (sürece) hayatta.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Olmuş değildir Allah'a ki edinir hiçbir çocuk; Subhân'dır⁷ O; kadere/karara bağladığı zaman bir emri; öyle ki ancak der ona: “Ol!”; öyle ki olur o.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Ve oldu (İsmail); emreder ahalisine/halkına salâtı⁵ ve zekâtı¹⁰; ve oldu (İsmail) Rabbi⁴ indinde/katında razı olunan.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁴Efendi, komuta eden.

İşte bunlar; kimselerdir; nimet verdi Allah üzerlerine; nebilerden; Adem’in⁵⁰ zürriyetinden/neslinden; ve Nuh’la birlikte taşıdığımız kimseden; ve İbrahim’in zürriyetinden/neslinden; ve İsrail’in (Yakub'un); ve doğru yola kılavuzladığımız kimseden; ve seçtiğimiz (-den); okunduğu zaman onlara Rahman'ın¹ ayetleri; kapandılar secde¹² edenler (olarak); ve ağlayanlar/göz yaşı dökenler (olarak).

⁵⁰Bilge insandan (Homo Sapiens) ilk nebi/peygamber. Dünya üzerinde fiziksel olarak yaşamış bir kimse.  Âdem'in bilincinin Yüce Allah'ın arşında/indinde/katında/hiperuzayda başına gelen olaylar bizlere örnek olması için Kur'an'da bildirilmiştir.  

¹En yüce merhametli.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Öyle ki halife⁶⁵ oldu onlardan sonra bir halef⁶⁵; zayi ettiler/kaybettiler salâtı⁵; ve tabi oldular şehvetlerine; öyle ki yakında karşılaşırlar bir yanılmaya/yanlışa sapmaya.

⁶⁵Sonrası gelen. Halef.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Doğrusu ben; benim Allah; yoktur ilah benim dışında; öyle ki kulluk⁴⁶ et bana; ve dik/ayağa kaldır salâtı⁵; zikrim (Kur’an) için.

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

Öyle ki kapandı sihirbazlar secde¹² edenler (olarak); dediler: “İman⁴⁵ ettik Rabbine⁴ Harun'un ve Musa'nın.”

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

⁴⁵Müslümanlar. Yüce Allah'ın gerçek İslam dinine (sadece/saf Kur'an'a) tabi olmuş olan. İslam: İnsan bilincinin Yüce Allah ile arşta/hiperuzayda yapmış olduğu antlaşmaya/sözleşmeye/misaka/bağlaşmaya teslimiyeti/uyumu. Kur'an bu antlaşmayı insanlara hatırlatır. Kur'an alemler için bir zikirdir/hatırlatmadır. Sadece Kur'an gerçek İslam dinidir.     

⁴Efendi, komuta eden.

Öyle ki sabret⁵¹ üzerine ne derler onlar; ve tesbih³¹ et hamd³ ile Rabbini⁴; Güneş’in doğuşu öncesi; ve batışı öncesi onun; ve gece¹⁷¹ vakitlerinden; öyle ki tesbih³¹ et; ve taraflarında/etrafında gündüzün¹⁷⁰; belki sen razı olursun.

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

³En yüce övgü/methetme.

⁴Efendi, komuta eden.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

Ve emret ahaline/halkına salâtı⁵; ve bağlan sabırla⁵¹ ona (salâta); sormayız sana bir rızık; biz rızıklandırırız seni; ve akıbet/son takvalılaradır²¹.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

²¹Yüce Allah'ın hoşnut olmayacağı şeylerden sakınmak. Kur'an'ın emir ve yasaklarını çiğnemekten sakınmak.

Ant olsun indirdik sizlere bir kitap (Kur’an); içindedir onun bir zikir/hatırlatma sizlere; öyleyse akletmez misiniz?

Tesbih⁵⁷ ederler gece¹⁷¹ ve gündüz¹⁷⁰; gevşemezler/dinmezler.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

Eğer olsaydı ikisinde ilahlar Allah'ın dışında mutlak fesada/kargaşaya uğrardı o ikisi; öyle ki Subhân'dır⁷ Allah; arşın⁶⁶ Rabbidir⁴; vasıflandırdıklarından/nitelediklerinden (ayrıdır).

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁶⁶Taht/kürsü. Yüce Allah'ın belirli sıfatlarının tecelli etmesiyle oluşmuş olan, çoklu boyutlara sahip bir kürsü, bir platform. Bu kürsü içinde evrenler yaratılmaktadır. Şu an içinde bulunduğumuz evrenimiz de bu kürsünün içindedir. Yargılamanın yapılacağı ahiret evreni, cennet evrenleri ve cehennem evreni yine bu kürsü içinde yaratılacaktır. 

⁴Efendi, komuta eden.

Ve yaptık yerde/yeryüzünde revâsiye¹⁴⁶; ki sarsar (yer) onları (insanları); ve yaptık orada (yerde) geçitler; yollar; belki onlar doğru yola kılavuzlanırlar.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

Ve yaptık onları emirler/liderler; doğru yola kılavuzlarlar emrimizle; ve vahyettik onlara faaliyet yapmayı; hayırlar/iyilikler; ve ikame edenler/dikenler/ayağa kaldıranlar salâtı⁵; ve verenler zekâtı¹⁰; ve oldular bize kulluk⁴⁶ edenler.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

Öyle ki, kavrattık onu Süleyman'a; ve her birine verdik bir hüküm⁶⁷; ve bir bilgi; ve boyun eğdirdik Davut'la birlikte dağları; tesbih⁵⁷ ederler; ve kuşu; ve olduk yapanlar.

⁶⁷Yargı, karar, değer.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

Ve sahibi NuN^*; gittiği zaman kızgın; öyle ki zannetti ki asla güç yetirmeyiz ona; o durumda nida etti karanlıklar içinde ki: “Yoktur ilah senin dışında; Subhân'sın⁷ sen; doğrusu ben oldum zalimlerden.”

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Görmez misin? Ki Allah'a; secde⁷⁰ eder O'na, kimse göklerdeki ve kimse yerdeki; ve Güneş; ve Ay; ve yıldızlar; ve dağlar; ve ağaç⁹²; ve hareketli canlılar; ve insanlardan çoğu; ve çoğu (insan) hak etti üzerine azabı; ve kimse (ki) aşağılar Allah; öyle ki olmaz ona hiçbir değer veren; doğrusu Allah yapar dilediğini.

⁷⁰Yaratılış özelliğiyle diz çöküp boyun eğmek.

⁹²Ağaç dalları gibi dallanmış budaklanmış. Kozmik ağ. Karalık maddenin galaksileri/maddeleri belirli bir şekilde dizmesiyle oluşan yapı.  

Ve o zaman saptadık/tespit ettik İbrahim'e beytin³² mekanını/yerini; ki şirk koşma⁷¹ benimle bir şey; ve temizle beytimi^32*; etrafta dolaşanlar için; ve dikelmişler/ayağa kalkmışlar/doğrulmuşlar (için); ve rükû¹¹ edenler (için); secde¹² edenler (için).

³²Topluma ait olan, dini öğretilerin takip edildiği ev, mekân. Kur'an'ın okunup öğrenildiği topluma ait mekân.  

⁷¹Ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

^*Kimseye ait olmayan, topluma ait olan.  

Kimseler; anıldığı zaman Allah korkar kalpleri; ve sabredenler⁵¹ kendileri üzerine isabet edene; ve dikenler/ayağa kaldıranlar salâtı⁵; ve rızıklandırdığımızdan onları infak⁶ ederler.

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

Kimseler; çıkarıldılar diyarlarından haksız yere; sadece ki derler: “Rabbimiz⁴ Allah'tır”; fakat olmasaydı defetmesi Allah'ın insanların bir kısmını onların bir kısmıyla; mutlak yıkılırdı manastırlar; ve kiliseler; ve salâtlar²³; ve mescitler¹⁶; anılır orada Allah'ın ismi çokça; ve mutlak yardım eder Allah O’na (Allah’a) yardım eden kimseye; doğrusu Allah mutlak Kaviyy'dir⁷²; Azîz'dir³⁷.

⁴Efendi, komuta eden.

²³Müminlerin her gün belirli vakitlerde (sabah ve akşam) yaptığı iki salât ve her hafta toplantı gününde yaptıkları salât. Salâtlar olarak çoğul. 

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

⁷²Kuvvetli.

³⁷Güç yetiren.

Kimseler; eğer güçlendirsek/sağlam şekilde yerleştirsek yerde/yeryüzünde; dikerlerdi/ayağa kaldırırlardı salâtı⁵; ve verirlerdi zekâtı¹⁰; ve emrederlerdi ma'rûfla⁷³; ve engellerlerdi/yasaklarlardı iğrençleştirilmişten/çirkinleştirilmişten; ve Allah'adır akıbeti emirlerin/işlerin.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁷³Evrensel kabuller/normlar.

Ey iman⁴⁷ etmiş kimseler! Ve rükû¹¹ edin; ve secde¹² edin; ve kulluk edin⁴⁶ Rabbinize⁴; ve hayır/iyilik faaliyetinde bulunun; belki de sizler felaha/kurtuluşa kavuşursunuz.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

⁴Efendi, komuta eden.

Ve mücadele edin Allah uğrunda, gerçek/hak mücadelesi (-yle) onun; O seçti sizi; ve yapmış değildir üzerinize dinde hiçbir güçlük/zorluk; babanız İbrahim'in inanç öğretisi; O (Allah) önceden isimlendirdi sizi, müslim⁴⁵; ve bunda, olması için resûlün/elçinin üzerinize bir tanık/bir şahit; ve olmanız için sizin tanıklar/şahitler insanlar üzerine; öyleyse kaldırıp ayakta tutun salâtı⁵ ve verin zekâtı¹⁰; ve sarılın Allah'a; O'dur mevlânız⁶⁸. Öyle ki bir muhteşem mevlâ⁶⁸; ve bir muhteşem nasîr⁶⁹.

⁴⁵Müslümanlar. Yüce Allah'ın gerçek İslam dinine (sadece/saf Kur'an'a) tabi olmuş olan. İslam: İnsan bilincinin Yüce Allah ile arşta/hiperuzayda yapmış olduğu antlaşmaya/sözleşmeye/misaka/bağlaşmaya teslimiyeti/uyumu. Kur'an bu antlaşmayı insanlara hatırlatır. Kur'an alemler için bir zikirdir/hatırlatmadır. Sadece Kur'an gerçek İslam dinidir.     

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁶⁸Sahip

⁶⁹Yardımcı

Kimseler; onlar salâtlarında²³ haşyetlilerdir⁵³.

²³Müminlerin her gün belirli vakitlerde (sabah ve akşam) yaptığı iki salât ve her hafta toplantı gününde yaptıkları salât. Salâtlar olarak çoğul. 

⁵³Huşu. Derin saygıdan yüreğin ürpermesi. Bir şeyin heybet ve cazibesine karşı alçalma. Alçak gönüllülük.

Ve kimseler; onlar kendi salâtlarını²³ korurlar.

²³Müminlerin her gün belirli vakitlerde (sabah ve akşam) yaptığı iki salât ve her hafta toplantı gününde yaptıkları salât. Salâtlar olarak çoğul. 

Edinmiş değildir Allah hiçbir çocuk; ve olmuş değildir O'nunla birlikte hiçbir ilâh⁷⁴; o zaman; mutlak götürürdü/ilerletirdi her bir ilâh⁷⁴ yarattığını; ve mutlak yücelirdi/üstünleşirdi bir kısmı onların bir kısım üzerine; Subhân'dır⁷ Allah; vasıflandırdıklarından/nitelediklerinden (ayrıdır).

⁷⁴Tanrı. Tektir; dengi/eşiti ve benzeri yoktur. Ne doğmuştur ne de doğurulmuştur. Gücünü, varlığını bizzat kendisinden alır ve sonsuz bir şekilde devam ettirir. Ebedi ve ezeli olandır; hiçbir yıkıma uğramadan, değişmeden, zayıflamadan, eksilmeden, sonsuz şekilde gücünü kuvvetini koruyandır. Kendisinden başka her şeyin O’na muhtaç olduğudur, hiçbir şeye bağlı olmadan hükmedendir. En yüce sıfatların sahibi olup dilediğinde tecelli ettirendir.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Evlerdedir (kandil); izin verdi Allah ki yükseltilir ve anılır/hatırlanır orada (kandilde) O’nun (Allah’ın) ismi⁴⁹; tesbih³¹ eder (evdeki kimse) O'nu (Allah'ı) orada (kandilde); gün doğumu sonrası; ve gün batımı öncesi.

⁴⁹Yüce Allah'ın sıfatı ve tecelli edişi. Çoğul olarak 'isimler'; Yüce Allah'ın tüm sıfatları ve tecelli edişleri. En güzel isimler/sıfatlar O'nadır.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

Adamlar (ki); oyalamaz onları ticaret; ve de alışveriş; zikrinden Allah'ın; ve ikame edenler/dikenler/ayağa kaldıranlar salâtı⁵; ve verenler zekâtı¹⁰; korkarlar bir günden; ters döner onda kalpler; ve gözler.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Görmez misin? Doğrusu Allah'ı; tesbih⁵⁷ eder O’nu, göklerdeki¹⁶² ve yerdeki/yeryüzündeki kimse; ve kuş¹⁶⁴; saflar halinde; her biri muhakkak ki bildi kendi salâtını⁷⁵; ve tesbihini⁵⁷; ve Allah bilendir onların yaptıklarını.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

¹⁶⁴Saflar halinde uçan kuş. Göçmen kuşlar. Kendilerine bahşedilen jeomanyetik GPS sistemini takip ederek yılda iki kez göç etmeleri salâtlarıdır. 

⁷⁵Bir göçmen kuşun kendisine verilen jeomanyetik GPS sistemini kullanarak bir hedefe doğru (göç) zihnen ve bedenen uçması.

Ant olsun indirdik ayetler; apaçık beyanlılar; ve Allah kılavuzlar dilediği kimseyi dosdoğru bir yola.

Ve dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve verin zekâtı¹⁰; ve itaat edin resule/elçiye⁷⁶; belki sizler merhamet edilirsiniz.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁷⁶Resule/elçiye itaat etmek sadece Kur'an'a itaat etmektir. Kur'an=Resul; Resul=Kur'an. Resule itaat etmek tamamı zan olan hadislere itaat etmek asla değildir. 

Ey iman⁴⁷ etmiş kimseler! İzin istesin sizlerden kimseler; malik oldu sağ elleriniz⁷⁷; ve kimseler; asla ulaşmayanlar erginliğe sizlerden; üç vakitlerde; fecir⁵⁵ salâtı⁵ öncesinde; ve öğlende elbiselerinizi bir kenara bıraktığınız zaman; ve sonrasında akşam⁵⁶ salâtı⁵; üçtür avret/edep (zamanı) sizlere; yoktur sizlere; ve yoktur onlara bir günah bunlardan sonra; bir kısmınızın bir kısım üzerine dolaşmaları; işte böyledir; beyan eder Allah sizlere ayetleri; ve Allah Alîm'dir⁸; Hakîm'dir⁹.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁷⁷Sözle/antlaşmayla bir başkasının kısmî kontrolüne giren kadın ve erkek. Örnek; evde ya da iş yerinde çalışmak için iş ahdi yapmış olan çalışanlar. 

⁵⁵Şafak/tanyeri/seher.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁵⁶Güneş'in batmasıyla başlar. Gecenin tam kararmasıyla biter.

⁸Bilen.

⁹Bilge/bilgelikle hükmeden.

Ve o gün ısırır zalim iki elini; der: “Ah! Keşke edinseydim resulle birlikte bir yol.”

"Vah bana! Keşke asla tutmasaydım falanı/filanı bir dost."

"Muhakkak ki saptırdı beni zikirden⁷⁸; sonrası geldiği zaman bana o (zikir); ve oldu şeytân²⁹ insan için bir yüzüstü bırakan."

⁷⁸Hatırlatma, öğüt. Kur'an da bir zikirdir. Yüce Allah'ı ile bilinçlerimizin arşta yapmış olduğu antlaşmayı bizlere hatırlatır.

²⁹Saptıran, bozan, uzaklaştıran.

Ve dedi resul: “Ey Rabbim⁴! Doğrusu benim kavmim; tuttular bu Kur'an'ı bir terk edilmiş."

⁴Efendi, komuta eden.

Ve tevekkül⁷⁹ et diri olana; ki ölmez; ve tesbih³¹ et hamd³ ile O’nu; ve kâfidir/yeterlidir (Allah) ona (elçisine); kullarının günahların(-dan) haberdar (olmasıyla).

⁷⁹Vekil olarak yetkilendirmek, atamak, vazifelendirmek.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

³En yüce övgü/methetme.

Ve denildiği zaman onlara; secde¹² edin Rahman'a¹; derler: “Ve nedir Rahman¹? Secde¹² eder miyiz (hiç) senin emrettiğine bize”; ve ziyade eder/artırır (denilen) onlara nefreti.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

¹En yüce merhametli.

Kimseler; olurlar gece¹⁷¹ Rablerine⁴; secde¹² edenler ve dikelenler/ayağa kalkanlar.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

⁴Efendi, komuta eden.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

De ki: “Önem verir/mühimser değildir sizleri Rabbim⁴; şayet olmasaydı duanız⁸⁰; öyle ki muhakkak yalanladınız; öyle ki yakında olur bir lüzum/bir gereklilik."

⁴Efendi, komuta eden.

⁸⁰Çağırma.

Öyle ki kapandılar sihirbazlar secde¹² edenler (olarak).

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

(Allah) ki görür seni; dikeldiğin/ayağa kalktığın zaman.

Ve çevirmelerini (yüzünü göğe); secde¹² edenler içinde.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Kimseler; dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve verirler zekâtı¹⁰; ve onlar; ahirete onlar; kesinleşirler/emin olurlar.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Ve buldum onu (Sebe melikesini) ve kavmini/toplumunu; secde¹² ederler Güneş’e, Allah'ın astından; ve süslemiş onlara şeytân²⁹ amellerini-eylemlerini; ve onları engelleyip saptırmış yoldan; böylece onlar doğru yola kılavuzlanmazlar.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

²⁹Saptıran, bozan, uzaklaştıran.

Secde¹² etmezler mi Allah’a? Ki çıkarır gizliyi/saklıyı göklerde ve yerde; ve bilir gizlediklerini/sakladıklarını; ve açığa vurduklarını.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Yahut kim yaptı yeri/yeryüzünü bir kararlı/sakin/dingin; ve yaptı yarığında/açıklığında onun (yerin) nehirler; ve yaptı ona (yere) revâsiye¹⁴⁶; ve yaptı bir perde/bariyer iki bol su arasına; bir ilâh mı Allah’la birlikte? Hayır! Çokları onların bilmezler.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

Görmezler mi? Ki biz yaptık geceyi¹⁷¹ sükûnet bulmaları için onda (gecede); ve görüş sağlayan gündüzü¹⁷⁰; doğrusu bundadır mutlak ayetler bir kavim/toplum için; iman⁴⁷ ederler.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

Ve görürsün dağları; sanırsın o durağan/sebatlı; ve o yürür/dolaşır yürümesi/dolaşması (gibi) bulutun; üretimidir Allah'ın ki mükemmelleştirdi her bir şeyi; doğrusu O haberdardır ne yaparsınız.

Ve rahmetinden; yaptı sizlere geceyi¹⁷¹ ve gündüzü¹⁷⁰; sükûnet bulmanız için onda (gecede); ve aramanız için O'nun lütfundan; ve belki onlar şükrederler⁴³.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

⁴³Teşekkür etmek. Minnettar olmak. Şükran (iyilik bilmek; gönül borcu) sahibi olmak.

Oku vahyedileni sana kitaptan; ve dik/ayağa kaldır salâtı⁵; doğrusu salât⁵ engeller/men eder fahşâttan⁸¹; ve münkerden⁸²; ve mutlak ki zikri⁷⁸ Allah'ı en büyüktür; ve Allah bilir ürettiklerinizi.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁸¹Vahşetten/fuhuştan/ahlaksızlıktan.

⁸²İğrençleştirilmiş/çirkinleştirilmiş.

⁷⁸Hatırlatma, öğüt. Kur'an da bir zikirdir. Yüce Allah'ı ile bilinçlerimizin arşta yapmış olduğu antlaşmayı bizlere hatırlatır.

Öyle ki Subhân'dır⁷ Allah; akşama girdiğiniz zaman; ve sabaha girdiğiniz zaman.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Dönenler (olun) O'na (Allah'a); ve takvalı²¹ olun O'na ; ve dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve olmayın müşriklerden³⁶.

²¹Yüce Allah'ın hoşnut olmayacağı şeylerden sakınmak. Kur'an'ın emir ve yasaklarını çiğnemekten sakınmak.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

³⁶Şirk koşan. Şirk; ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

Allah ki yarattı sizleri; sonra rızıklandırdı sizleri; sonra öldürür sizleri; sonra diriltir sizleri; var mı şirk koştuklarınızdan⁷¹ kimse; yapar bunlardan bir şeyden? Subhân'dır⁷ O; ve yüceldi/üstün oldu (Allah) şirk koştuklarından⁷¹.

⁷¹Ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Kimseler; dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve verirler zekâtı¹⁰; ve onlar; ahirete onlar; kesinleşirler/emin olurlar.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Yarattı (Allah) gökleri; olmadan kendisini gördüğünüz bir destek/direk; ve attı yere/yeryüzüne revâsiye¹⁴⁶; ki sarsar (yer) sizleri; ve yaydı orada (yerde) her bir canlıdan/debelenenden; ve indirdik gökten bir su; ve bitirdik orada (yerde) her bir çiftten; cömert.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

Ey oğlum! Dik/ayakta tut salâtı⁵; ve emret ma'rûfu⁷³; ve engelle/yasakla münkerden⁸²; ve sabret⁵¹ üzerine isabet edene; doğrusu bunlar azimden/engelleri aşma kararlılığından işlerdir.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁷³Evrensel kabuller/normlar.

⁸²İğrençleştirilmiş/çirkinleştirilmiş.

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

Ancak ayetlerimize iman⁴⁷ eden kimseler; (Kur’an) hatırlatıldığı zaman onlara onunla (ayetle); kapandılar secde¹² edenler (olarak); ve tesbih³¹ ettiler hamd³ ile Rablerini⁴; ve onlar büyüklenmezler.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

³En yüce övgü/methetme.

⁴Efendi, komuta eden.

Ant olsun; oldu sizlere Allah'ın resulünde güzel bir örnek/bir rol model; kimse için; oldu ümit eder/arzular Allah'ı ve ahiret gününü; ve andı Allah'ı çokça.

Ve vakarlı olun/oturaklı olun (kadınlar) evlerinizde; ve cazibe sergilemeyin (kadınlar) ilk cahiliye cazibe sergilemesi (gibi); ve dikin/ayakta tutun (kadınlar) salâtı⁵; ve verin (kadınlar) zekâtı¹⁰; ve itaat edin (kadınlar) Allah'a ve resulüne/elçisine⁷⁶; ancak arzu eder Allah gidermek sizlerden pisliği; beyt/ev³² ahalisi! Ve temizler sizleri bir temizlik (-le).

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁷⁶Resule/elçiye itaat etmek sadece Kur'an'a itaat etmektir. Kur'an=Resul; Resul=Kur'an. Resule itaat etmek tamamı zan olan hadislere itaat etmek asla değildir. 

³²Topluma ait olan, dini öğretilerin takip edildiği ev, mekân. Kur'an'ın okunup öğrenildiği topluma ait mekân.  

Ve tesbih³¹ edin O'nu (Allah’ı) sabah/ilk aydınlanma (-yla)/seher (-le); ve gün batımı öncesi.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

O (Allah) ki salât²² eder sizlere; ve melekleri (de) onun; çıkarmak için sizleri karanlıklardan aydınlığa/nura; ve oldu O (Allah) müminlere²⁷ bir Rahîm².

²²Yüce Allah’ın kulunu gözünün önünden ayırmaması (52:48); hemen arkasından gözetlemesi/takip etmesi; koruması, kollaması, ilgisiz kalmaması. Yüce Allah’ın kuluna cevap vermesi, değer vermesi.

²⁷İtimat eden/emin olan. Yüce Allah'ın varlığına O'nun evren kitabını okuyarak delillerle tanık/şahit olan. Kur'an'ın ilâhi olduğuna kanıtlarla kanaat getirmek ve Kur'an'a itimat etmek/güvenmek.   

²Yüce merhameti tecelli ettiren/ortaya koyan/vücut bulduran.

Doğrusu Allah ve melekleri onun salât²² ederler nebiye/peygambere; ey iman etmiş kimseler; salât⁸³ edin ona; ve teslim olun bir teslim (-le).

²²Yüce Allah’ın kulunu gözünün önünden ayırmaması (52:48); hemen arkasından gözetlemesi/takip etmesi; koruması, kollaması, ilgisiz kalmaması. Yüce Allah’ın kuluna cevap vermesi, değer vermesi.

⁸³Hedeflenen bir şeye yüz çevirmeme, ilgisiz kalmama, kale alma, umursama, kayıtsız kalmama, mühimseme, tepkisiz kalmayarak salât edilen şeyi bir hedef belirleyip onu takip etmek, üzerine titreme.

Ve ant olsun doğru çıkardı onlar üzerine iblis⁸⁴ zannını/varsayımını; öyle ki tabi oldular; dışında bir fırka/bir grup; iman⁸³ edenlerden.

⁸⁴Yüce Allah'ın arşında bulunan kendisine irade verilmiş olan bir varlık.

⁸³Hedeflenen bir şeye yüz çevirmeme, ilgisiz kalmama, kale alma, umursama, kayıtsız kalmama, mühimseme, tepkisiz kalmayarak salât edilen şeyi bir hedef belirleyip onu takip etmek, üzerine titreme.

Ve üstlenmez/yüklenmez bir yüklenici başkasının yükünü; ve eğer çağırsa bir ağır yük yüklenen, yüklenmeye onu (yükü); yüklenmez (çağrılan) ondan (yükten) bir şey; kaldı ki olsa (bile) yakınlık sahibi; ancak uyarırsın kimseleri; haşyet⁵³ duyarlar Rablerinden⁴ gaybla^62*; ve dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve kim zekâtlanırsa¹⁰ (verirse zekâtı) ; öyle ki ancak zekâtlanmış¹⁰ olur (vermiş olur zekâtı) kendi nefsin için; ve Allah'a doğrudur dönüş yeri.

⁵³Huşu. Derin saygıdan yüreğin ürpermesi. Bir şeyin heybet ve cazibesine karşı alçalma. Alçak gönüllülük.

⁴Efendi, komuta eden.

⁶²Bilinmeyen, görünmeyen, gizli, saklı.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

Doğrusu kimseler okurlar Allah'ın kitabını; ve diktiler/ayağa kaldırdılar salâtı⁵; ve infak⁶ ettiler rızıklandırdığımızdan onları; sırlı şekilde/gizlice; ve alenen/bildirerek; umarlar bir ticaret; asla perişan olmaz.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

Subhân'dır⁷; ki (Allah) yarattı çiftler hepsinden onun; bitirdiğinden yerin/yeryüzünün; ve nefislerinden onların; ve bilmediklerinden.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Öyle ki Subhân'dır⁷; ki (Allah’ın) elindedir melekûtu/uçsuz bucaksız mülkü her bir şeyin; ve O'na döndürülürsünüz.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

O durumda eğer ki o (Yunus) olmasaydı musebbihden⁸⁵.

⁸⁵Tesbih eden. Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini arayan.

Subhân'dır⁷ Allah; vasıflandırdıklarından/nitelediklerinden (ayrıdır).

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Ve doğrusu biz; mutlak biziz musebbih⁸⁵.

⁸⁵Tesbih eden. Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini arayan.

Subhân'dır⁷ senin Rabbin⁴; Rabbidir⁴ izzetin/ululuğun; vasıflandırdıklarından/nitelediklerinden (ayrıdır).

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁴Efendi, komuta eden.

Doğrusu biz boyun eğdirdik dağları onunla (Davut’la) birlikte; tesbih⁵⁷ ederler akşamla/gün batımı sonrasıyla ve gün doğumuyla.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

Dedi (Davut): “Ant olsun, zulmetti sana sormakla/istemekle dişi koyununu senin kendi koyunlarına; ve doğrusu, çoğu karışanlardan/ortaklardan mutlak güçlü gelir bir kısmı onların diğer bir kısmı üzerine; kimseler dışında; inandılar ve yaptılar sâlihâlt¹⁸; ve ne azdır onlar; ve zannetti Davut o durumda denediğimizi onu; öyle ki mağfiret diledi/bağışlanma diledi Rabbinden; ve kapandı yere rükû¹¹ ederek; ve tevbe³³ etti.

¹⁸Düzeltici-iyileştirici-barışa yönelik işler.

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

³³Dönmek, vazgeçmek.

Eğer amaçlasaydı Allah bir çocuk edinmeyi; mutlak saflaştırırdı yarattığından dilediğini; Subhân'dır⁷ O; O; Allah'tır; Vâhid'tir⁸⁶; Kahhâr'dır⁸⁷.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁸⁶Tek

⁸⁷Zorla boyun eğdiren.

Kimse midir o? Kanaat edendir gece¹⁷¹ vakitleri; secde¹² eden; ve dikelen/ayakta duran; hazırlanır ahirete; ve rica eder/talep eder Rabbinin⁴ rahmetini; de ki: “Seviyesi aynı olur mu? Kimseler (ki) bilirler; ve kimseler (ki) bilmezler; doğrusu ancak elbâb⁸⁸ sahipleri hatırlar/öğüt alır.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

⁴Efendi, komuta eden.

⁸⁸Akıl ve mantık. Analitik/rasyonel düşünme.

Allah indirdi en güzelini hadisin⁸⁹; bir kitap (olarak); müteşâbih⁹⁰, çift/ikili; ürperir ondan derileri Rablerine⁴ haşyet⁵³ duyan kimselerin; sonra yumuşar derileri ve kalpleri Allah'ın zikrine⁷⁸; işte bu kılavuzudur Allah'ın; doğru yola iletir onunla dilediği kimseyi; ve kimi saptırırsa Allah öyle ki olmaz ona hiç bir kılavuz.

⁸⁹Söz. Kur'an da bir sözdür. Hak ve gerçek sözdür. Tamamı zan olan hadislerse söylentidir. Hak/gerçek sözler değillerdir. 

⁹⁰Birbirine benzer.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵³Huşu. Derin saygıdan yüreğin ürpermesi. Bir şeyin heybet ve cazibesine karşı alçalma. Alçak gönüllülük.

⁷⁸Hatırlatma, öğüt. Kur'an da bir zikirdir. Yüce Allah'ı ile bilinçlerimizin arşta yapmış olduğu antlaşmayı bizlere hatırlatır.

Ve takdir etmiş değildiler Allah'ı; hak/gerçek kadrini/değerini O’nun; ve yer; topluca avucundadır O’nun; kıyam günü¹⁴⁴; ve gökler; dürülenlerdir sağ elinde O’nun; Subhân'dır⁷ O; ve yüceldi/üstün oldu (Allah) şirk koştuklarından⁷¹.

¹⁴⁴Ayağa kalkma günü/evresi/dönemi. Yaratılış özelliğinin dikildiği/ayağa kalktığı; bir amaç için ayaklandığı/hareketlendiği gün/evre/dönem. Yargılamanın yapılacağı ahiret evreninin amacına uygun ayağa kalkarak canlandığı, var olduğu gün/dönem/evre. Yeni yaratılan avatar bedenlere bilinçlerin transfer edilmesiyle avatarın bilinçlenerek uyandığı ve ayağa kalktığı gün/dönem/evre.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁷¹Ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

Öyle ki sabret⁵¹; doğrusu Allah'ın vaadi haktır/gerçektir; ve istiğfar et/bağışlanma dile günahların için; ve tesbih³¹ et hamd³ ile Rabbini⁴; akşamla/gün batımı sonrasıyla; sabahla/ilk aydınlanmayla/seherle.

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

³En yüce övgü/methetme.

⁴Efendi, komuta eden.

Allah ki yaptı sizlere geceyi¹⁷¹ sükûnet bulmanız için onda (gecede); ve görüş sağlayan gündüzü¹⁷⁰; doğrusu Allah mutlak sahibidir bir lütuf insanlara karşı; fakat insanların çoğu şükretmezler⁴³.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

⁴³Teşekkür etmek. Minnettar olmak. Şükran (iyilik bilmek; gönül borcu) sahibi olmak.

Ve ayetlerindendir gece¹⁷¹ ve gündüz¹⁷⁰; ve Güneş; ve Ay; secde¹² etmeyin Güneş’e; ve de Ay’a; ve secde¹² edin Allah'a; ki yarattı onları; eğer olduysanız sadece O'na (Allah’a) kulluk⁴⁶ eder.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

Öyle ki eğer büyüklendilerse; öyle ki kimseler; Rabbinin⁴ indinde/katında; tesbih⁵⁷ ederler O'nu (Allah’ı); geceyle¹⁷¹ ve gündüzle¹⁷⁰; ve onlar bıkmazlar/yorulmazlar.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

Ve kendisinde ihtilafa/anlaşmazlığa düştüğünüz bir şeyden; öyle ki hükmü onun Allah’adır; işte sizlere Allah; Rabbim⁴!; O'na tevekkül⁷⁹ ettim ve O'na sürekli dönerim.

⁴Efendi, komuta eden.

⁷⁹Vekil olarak yetkilendirmek, atamak, vazifelendirmek.

Ve kimseler; cevap verdiler/icabet ettiler Rablerine⁴; ve diktiler/ayağa kaldırdılar salâtı⁵; ve işleri/emirleri şuradır/danışmadır aralarında; ve rızıklandırdığımızdan infak⁶ ederler.

⁴Efendi, komuta eden.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

⁶Affedilen, gönülden kopan, temiz ve güzel şeylerden ihtiyaç sahipleri için harcama.  

Seviyelenmeniz/binmeniz için sırtlarına doğru onun; sonra hatırlarsınız Rabbinizin⁴ nimetini; seviyelendiğiniz/bindiğiniz zaman onun üzerine; ve dersiniz: “Subhân'dır⁷; ki (Allah) boyun eğdirdi bizlere bunu; ve olmuş değildik ona (boyun eğdirmeyle) bağlantılılar/birliktelik sahipleri.

⁴Efendi, komuta eden.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

Subhân'dır⁷; Rabbidir⁴ göklerin ve yerin; Rabbidir⁴ arşın⁶⁶; vasıflandırdıklarından/nitelediklerinden (ayrıdır).

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁴Efendi, komuta eden.

⁶⁶Taht/kürsü. Yüce Allah'ın belirli sıfatlarının tecelli etmesiyle oluşmuş olan, çoklu boyutlara sahip bir kürsü, bir platform. Bu kürsü içinde evrenler yaratılmaktadır. Şu an içinde bulunduğumuz evrenimiz de bu kürsünün içindedir. Yargılamanın yapılacağı ahiret evreni, cennet evrenleri ve cehennem evreni yine bu kürsü içinde yaratılacaktır. 

Bu (Kur'an); aklî algılamalardır insanlar için; ve bir doğru yola kılavuz; ve bir rahmet; bir kavim/toplum için; kesinleşirler/emin olurlar.

Ve yönlendirdiğimiz zaman sana bir grup/bir birlik cinlerden⁹¹; dinlerler (-diye) Kur'an; öyle ki ne zaman eriştiler ona (Kur’an’a); dediler: “Kulak verin/sessizce dinleyin”; öyle ki ne zaman tamamlandı o (Kur’an’ın dinlenmesi) döndüler kavimlerine uyaranlar (olarak).

⁹¹Bilindik olmayan, oralı olmayan, yabancı, görünmeyen, gizli. 

Dediler: “Ey kavmimiz! Doğrusu biz, dinledik bir kitap; indirildi Musa'dan sonra; doğrulayarak tasdikleyen iki elinin arasındakini; doğru yola kılavuzlar (kitap), hakka/gerçeğe; ve kıyam¹⁴³ bir tarikata/yola.

¹⁴³Yaratılış özelliğinin dikilmesi/ayağa kalkması; bir amaç için ayaklanması/hareketlenmesi.

İman⁴⁷ etmeniz için Allah'a; ve resulüne/elçisine O’nun (Allah’ın); ve yardım edersiniz O’na (Allah’a); ve vakarlı olursunuz/oturaklı olursunuz O’na (Allah’a); ve tesbih³¹ edersiniz O’na (Allah’a); sabah/ilk aydınlanma (-yla)/seher (-le); ve gün batımı öncesi.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

Muhammed resulüdür/elçisidir Allah'ın; ve onunla birlikte (olan) kimseler şiddetlidirler kâfirlere²⁵ karşı; merhametlidirler kendi aralarında; görürsün onları rükû¹¹ edenler; secde¹² edenler; ararlar bir fazıl/lütuf Allah’tan; ve bir rıza; yüzlerindeki simaları onların eserindendir secdelerin¹²; işte bu; misalleridir onların Tevrat'ta; ve misalleridir onların İncil’de; bir zer/bir tohum (ki) çıkardı filizini; öyle ki kaplayarak güçlendirdi (filiz) onu (tohumu); öyle ki kalınlaştı/sertleşti; öyle ki istiva etti/seviyeledi gövdesinin üstüne; hayranlıkla zevk alır zer/tohum ekenler; kızması için/öfkelenmesi için onlara kâfirlerin²⁵; vaat etti Allah kimselere; iman⁴⁷ ettiler; ve yaptılar sâlihât¹⁸ onlardan (iman edenlerden); bir mağfiret/bir bağışlanma; ve büyük bir ecir/karşılık.

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹⁸Düzeltici-iyileştirici-barışa yönelik işler.

Ve yer/yeryüzü; yaydık/genişlettik onu (yeri) ve attık orada (yerde) revâsiye¹⁴⁶; ve bitirdik orada her bir çiftten (erkek-dişi); behîc¹⁴⁷.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

¹⁴⁷Muhteşem güzel. Şahane. Hoşnutluk veren.

Öyle ki sabret⁵¹ onların dedikleri üzerine; ve tesbih³¹ et hamd³ ile Rabbini⁴; Güneş’in doğuşu öncesi; ve batışı öncesi onun (Güneş’in).

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

³En yüce övgü/methetme.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve geceden¹⁷¹; öyle ki tesbih³¹ et O’nu (Allah'ı); ve secde¹² arkalarında.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Onlara mı bir ilâh⁷⁴? Allah'tan gayri/başka; Subhân'dır⁷ Allah; şirk koştuklarından⁷¹ (ayrıdır).

⁷⁴Tanrı. Tektir; dengi/eşiti ve benzeri yoktur. Ne doğmuştur ne de doğurulmuştur. Gücünü, varlığını bizzat kendisinden alır ve sonsuz bir şekilde devam ettirir. Ebedi ve ezeli olandır; hiçbir yıkıma uğramadan, değişmeden, zayıflamadan, eksilmeden, sonsuz şekilde gücünü kuvvetini koruyandır. Kendisinden başka her şeyin O’na muhtaç olduğudur, hiçbir şeye bağlı olmadan hükmedendir. En yüce sıfatların sahibi olup dilediğinde tecelli ettirendir.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁷¹Ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

Ve sabret⁵¹ Rabbinin⁴ hükmüne; öyle ki doğrusu sen gözlerimizin önündesin; ve tesbih³¹ et hamd³ ile Rabbini⁴; zaman (ki); dikelirsin/ayağa kalkarsın.

⁵¹Metanetli direnme. Dengeyi bozmadan/kontrolü kaybetmeden direnme/karşı durma.

⁴Efendi, komuta eden.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

³En yüce övgü/methetme.

Ve geceden¹⁷¹; öyle ki tesbih³¹ et O’nu (Allah’ı); ve yıldızlar¹⁶³ ardında^*.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

¹⁶³Işığını füzyon enerjisiyle üreten parlak gök cismi. Yıldız.

Öyleyse secde¹² edin Allah'a; ve kulluk⁴⁶ edin.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

Ve yıldız⁹³; ve ağaç⁹²; secde¹² eder o ikisi.

⁹³Târık yıldızı. Pulsar/Nötron yıldızı. Süpernova patlamasıyla içine çökerek kendi secdesini yapan; canlı yaşam için gereken suyu ve atomları oluşturan yıldız.  

⁹²Ağaç dalları gibi dallanmış budaklanmış. Kozmik ağ. Karalık maddenin galaksileri/maddeleri belirli bir şekilde dizmesiyle oluşan yapı.  

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Gördünüz mü ateşi? Ki tutuşturursunuz.

Sizler mi inşa ettiniz ağacını onun; yoksa biz mi inşa edenleriz?

Biz; yaptık onu bir hatırlatma/öğüt; ve meta⁵⁴; güç/takviye sahibi olanlar için.

⁵⁴Sermaye. Yararlanma.

Öyle ki tesbih³¹ et adıyla/ismiyle⁴⁹ Rabbinin; azîm⁹⁴.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

⁴⁹Yüce Allah'ın sıfatı ve tecelli edişi. Çoğul olarak 'isimler'; Yüce Allah'ın tüm sıfatları ve tecelli edişleri. En güzel isimler/sıfatlar O'nadır.

⁹⁴Büyük/azametli.

Tesbih⁵⁷ etti Allah'ı göklerdeki; ve yerdeki; ve O; Azîz'dir³⁷; Hakîm'dir⁹.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

³⁷Güç yetiren.

⁹Bilge/bilgelikle hükmeden.

Tasalandınız mı? Ki takdim edersiniz eliniz arasında, gizli konuşmanızda sadakalar⁹⁵; öyle ki o zaman asla faaliyete geçemezsiniz; ve tevbe³³ etti Allah sizlere; öyle ki dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve verin zekâtı¹⁰; ve itaat edin Allah'a ve resulüne/elçisine⁷⁶; ve Allah haberdardır yaptıklarınızdan.

⁹⁵Kur'an'da 3 tür sadaka işaret edilmiştir. Bu ayetteki sadaka kamu hizmetinden, kamu görevlisinden faydalananların kamuya verdikleri harçtır.

³³Dönmek, vazgeçmek.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

⁷⁶Resule/elçiye itaat etmek sadece Kur'an'a itaat etmektir. Kur'an=Resul; Resul=Kur'an. Resule itaat etmek tamamı zan olan hadislere itaat etmek asla değildir. 

O; Allah'tır; ki yoktur ilâh⁷⁴ O'nun dışında; Melik'tir⁹⁶; Kuddûs'tür⁹⁷; Selâm'dır⁹⁸; Mûmin’dir⁹⁹; Muheymin'dir¹⁰⁰; Azîz'dir³⁷; Cebbâr'dır¹⁰¹; Mutekebbir'dir¹⁰²; Subhân'dır⁷Allah; şirk koştuklarından⁷¹ (ayrıdır).

⁷⁴Tanrı. Tektir; dengi/eşiti ve benzeri yoktur. Ne doğmuştur ne de doğurulmuştur. Gücünü, varlığını bizzat kendisinden alır ve sonsuz bir şekilde devam ettirir. Ebedi ve ezeli olandır; hiçbir yıkıma uğramadan, değişmeden, zayıflamadan, eksilmeden, sonsuz şekilde gücünü kuvvetini koruyandır. Kendisinden başka her şeyin O’na muhtaç olduğudur, hiçbir şeye bağlı olmadan hükmedendir. En yüce sıfatların sahibi olup dilediğinde tecelli ettirendir.

⁹⁶Hükümdar/hünkâr.

⁹⁷Mukaddes/kutsal.

⁹⁸Esenlik-güven bahşeden.

⁹⁹İtimat-eminlik bahşeden.

¹⁰⁰Koruyucu/kollayıcı.

³⁷Güç yetiren.

¹⁰¹Zorla düzeltendir.

¹⁰²Büyüklenen.

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁷¹Ortaklaştırmak, ortak etmek. Yüce Allah hükmü (Kur'an) ile birlikte O'nun astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kutsal kitapların astından dinde hüküm koyucular edinmek. Kur'an'ın dışında dinde kitaplar edinmek.

O; Allah’tır; Hâliktir¹⁰³; Bârî'dir¹⁰⁴; Musavvir'dir¹⁰⁵; O'nadır güzel isimler⁴⁹; tesbih⁵⁷ ederler O'nu göklerdeki ve yerdeki; ve O (Allah); Azîz'dir³⁷; Hakîm'dir⁹.

¹⁰³Yaratan.

¹⁰⁴Başlatıp yapan.

¹⁰⁵Şekillendiren/biçimlendiren.

⁴⁹Yüce Allah'ın sıfatı ve tecelli edişi. Çoğul olarak 'isimler'; Yüce Allah'ın tüm sıfatları ve tecelli edişleri. En güzel isimler/sıfatlar O'nadır.

⁵⁷Yaratılış amacına uygun olarak bir rotada/yörüngede yüzüp ilerlemek.

³⁷Güç yetiren.

⁹Bilge/bilgelikle hükmeden.

Muhakkak oldu sizlere güzel bir örnek/bir rol model İbrahim'de; ve onunla birlikte (olan) kimseler (de); dedikleri zaman kavimlerine/toplumlarına: “Doğrusu biz uzaklaşanlarız sizden ve kulluk⁴⁶ eder olduğunuzdan; Allah'ın astından; örttük/gizledik/inkar ettik sizleri; ve görünür oldu/açığa çıktı bizim aramızda ve sizin aranızda bir düşmanlık ve nefret; ebediyen/sürekli; ta ki iman⁴⁷ edersiniz bir tek Allah'a”; dışında sözü İbrahim'in babası için ‘Mutlak mağfiret dilerim sana; ve güç yetirir değilim sana Allah’tan (gelen) bir şeyden’; “Rabbimiz⁴! Sana tevekkül ettik; ve sana yöneldik; ve sanadır son varış.”

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

⁴Efendi, komuta eden.

Ant olsun; oldu sizlere onlarda güzel bir örnek/bir rol model; kimse için; oldu ümit eder/arzular Allah’ı ve ahiret gününü; ve kim yüz çevirir; öyle ki doğrusu Allah’tır; O'dur Ganiyy¹⁰⁶; Hamîd¹⁰⁷.

¹⁰⁶Zengin.

¹⁰⁷En yüce övgüye/methedilmeye değer.

Ey iman⁴⁷ etmiş kimseler; nida edildiğiniz/çağrıldığınız zaman salât¹⁰⁸ için toplanma/cuma günü; öyle ki yürüyün/hareketlenin Allah'ı zikrine⁷⁸ doğru; ve bırakın alışverişi; işte bunlarsınız; hayırlıdır sizlere; eğer olduysanız bilenler.

⁴⁷Akılcı delillerle/kanıtlarla emin olma.

¹⁰⁸Müminlerin haftanın belirlenen bir gününde, sabah ve akşam salâtlarından ayrı olarak, gündüz olmak koşuluyla toplumun belirlediği bir zamanda ve sürede yaptıkları salât.

⁷⁸Hatırlatma, öğüt. Kur'an da bir zikirdir. Yüce Allah'ı ile bilinçlerimizin arşta yapmış olduğu antlaşmayı bizlere hatırlatır.

Öyle ki tamamlandığı/sonlandığı zaman salât¹⁰⁸; öyle ki dağılın yeryüzüne; ve arayın/bakının fazlından/lütfundan Allah'ın; ve zikredin⁷⁸ Allah'ı çokça; belki sizler felaha erersiniz/başarırsınız.

¹⁰⁸Müminlerin haftanın belirlenen bir gününde, sabah ve akşam salâtlarından ayrı olarak, gündüz olmak koşuluyla toplumun belirlediği bir zamanda ve sürede yaptıkları salât.

⁷⁸Hatırlatma, öğüt. Kur'an da bir zikirdir. Yüce Allah'ı ile bilinçlerimizin arşta yapmış olduğu antlaşmayı bizlere hatırlatır.

Dedi en hayırlısı/ortası onlardan: “Demez miyim sizlere; niye tesbih³¹ etmezsiniz?”

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

Dediler: “Subhân'dır⁷ Rabbimiz⁴; doğrusu biz olduk zulmedenler.”

⁷Tüm isimlerini/sıfatlarını tecelli ettiren.

⁴Efendi, komuta eden.

O gün sıyrılıp kaldırılır (kas/güç) bacaktan/uyluktan; ve davet edilirler secdeye¹²; öyle ki itaat edemezler.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Alçalmış/kibri kırılmış gözleri onların; yetişir onlara bir zillet; ve muhakkak ki olmuşlardı davet edilirler secdelere¹²; ve onlar salimler (-di)/sağlıklılar (-dı).

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Hayır! Doğrusu o (cehennem) harlı ateştir.

Bir soyucu/sıyırıcı kafatasını.

Çağırır kimseyi; sırtını döndü o; ve yüz çevirdi.

Ve topladı o; öyle ki istifledi.

Doğrusu insan yaratıldı; bir sabırsız/endişeli.

Dokunduğu zaman ona şer/kötülük; bir kaygı/sıkıntı/endişe/sabırsızlık.

Ve dokunduğu zaman hayır/iyilik; bir mâni olan/engelleyen.

Dışındadır musallin¹¹².

¹¹²Salla edenler. Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmeyenler, ilgisiz kalmayanlar, kale alanlar, umursayanlar, kayıtsız kalmayanlar, mühimseyenler, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip edenler.

Kimseler; onlar salâtlarında²³ daimîlerdir/devamlılardır.

²³Müminlerin her gün belirli vakitlerde (sabah ve akşam) yaptığı iki salât ve her hafta toplantı gününde yaptıkları salât. Salâtlar olarak çoğul. 

Ve kimseler; mallarındadır onların bir hak; bildirilen/malum edilen.

İsteyen için; ve mahrum bırakılmış için.

Ve kimseler; tasdik ederler din gününü¹⁰⁹.

¹⁰⁹Dinden yani konusu din olacak yargılamanın yapılacağı gün/evre/dönem. Yargılama ahiret evreninde yapılacaktır. 

Ve kimseler; onlar Rablerinin⁴ azabından korkup çekinenlerdir.

⁴Efendi, komuta eden.

Doğrusu Rablerinin⁴ azabı değildir emin olunur.

⁴Efendi, komuta eden.

Ve kimseler; onlar bacak aralarındakileri¹¹⁰ koruyucudurlar.

Dışında; eşleri ya da sağ ellerinin malik olduğu⁷⁷; doğrusu onlar değildir ayıplananlar^*.

⁷⁷Sözle/antlaşmayla bir başkasının kısmî kontrolüne giren kadın ve erkek. Örnek; evde ya da iş yerinde çalışmak için iş ahdi yapmış olan çalışanlar. 

Öyle ki kim aradı ötesinde bunun; öyle ki şunlar; onlardır sınırı aşanlar.

Ve kimseler; onlar emanetlerini ve ahitlerini/sözleşmelerini gözetenlerdir.

Ve kimseler; onlar şahitliklerinde/tanıklıklarında dosdoğrudurlar/dimdiktirler.

Ve kimseler; onlar salâtlarını²³ korurlar.

²³Müminlerin her gün belirli vakitlerde (sabah ve akşam) yaptığı iki salât ve her hafta toplantı gününde yaptıkları salât. Salâtlar olarak çoğul. 

İşte bunlar cennetlerdedir; şereflendirilmişler/onurlandırılmışlar.

Ve doğrusu mescitler¹⁶ Allah içindir; öyle ki çağırmayın Allah ile birlikte birini.

¹⁶Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğdiği her yer.

Doğrusu Rabbin⁴ bilir ki sen dikelirsin/ayağa kalkarsın gecenin¹⁷¹ üçte ikisinden yakınına; ve yarısında onun (gecenin); ve üçte birinde onun (gecenin); ve bir grup/tayfa (da) seninle birlikte (olan) kimselerden; ve Allah takdir eder/ölçeklendirir geceyi¹⁷¹ ve gündüzü¹⁷⁰; bildi ki asla sayamazsınız/kapsayamazsınız onu; öyle ki tevbe³³ etti sizlere; öyleyse okuyun/çalışın kolay geleni Kur'an’dan; bildi ki olacak içinizden hastalar; ve başkaları, darp ederler/vururlar (ayakları) yerde/yeryüzünde; aranırlar/bakınırlar fazlından/lütfundan Allah'ın; ve başkaları, katlederler³⁵ Allah yolunda; öyleyse okuyun/çalışın kolay geleni ondan (Kur’an’dan); ve dikin/ayağa kaldırın salâtı⁵; ve verin zekâtı¹⁰; ve borç verin¹²³ Allah'a; güzel bir borç¹²³; ve taktim ettikleriniz/verdikleriniz hayırdan kendi nefsiniz içindir; bulursunuz onu Allah’ın indinde/katında; o (borç) daha hayırlıdır; ve en büyük bir ecirdir/karşılıktır; ve mağfiret/bağışlanma dileyin Allah'tan; doğrusu Allah Gafûr'dur²⁰; Rahîm'dir².

⁴Efendi, komuta eden.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹⁷⁰Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle gündüz başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasına kadar devam eder.

³³Dönmek, vazgeçmek.

³⁵Öldürmek, savaşmak, zor duruma sokmak, aşırı derecede rahatsız etmek, zarar vermek.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

¹²³Yüce Allah'ın kendisine yazmış olduğu şeyleri O'nun adına yapmak. Örnek; açlık çeken bir kimseyi Yüce Allah adına doyurmak.   

²⁰Bağışlayan.

²Yüce merhameti tecelli ettiren/ortaya koyan/vücut bulduran.

Cennetlerde sorarlar.

Cürüm işleyenlerden/suçlulardan.

Ne sürükledi sizleri Sekar’a¹¹¹.

¹¹¹Cehennem.

Dediler: “Asla olmayız musallinden¹¹²”

¹¹²Salla edenler. Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmeyenler, ilgisiz kalmayanlar, kale alanlar, umursayanlar, kayıtsız kalmayanlar, mühimseyenler, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip edenler.

Ve asla olmayız yedirir miskine¹¹³.

¹¹³Açlık sınırında yaşayan.

Ve olduk dalar; dalanlarla birlikte.

Ve olduk yalanlar din gününü¹⁰⁹.

¹⁰⁹Dinden yani konusu din olacak yargılamanın yapılacağı gün/evre/dönem. Yargılama ahiret evreninde yapılacaktır. 

Ta ki geldi bizlere kesin olan^*.

Öyle ki, fayda verir değildir onlara şefâati¹¹⁴; şefâatçilerin¹¹⁴.

¹¹⁴Yargılama esnasında araya girip müdahale etmek. Şefâat kavramı şeytanın en büyük aldatmacasıdır. Şefâatin tamamı Yüce Allah'a aittir. O'nun astından şefâatçiler ummak şirktir.

Şeytanın en büyük tuzağı: Şefâat aldatmacası

Öyle ki ne oluyor onlara; hatırlatandan/öğüt verenden (Kur’an’dan) engelleyenler/yüz çevirenler/uzaklaşanlar.

Sanki onlar eşekler gibidir; şuursuzca firar eden/ürküp kaçan.

Firar etti/kaçtı bir aslandan/bir avcıdan.

Öyle ki, doğruyu tasdiklemedi; ve salla¹³ etmedi.

¹³Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmemek, ilgisiz kalmamak, kale almak, umursamak, kayıtsız kalmamak, mühimsemek, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip etmek.

Fakat yalanladı; ve yüz çevirdi.

Ve geceden¹⁷¹; öyle ki secde¹² et O'na (Allah’a); ve tesbih³¹ et O'nu (Allah’ı) bir gece¹⁷¹; uzunca.

¹⁷¹Kur'an göre bir gün gündüz ve gece olarak ikiye ayrılır. Güneş'in kendisinin ufuktan tam olarak görünmez olmasıyla başlar ve Güneş'in kendisinin ufuktan ilk görünmesiyle sona erer.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

Ve yaptık orada (yerde) revâsiye¹⁴⁶; yüksekler/uzunlar; ve içirdik sizlere tatlı bir su.

¹⁴⁶Sabitleyiciler. Tektonik tabakalar arasındaki yitim/dalma zonlarında mantoya doğru kazık gibi çakılan yapılar. 

Ve denildiği zaman onlara rükû¹¹ edin; rükû¹¹ etmezler.

¹¹Beynin (bedenle veya bedensiz) eğilmesi, dize gelmesi, baş eğmesi.

Ve diler değilsiniz dışında; ki diler Allah; âlemlerin Rabbi.

Ve okunduğu zaman onlara Kur'an; secde¹² etmezler.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Tesbih³¹ et adını/ismini⁴⁹ Rabbinin⁴; A’lâ¹¹⁶.

³¹Yüce Allah’ın tüm sıfatlarının tecelli edişine Yüce Allah’ın bahşettiği akıl/fikir aracılığıyla tanık/şahit olarak Rabbini aramak.

⁴⁹Yüce Allah'ın sıfatı ve tecelli edişi. Çoğul olarak 'isimler'; Yüce Allah'ın tüm sıfatları ve tecelli edişleri. En güzel isimler/sıfatlar O'nadır.

⁴Efendi, komuta eden.

¹¹⁶En yüce/üstün.

Gördün mü kimseyi? Yasaklar/engel olur/meneder.

Bir kulu; salla¹³ ettiği zaman.

¹³Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmemek, ilgisiz kalmamak, kale almak, umursamak, kayıtsız kalmamak, mühimsemek, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip etmek.

Gördün mü? Eğer olduysa o doğru yola kılavuz üzerine.

Ya da emretti o takvayı²¹.

²¹Yüce Allah'ın hoşnut olmayacağı şeylerden sakınmak. Kur'an'ın emir ve yasaklarını çiğnemekten sakınmak.

Gördün mü? Eğer yalanladıysa o (engel olan kimse); ve yüz çevirdiyse.

Bilmez mi o (engel olan kimse); ki Allah görür?

Hayır! İtaat etme ona; ve secde¹² et; ve yaklaş.

¹²Beynin (bedenle veya bedensiz) diz çöküp boyun eğmesi.

Ve emredilmişler değildiler; ancak kulluk⁴⁶ etmeleri Allah'a; has kılanlar O’na (Allah’a) dini; hanifler¹¹⁷; ve dikerler/ayağa kaldırırlar salâtı⁵; ve verirler zekâtı¹⁰; ve işte budur kıyam¹⁴³ din.

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

¹¹⁷Tek tanrıcı, monoteist.

⁵Müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşması. Akşam salâtı (Güneş’in batmasıyla başlar ve havanın tam kararmasıyla biter) ve sabah salâtı (havanın halen tam karanlık olduğu son anlarda başlar ve Güneş’in doğuşuyla biter).

¹⁰Arınma; her türlü kazançtan toplumun hakkını verme. Kazancın arınması-vergi; kazanç/kâr elde edildiğinde toplumun hakkı olan payın beklemeden topluma geri verilmesi. Oranı kamu otoritesi ihtiyaca göre belirler. Kamunun vergi almadığı kalemlerde kazancın 1/5'i topluma geri döndürülür. 

¹⁴³Yaratılış özelliğinin dikilmesi/ayağa kalkması; bir amaç için ayaklanması/hareketlenmesi.

Gördün mü kimseyi; yalanlar/inkâr eder/yanlış yönlendirir dini?

Öyle ki, işte bu kimsedir; kenara iter yetimi.

Ve teşvik etmez/motive etmez besini/gıdası/yiyeceği üzerine miskinin¹¹³.

¹¹³Açlık sınırında yaşayan.

Öyleyse, vay haline musallinlerin¹¹⁸.

¹¹⁸Musallin kelimesi normalde Kur'an'a salla edenler için kullanılır. Salla edenler; Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmeyenler, ilgisiz kalmayanlar, kale alanlar, umursayanlar, kayıtsız kalmayanlar, mühimseyenler, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip edenlerdir. 107:4 ayetinde geçen musallin kelimesiyse Kur'an haricinde hadislere/söylentilere salla edenleri işaret eder. Yüce Allah bu musallinin yanlış hedefe musallin olduklarını bildirmiştir.

Kimseler; onlar salâtlarında¹¹⁹ gaflet içindedirler.

¹¹⁹Kur'an'da işaret edilen salât normalde müminlerin belirli vakitlerde (sabah ve akşam) akılla/fikirle Kur’an okuması, Kur’an dersi yaparak Kur’an’ın peşinden koşmasıdır. 107:5 ayetinde işaret edilen salât ise hiçbir işe yaramayan, gaflet/aymazlık içinde yapılan salâttır. Ne dediğini bilmeden/anlamadan, alemlere rahmet olan ayetleri papağan gibi tekrar ederek kılınan namaz.

Kimseler; onlar gösteriş yaparlar.

Ve mâni olurlar mâûna¹²⁰.

¹²⁰Her türlü maddi iyilik.

Doğrusu biz; verdik sana kevseri¹²¹.

¹²¹Bol bol/çok olan (Kur’an).

Öyle ki salla¹³ et Rabbine; ve göğüsleyerek karşı dur.

¹³Yüce Allah’ın biricik dini olan İslam’a yani Kur’an’a yüz çevirmemek, ilgisiz kalmamak, kale almak, umursamak, kayıtsız kalmamak, mühimsemek, tepkisiz kalmayarak Kur’an’ı bir hedef belirleyip, kendisine bahşedilen akıl/fikir kılavuzluğunda takip etmek.

Doğrusu nefret besleyen sana; odur kesik.

De ki: “Ey kâfirler²⁵!”

²⁵Örten, gizleyen, kapatan. Bir çiftçi tohumu toprağa gömüp üzerini kapatırsa tohuma kafirlik etmiş olur. Ayette kullanım yerine göre anlam alır. Kur'an'da genel olarak gerçeği/hakkı örtüp gizlemek olarak kullanılır. Kur'an'ın ayetlerinin gerçek anlamını örten/kapatan/etkisizleştirenler de kâfirdirler.  

"Kulluk⁴⁶ etmem; kulluk⁴⁶ eder olduğunuza."

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

"Ve değilsiniz sizler kulluk⁴⁶ edenler; benim kulluk⁴⁶ eder olduğuma."

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

"Ve değilim ben bir kulluk⁴⁶ eden; sizin kulluk⁴⁶ ettiğinize."

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

"Ve değilsiniz sizler kulluk⁴⁶ edenler; benim kulluk⁴⁶ eder olduğuma."

⁴⁶Köle olmak/dini hüküm koyucu olarak sadece Yüce Allah'ı bilmek. Sadece O'na tapınmak. O'nun astından ilahlar edinmemek. Yüce Allah'ın kelamı olan sadece Kur'an'ın hükümlerine tabi olmak.  

"Sizedir sizin dininiz¹²²; ve banadır benim dinim¹²²."

¹²²Bir grup insanın bir ilâhtan veya ilâhlardan (doğa üstü güç veya güçler) gelmiş olduğuna inandığı emir ve yasakların bütünü. Dine tabi olan insanlar inandıkları dinin kuralları ile yaşarlar.