Şuayb peygamber: Medyen ve Eyke yoldaşları farkı.

Kuran Yüce Allah katından gelmemiş olsaydı içinde mutlaka çok sayıda çelişki olacaktı. Aksi düşünülemez. Yüzlerce sayfa, binlerce ayet içeren bu kitabı milyonlarca kişi didik didik inceliyor ve tek bir çelişki bulunabilmiş değil. Aksine Yüce Allah katından geldiğinin göstergesi olan sayısız işaretler de var.

Yüce Allah’ın izni ile 26. surede olan bunlardan bir tanesini inceleceğiz inşallah. 26. surede bazı peygamberlerin kıssalarından örnekler verilmektedir. Bu peygamberler içinde doğdukları, büyüdükleri toplumlara/kavimlere kendilerine peygamberlik verildikten sonra uyarıcı ve müjdeci olmuşlardır. İçinde yaşadıkları toplumlarına “Sakınmaz mısınız?” demektedirler.

Nûh

3036|26|106|إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ

İz kâle lehum ehûhum nûhun e lâ tettekûn.

Dediği vakit onlara kardeşleri Nûh: “Sakınmaz mısınız?”

Hûd

3054|26|124|إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ

İz kâle lehum ehûhum hûdun e lâ tettekûn.

Dediği vakit onlara kardeşleri Hûd: “Sakınmaz mısınız?”

Sâlih

3072|26|142|إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ صَٰلِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ

İz kâle lehum ehûhum sâlihun e lâ tettekûn.

Dediği vakit onlara kardeşleri Sâlih: “Sakınmaz mısınız?”

Lût

3091|26|161|إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ

İz kâle lehum ehûhum lûtun e lâ tettekûn.

Dediği vakit onlara kardeşleri Lût: “Sakınmaz mısınız?”

Şuayb

3107|26|177|إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ

İz kâle lehum şuaybun e lâ tettekûn.

Dediği vakit onlara Şuayb: “Sakınmaz mısınız?”

 

Dikkat edilirse;

Nûh, Hûd, Sâlih ve Lût peygamberler işaret edilirken ‘Dediği vakit onlara kardeşleri…’ şeklindeki geçiş Şuayb peygamber için sadece ‘Dediği vakit onlara…’ şeklinde geçmektedir. Yani ‘ehûhum’  ‘’kardeşleri” kelimesi Şuayb peygamber için kullanılmamıştır. Çok enteresan. İstisnasız olarak 4 peygamber için ardı ardına aynı geçiş şekli 5. ve son geçiş olan Şuayb peygamber için neden farklı kullanılmış olabilir? Bu sorunu cevabını bulmak için incelememize devam edelim;

Şuayb peygamber ile ilgili 26:177 ayetinin bir önceki ayeti olan 26:176 ayetinde;

Yüce Allah aşağıdaki 26:176 ayetinde ayetlerinde şu şekilde buyurmaktadır;

Kuran Âyet No|Sure No|Âyet No|Âyet

Arapça okunuş

Meal

3106|26|176|كَذَّبَ أَصْحَٰبُ لْـَٔيْكَةِ ٱلْمُرْسَلِينَ

Kezzebe ashâbul eyketi l-murselîn.

Yalanladı Eyke yoldaşları gönderilenleri.

 

Açıkça görüldüğü gibi 26:177 ayetinde Şuayb peygamber ile Eyke yoldaşları arasında bir ilişki kuruluyor. Eyke yoldaşları Şuayb peygamberin getirdiği mesajı yalanlamışlardır. Ancak biliyoruz ki Şuayb peygamber Medyen’e kardeşleri olarak gönderilmiştir.

Yüce Allah aşağıdaki ayetlerinde şu şekilde buyurmaktadır;

Kuran Âyet No|Sure No|Âyet No|Âyet

Arapça okunuş

Meal

1039|7|85|وَإِلَىٰ مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا قَالَ يَٰقَوْمِ ٱعْبُدُوا۟ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُۥ قَدْ جَآءَتْكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَوْفُوا۟ ٱلْكَيْلَ وَٱلْمِيزَانَ وَلَا تَبْخَسُوا۟ ٱلنَّاسَ أَشْيَآءَهُمْ وَلَا تُفْسِدُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَٰحِهَا ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

Ve ilâ medyene ehâhum şuaybâ kâle yâ kavmi’budûllâhe mâ lekum min ilâhin gayruhu kad câetkum beyyinetun min rabbikum fe evfûl keyle vel mîzâne ve lâ tebhasûn nâse eşyâehum ve lâ tufsidû fîl ardı ba’de ıslahıhâ zâlikum hayrun lekum in kuntum mu’minîn.

Ve Medyen'e kardeşleri Şuayb’i; dedi ki: ”Ey kavmim! Kulluk edin Allah'a; yoktur sizlere hiçbir ilah O'ndan başka; mutlak geldi sizlere bir delil/bir kanıt Rabbinizden; öyleyse yerine getirin ölçüyü ve tartıyı; ve eksiltmeyin insanların eşyalarını; fesat çıkarmayın yeryüzünde düzelmesi sonrası; bu daha iyidir sizlere eğer olmuşsanız inananlar.”

1555|11|84|وَإِلَىٰ مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا قَالَ يَٰقَوْمِ ٱعْبُدُوا۟ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُۥ وَلَا تَنقُصُوا۟ ٱلْمِكْيَالَ وَٱلْمِيزَانَ إِنِّىٓ أَرَىٰكُم بِخَيْرٍ وَإِنِّىٓ أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ مُّحِيطٍ

Ve ilâ medyene ehâhum şuaybâ, kâle yâ kavmi’budullâhe mâ lekum min ilâhin gayruhu , ve lâ tenkusûl mikyâle vel mîzâne innî erâkum bi hayrin ve innî ehâfu aleykum azâbe yevmin muhît.

Ve Medyen'e kardeşleri Şuayb'i; dedi ki: “Ey kavmim! Kulluk edin Allah'a; yoktur sizlere hiçbir ilah O'ndan başka; ve eksiltmeyin ölçüyü ve tartıyı; doğrusu ben görürüm sizleri iyilikte ve şüphesiz ben korkarım üzerinize olan çepeçevre kuşatıcı bir gününün azabından.

3374|29|36|وَإِلَىٰ مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا فَقَالَ يَٰقَوْمِ ٱعْبُدُوا۟ ٱللَّهَ وَٱرْجُوا۟ ٱلْيَوْمَ ٱلْءَاخِرَ وَلَا تَعْثَوْا۟ فِى ٱلْأَرْضِ مُفْسِدِينَ

Ve ilâ medyene ehâhum şuayben fe kâle yâ kavmi’budûllâhe vercûl yevmel âhıre ve lâ ta’sev fîl ardı mufsidîn.

Ve Medyen'e kardeşleri Şuayb'i; öyle ki dedi: “Ey kavmim kulluk edin Allah'a ve umun/beklenti içinde olun ahiret gününü ve bozgunculuk yapmayın yeryüzünde fesatçılar (gibi)”

 

Çok açık bir şekilde görüldüğü gibi Şuayb peygamber Medyen’e kardeşleri olarak gönderilmiştir. Yüce Allah 7:85, 11:84 ve 29:36 ayetlerinde ‘medyene ehâhum şuayben’, ‘Medyen'e kardeşleri Şuayb'i’ buyurarak bize Şuayb peygamberin Medyen’li olduğunu bildirmektedir. Şuayb peygamber Medyen olarak isimlendirilen coğrafyada doğmuş olup Medyen’lidir. Bu nedenle Şuayb peygamber Medyen coğrafyasında yaşayan kavmin/toplumun kardeşidir.

Ancak Şuayb peygamber ile Eyke yoldaşları arasındaki ilişki farklı bir şekilde kurulmuştur. Medyen coğrafyası için kullanılan kardeşlik ‘ehâhum’ kelimesi kullanılmamıştır. 26:177 ayetinde Şuayb peygamberin Eyke yoldaşlarının kardeşi olmadığı işaret ediliyor.

(لْـَٔيْكَةِ) eyketi kelimesi kökü (ا ى ك) çok sayıda, gür yeşil ağaçlar veya suların biriktiği ve bol yeşil ağaçlık alanlara neden olan yer anlamındadır. Lane's Lexicon, page 137 (of 3039)

Ağaca tapan Eyke ashabı;

Eyke bir yerin, bir coğrafyanın ismi değil, sapkın bir dinin yoldaşları olan insanlar grubunun adıdır. Medyen’de yaşayan bu insanların çok büyük ağaca taptıkları düşünülmektedir. Bu görüş Kuran’a da uygundur.

https://en.wikipedia.org/wiki/Shuaib   

Şuayb peygamber Medyen coğrafyasında doğmuş ve büyümüştür. Bu kavimdendir. Bu nedenle Medyen’lilerin kardeşi olur. Ancak Yüce Allah Şuayb peygamberin ağaca tapan Eyke yoldaşlarının kardeşi olmadığını bildiriyor. Ne büyük bir işaret! Ardı ardına gelen 4 peygambere ‘Dediği vakit onlara kardeşleri…’ buyrulurken, Şuayb peygamber ile sapkın bir dini yolu işaret eden Eyke yoldaşları ilişkisi için sadece ‘Dediği vakit onlara Şuayb…’ buyruluyor. Bu da bize Yüce Allah’ın ağaca tapan sapkın dini inanış ile (Eyke yoldaşları) Şuayb peygamberin bir kardeşliğinin olmadığını gösteriyor. Kesinlikle doğrudur. Şuayp peygamber ile bu sapkın din arasında asla bir kardeşlik olmaz. Hiçbir ortak nokta olamaz.

Binlerce ayet olan bir kitapta bu kadar ince bir detayın bile işaret edilmesi Kuran’ın ilahi olduğunu net bir şekilde ispat eder.

En doğrusunu Allah bilir.