Yüce Allah 18:25 ayetinde şu şekilde buyurmuştur.
Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet Arapça okunuş Meal |
2163|18|25|وَلَبِثُوا۟ فِى كَهْفِهِمْ ثَلَٰثَ مِا۟ئَةٍ سِنِينَ وَٱزْدَادُوا۟ تِسْعًا Ve lebisû fî kehfihim selâse mietin sinîne vezdâdû tis’â. Ve kaldılar mağaralarında üç yüz sene; ve ziyade ettiler/artırdılar; dokuz. |
(ٱزْدَادُوا۟) vezdadu kelimesi kökü (زيد) fazlalaştırmak (become more), artırmak (increase) anlamlarındadır. Hans Wehr 4th ed., page 451 (of 1303)
(ثَلَٰثَ) selase kelimesi kökü (ثلث) üç (three) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 126 (of 1303)
( مِا۟ئَةٍ) miaetin kelimesi kökü (ماي) yüz (be one hundred) anlamındadır. Steingass, page 940 (of 1241)
(تِسْعًا) tis'an kelimesi kökü (تسع) dokuz (nine) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 114 (of 1303)
(سِنِينَ) sinine kelimesi kökü (سنو) Steingass, page 513 (of 1241)
18:12 ayetinde 2 zümreden (grup) bahsetmektedir.
18:12: 'Sonra iki gruptan hangisinin kaldıkları süreyi daha iyi hesap ettiğini belirtmek için onları uyandırdık.'
Bu 2 zümre mağaraya sığınan gençlerin (Ashab-ı Kehf) mağarada kaç sene kaldıklarını hesaplamak istemektedirler. Hesaplamalar sonrası (para üstündeki işaretler ile) mağaraya sığınan gençlerin (Ashab-ı Kehf) 300 yıl kaldıklarını tespit etmişlerdir. Ama sonradan ona 9 eklemişlerdir. Yani 300+9=309 yıl olarak tahmin etmişlerdir.
İşte bu noktada muhteşem bir işaret karşımıza çıkar.
Neden 300 yıla 9 eklemişlerdir? 300 ile 309’un ne ilgisi olabilir?
Ayet bize şunu işaret eder;
Gençlerin uyandığı dönemde insanlar hem güneş takvimini hem de ay takvimini aynı anda kullanılıyordu. Güneş takvimi ve ay takviminin birlikte kullanımına ‘Lunisolar’ takvim denir. Güneş döngüleri ile birlikte Ay’ın döngüleri de takip edilir.
Şimdi kısaca güneş takvimi (solar takvim) ve ay takvimi (lunar takvim) hakkında bilgi verelim.
Güneş yılı:
Güneş referans alınır. Dünya'nın Güneş etrafında tam olarak 1 tur döndüğünde geçen süreye 1 yıl denir. Dünya Güneş etrafında bir turunu tam olarak 365,242181 günde tamamlar.
Ay yılı:
Ay’ın konumuna göre hesaplanan bir takvimdir. 1 yılda 12 ay vardır. 1 yılda 354,367056 gün vardır.
Hemen görülebileceği gibi güneş yılı ile ay yılı arasında 10,875125 günlük bir fark vardır. Ay yılı 1 yılda yaklaşık 11 gün geride kalmaktadır.
300 güneş yılı kaç ay yılı yapar?
1 yılda 10,875125 günlük bir fark olduğuna göre 300 yılda 3262,5375 günlük bir fark oluşur. Bu günü yıla çevirdiğimizde; 3262,5375/354,367056=9,2 yıl eder. Yani 9 yıl eder.
300 güneş yılı=309 ay yılı
Hesaplamaları kendiniz internette de yapabilirsiniz.
https://www.convertunits.com/from/Gregorian+year/to/lunar+year
Anlaşılıyor ki;
O dönemde yaşayan insanlar mağaraya sığınan gençlerin (Ashab-ı Kehf) mağarada kalma süresini 300 güneş yılı olarak tahmin etmişler. Daha sonra bunu 9 artırarak 309 ay yılına denk geldiğini de belirtmişler. Kuran’da bu ince detayın tam olarak verilmesi Kuran’ın büyük bir mucizesidir.
Eski çağlarda bu birleşik takvimi kullanan medeniyetler hangileri?
Birçok medeniyet bu birleşik takvim ‘Lunisolar’ sistemini kullanmıştır. Başta Yahudiler, Budistler, Hintliler ve Babilliler olmak üzere birçok medeniyet. Bizans imparatorluğu ilk dönemlerinde de kullanılmıştır.
Lunisolar takvime bir örnek. Hindu takvimi. Hem Güneş'in hem de Ay'ın pozisyonu takip ediliyor.
O dönemde yaşayan bilgili insanlar gençlerin mağarada ne kadar süre kaldıklarını 300 güneş yılı olarak hesapladılar. Sonra hemen ay takvimi ile 309 yıl olduğunu da belirttiler ('9 artırdılar'). İşte Kuran bu çok ince detayı bile doğrulukla bize vermektedir.
Yazının bundan sonraki bölümü kişisel görüşümdür;
(Ashab-ı Kehf) hangi dönemde yaşadı?
En yaygın inanışlardan bir tanesi;
Gençlerin Roma döneminde Hristiyan oldukları için din değiştirilmeye zorlandığı, din değiştirmeyi kabul etmedikleri için bir mağaraya sığındıklarıdır. Bu mağarada çok uzun süre uyuduklarıdır. Uyandıklarında içlerinden bir tanesi ellerindeki eski para ile bir kente inmiş ve halk bu gençlerin aslında çok eski zamanlarda yaşadığını öğrenmiştir.
Daha sonra gençlerin ne kadar uyuduklarını ellerinde olan paradan yola çıkarak hesaplamaya başlamışlardır. Daha sonra mağaranın yanına bir mescid (kilise) yaptırmışlardır.
(Ashab-ı Kehf) mağarası nerededir?
Kuran’da bu bilgi bize dolaylı olarak işaret edilmiştir. Güneş’in yaptığı hareketlere göre mağaranın konumu ön görülebilir. Kahramanmaraş Aşfin’deki mağaranın Güneş ile konumu Kuran’a tam olarak uymaktadır. Ayrıca bu mağaranın yanına Bizans İmparatoru II. Theodoius’un (408-450) yaptırmış olduğu bir kilisenin olduğu bilinmektedir.
Erken dönem Bizans İmparatorluğunda ‘Lunisolar’ takvim kullanıldığına yönelik bilgiler de mevcuttur. Encyclopaedia of Historical Metrology, Weights, and Measures: Volume 1 Yazar: Jan Gyllenbok kitabın 267. sayfasında antik Bizans’ın 3. yüzyılda birleşik takvim kullandıkları bildirilmiştir. Bizans İmparatorluğunda 691 yılında farklı bir takvim kullanmaya başlamıştır.
Aşağıdaki kaynaklara göre erken Bizans döneminde lunisolar takvim kullanılmıştır.
Bütün bunlar düşünüldüğünde kişisel görüşüm olarak;
Kesin olarak tarih vermek mümkün olmasa da gençlerin Roma döneminde Aşfin’deki mağaraya girdikleri-saklandıkları, 300 güneş yılı ve 309 ay yılı sonra Bizans döneminde burada uyandıkları düşünülebilir.
Tabii ki 300 güneş yılı ve 309 ay yılı bir tahmindir. Bu makalenin asıl amacı Kuran'ın güneş yılı ile ay yılını birlikte vererek çok ince bir mesaj verdiğini göstermektir.
18:26 'De ki: "Ne kadar kaldıklarını Allah daha iyi bilir. Göklerin ve yerin gaybı O'nundur. O, ne güzel görmekte ve ne güzel işitmektedir. O'nun dışında onların bir velisi yoktur. Kendi hükmünde hiç kimseyi ortak kılmaz."'
http://www.kahramanmaras.gov.tr/ashabi-kehf---afsin
En doğrusunu Allah bilir.