Kuran’da miras paylaşımı

'Kuran'da miras ayetlerinde matematik hatası var!' diyenlere cevaptır;
Miras ayetlerinin çok detaylı incelenmesi, mirasçı zümrelerin belirlenmesi ve miras oranlarının belirlenmesi yapılmıştır.

 

Kuran’da miras ayetleri olarak bilinen 4:11, 4:12 ve 4:176 ayetleri birçok ateistin ve kalplerinde hastalık olanların hedefi haline gelmiştir. Bu 3 ayet iyi anlaşılamayınca Kuran’ın verdiği mesajdan sapmalar kaçınılmaz olarak karşımıza çıkmaktadır. Yanlış anlaşılan ayetlere göre yapılan miras paylaşımlarında matematiksel hatalar ortaya çıkmakta ve ateistler haklı olarak ‘Kuran’da miras ayetlerinde hata var!’ diye dolaşmaktadırlar.

Ateistlere de aslında kızmamak gereklidir. Asıl sitem edilecek kimseler bu ayetleri Türkçeye çevirirken yeterli özeni göstermeyen ya da bu ayetler üzerinde yeterince mesai harcamamış olanlardır. Meallere bakıldığında hemen hemen hepsinin benzer şekilde hatalı çevrildiği görülür.

Anadili Arapça olan Araplar dahi bu ayetleri tam olarak anlayamamışlardır. Bu ayetleri Kuran’dan direkt anlamaya çalışmak yerine hadislere güvenmişlerdir. Bu nedenle ‘avliye’ ve ‘reddiye’ olarak isimlendirilen bir şeyler ortaya atmışlardır. Bu konular hakkında aşağıda yeri gelince bilgi verilecektir.

Kuran’daki bu miras ayetlerinin nasıl olup da ateistlerin diline düştüğünü inceleyelim;

Öncelikle Diyanet İşlerinin mealini verelim;

4:11 Allah, size, çocuklarınız (ın alacağı miras) hakkında, erkeğe iki dişinin payı kadarını emreder. (Çocuklar sadece) ikiden fazla kız iseler, (ölenin geriye) bıraktığının üçte ikisi onlarındır. Eğer kız bir ise (mirasın) yarısı onundur. Ölenin çocuğu varsa, geriye bıraktığı maldan, ana babasından her birinin altıda bir hissesi vardır. Eğer çocuğu yok da (yalnız) ana babası ona varis oluyorsa, anasına üçte bir düşer. Eğer kardeşleri varsa, anasının hissesi altıda birdir. (Bu paylaştırma, ölenin) yapacağı vasiyetten ya da borcundan sonradır. Babalarınız ve oğullarınızdan, hangisinin size daha faydalı olduğunu bilemezsiniz. Bunlar, Allah tarafından farz kılınmıştır. Şüphesiz Allah, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir.

4:12 Eğer çocukları yoksa, karılarınızın geriye bıraktıklarının yarısı sizindir. Eğer çocukları varsa, bıraktıklarının dörtte biri sizindir. (Bu paylaştırma, ölen karılarınızın) yaptıkları vasiyetlerin yerine getirilmesi yahut borçlarının ödenmesinden sonradır. Eğer sizin çocuğunuz yoksa, bıraktığınızın dörtte biri onlarındır. Eğer çocuğunuz varsa, bıraktığınızın sekizde biri onlarındır. (Yine bu paylaştırma) yaptığınız vasiyetin yerine getirilmesinden yahut borçlarınızın ödenmesinden sonradır. Eğer kendisine varis olunan bir erkek veya bir kadının evladı ve babası olmaz ve bir erkek veya bir kız kardeşi bulunursa, ona altıda bir düşer. Eğer (kardeşler) birden fazla olurlarsa, üçte birde ortaktırlar. (Bu paylaştırma varislere) zarar vermeksizin yapılan vasiyetin yerine getirilmesinden yahut borcun ödenmesinden sonra yapılır. (Bütün bunlar) Allah'ın emridir. Allah, hakkıyla bilendir, halimdir (hemen cezalandırmaz, mühlet verir.)

 

Şimdi bu ayetlerin çevirilerine göre bir ateist şu soruyu sorar?

Bir adam öldü ve geride üç kız evlat, bir ana, bir baba ve eşini (karısını) bıraktı. Bu durumda miras paylaşımı nasıl olur?

Yukarıdaki mealdeki 4:11’e göre üç kız evlada mirasın 2/3'ü, ana ve babanın her birine 1/6 düşmelidir. 4:12’ye göre karısına 1/8 kalacaktır. Mirasçılara düşen miras oranları toplandığında mirastan daha fazla bir oran çıkmaktadır. (2/3) +(1/6) +(1/6) +(1/8) =(18/24)+(4/24)+(4/24)+(3/24)=27/24 = 1,125 bulunur! (1,0 olması gerekirdi! 24/24 olması gerekirdi!). Kısacası mirastan daha çok mal gereklidir ki ayette bildirilen oranları mirasçılar paylaşsın. Bu da mümkün olmadığına göre ayetlerde oranlar ayarlanamamış izlenimi olur.

‘Kuran'ın sahibi matematik bilmiyor mu?’ derler. ‘Kuran’da matematik hatası var!’ derler. 'Allah bir mirası paylaştıramamış' derler. 

Ateistlerin bu argümanlarına karşı bütün İslam alemi ancak ‘avliye’ ve ‘reddiye’ denen bir yaklaşım ile cevap vermektedir ki Kuran’daki matematik hatası iddiasına hiçbir şekilde cevap olamaz.   

‘Avliye’ ve ‘reddiye’ kavramlarını kısaca özetlemek gerekirse;
Miras oranlarının paylarının toplamı paydadan büyük olduğunda (Payların toplamı mirastan fazla gelir) pay ve paydayı eşitleme işlemine ‘avliye’ denir. Yukarıdaki örnek düşünüldüğünde 27/24 oranı 1’den büyük olduğu için payda 27 olarak alınır. Miras 27’ye bölünür ve her grubun payı oranına göre verilir.   

Tersi durumda; Payda (miras) paylardan büyük olursa pay paydaya eşitlenir ki buna da ‘reddiye’ denir. 

'avliye' ve 'reddiye' yaklaşımının isabetli olmadığına bir delil de şudur;  'Kardeşlerin miras payını belirlemek için ayette (4:11) annenin miras payı düşürülmüştür. Eğer ayette bildirilen mirasçı paylarının toplamı 1/1 olması bir zorunluluk değil ise neden miras bırakan erkeğin kardeşleri olduğunda annesinin miras payı 1/3'den 1/6'ya düşürülsün?' Bu da bize gösterir ki Yüce Allah mirası tam olarak bölmek istemektedir. Miras paylarının toplamının 1/1 olmasının bir zorunluluk olduğu ayrıca anlaşılmaktadır.

Ayrıca 'avliye' ve 'reddiye' yaklaşımı yukarıdaki meale ve birçok meale göre 4:11 ve 4:12’deki matematik hatasının varlığını yok edemez. Bu çevirilere göre Kuran'da matematik hatası varmış gibi gözükür. 

Oysa Kuran evrenin-evrenlerin yaratıcısından gelmiştir. O’nda asla ve asla çelişki olamaz. Çelişki ve hata gibi görülen şeyler ancak O’nu yanlış değerlendiren insanlardadır.

 

Gerçekten de bu ayetler çok detaylı incelendiğinde bırakın Kuran’da bir matematik hatası olmasını Yüce Allah’ın büyük bir mucizesi ortaya çıkar. Yüce Allah kısa sayılabilecek 3 ayette bize mirasçıların kimler olduğunu sunmuş ve gerektiği kadar oran bildirerek bize mirasın nasıl paylaştırılması gerektiğinin temelini atmıştır. Bu 3 kısa ayet ile sadece ayette geçen grupların miras paylaşımını değil, tüm olasılıklar için (ayette bildirilmeyen) yapılacak hesaplar için gereken bilgileri vermiştir.  Miras payı bildirilmiş olanlardan miras payı bildirilmemiş olanları hesaplama yöntemi ile tespit etmek mümkün ise o zaman tespit edilmesi mümkün olan miras paylarının ayrıca ayette bildirilmediği görülmektedir. Açıkça görülmektedir ki Yüce Allah sadece gerekli oranları vermiştir. Akıl ve matematik ile diğer oranların hesaplanabilmesini mümkün kılmıştır. Gerçekten de mirasçılar ve onlara verilen oranlar o kadar öz zikredilmiştir ki matematik ve mantık ile ayette zikredilmeyen miras oranları hesaplanabilmektedir. Sayfalarca süren, yüzün üstünde tablonun oluştuğu, miras hukuku kadar detaylı bilgileri sadece 3 ayet içine sığdırmıştır Yüce Allah’ımız.

Birazdan göreceğiz inşallah;  

Şimdi Bilal Aksoy kardeşimizin (kendisi bir hesap uzmanı) yapmış olduğu analizleri burada özetleyelim. Bu kardeşimiz aşağıda göreceğiniz analizleri ve tabloları tarafıma gönderdikten sonra detaylı inceleme fırsatım oldu. Gerçekten gözlerime inanamadım. Analizler ve miras hesaplamaları o kadar iyi yapılmıştı ki kendisinin onayı ile verilerini bu sitede yayınlama kararı aldım. Çünkü Bilal Aksoy kardeşimizin vesilesi ile 'Kuran'da matematik hatası var!" diyenlere en iyi cevap verilmiş olacaktır.     

Bilal Aksoy kardeşimizin hazırlamış olduğu tüm miras tablolarını da makalenin ilerleyen bölümlerinde verilen linklerden okuyabilirsiniz.

Bendeniz de aşağıda Bilal Aksoy kardeşimizin yaptığı analizleri size özetlemeye çalışacağım. 

Ayrıca Bilal Aksoy'un Nisa 11, Nisa 12 ve Nisa 176 ayetlerini temel alarak hazırlamış olduğu tablolardan veri alan bir yazılım geliştirdim. Tüm miras olasılıkları için hesaplama yapmak mümkün;

Kuran’a göre (Nisa 11, Nisa 12 ve Nisa 176) mirasçı ve miras oranları hesaplama yazılımı-programı 

 

Şimdi özetlemeye başlayalım;  

Kuran’ın mesajını doğru anlamak için her kelime, her zamir-edat doğru olarak anlaşılmalıdır. Bu nedenle aşağıda 4:11 ve 4:12 ayetlerinin detaylı incelemesini bulabilirsiniz. Daha aşağıda 4:176 ayetinin çevirisini bulacaksınız. 

Not: Ayetlerin çevirisi Kuran_Mucizeler tarafından yapılmıştır.

Yüce Allah 4:11 ayetinde şu şekilde buyurmuştur. 

Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet

Arapça okunuş

Meal

504|4|11|يُوصِيكُمُ ٱللَّهُ فِىٓ أَوْلَٰدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ ٱلْأُنثَيَيْنِ فَإِن كُنَّ نِسَآءً فَوْقَ ٱثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَ وَإِن كَانَتْ وَٰحِدَةً فَلَهَا ٱلنِّصْفُ وَلِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ وَٰحِدٍ مِّنْهُمَا ٱلسُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِن كَانَ لَهُۥ وَلَدٌ فَإِن لَّمْ يَكُن لَّهُۥ وَلَدٌ وَوَرِثَهُۥٓ أَبَوَاهُ فَلِأُمِّهِ ٱلثُّلُثُ فَإِن كَانَ لَهُۥٓ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ ٱلسُّدُسُ مِنۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِى بِهَآ أَوْ دَيْنٍ ءَابَآؤُكُمْ وَأَبْنَآؤُكُمْ لَا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعًا فَرِيضَةً مِّنَ ٱللَّهِ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا

Yûsîkumullâhu fî evlâdikum liz zekeri mislu hazzıl unseyeyni, fe in kunne nisâen fevkasneteyni fe lehunne sulusâ mâ terake, ve in kânet vâhideten fe lehân nısfu. Ve li ebeveyhi li kulli vâhidin min humâs sudusu mimmâ terake in kâne lehu veledun, fe in lem yekun lehu veledun ve varise ebevâhu fe li ummihis sulusu, fe in kâne lehû ıhvetun fe li ummihis sudusu, min ba’di vasiyyetin yûsî bihâ ev deynin. Âbâukum ve ebnâukum, lâ tedrûne eyyuhum akrabu lekum nef’en, farîdaten minallâhi. İnnallâhe kâne alîmen hakîmâ.

Vasiyet eder/tavsiye eder size Allah evlatlarınızda; erkek için eşiti iki kadın payı/kısmeti; öyle ki eğer olduysalar kadınlar ikiden fazla (3 veya daha fazla) öyleyse onlaradır (o kadınlaradır) üçte ikisi (2/3) bıraktığının/terk ettiğinin (o ölen erkeğin); ve eğer olduysa tek bir kadın öyleyse onadır (o kadınadır) yarısı (1/2); ve ana babası için (o ölen erkeğin) onlardan her biri için altıda bir (1/6) bıraktığından/terk ettiğinden (o ölen erkeğin) eğer olduysa onun (o ölen erkeğin) bir tek çocuğu; öyle ki eğer olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa) onun (o ölen erkeğin) bir tek çocuğu ve ona (o ölen erkeğe) varis oldu ana babası öyleyse anası için üçte bir (1/3); öyle ki eğer olduysa onun (o ölen erkeğin) kardeşleri öyleyse anası için altıda bir (1/6); bir vasiyetten -tavsiye eder (o ölen erkek) onunla- veya bir borçtan sonra; babalarınız ve oğullarınız, idrak etmezsiniz hangisi daha yakın sizlere faydada/yararda; bir farz Allah’tan; doğrusu Allah olmuştur bilen, hikmet sahibi.

 

Nisa 11 ayetinin detaylandırılması;

# Kelime Anlam Kök

1

yusikumu

vasiyet eder/tavsiye eder size

وصي

2

llahu

Allah

 

3

fi

   

4

evladikum

evlatlarınızda

ولد

5

lizzekeri

erkek için

ذكر

6

mislu

eşiti

مثل

7

hazzi

payı/kısmeti

حظظ

8

l-unseyeyni

iki kadın

انث

9

fein

öyle ki eğer

 

10

kunne

olduysalar

كون

11

nisa'en

kadınlar

نسو

12

fevka

fazla

فوق

13

sneteyni

ikiden

ثني

14

felehunne

öyleyse onlaradır (o kadınlaradır)

 

15

sulusa

üçte ikisi (2/3)

ثلث

16

ma

   

17

terake

bıraktığının/terk ettiğinin (o ölen erkeğin)

ترك

18

ve in

ve eğer

 

19

kanet

olduysa

كون

20

vahideten

tek bir kadın

وحد

21

feleha

öyleyse onadır (o kadınadır)

 

22

n-nisfu

yarısı (1/2)

نصف

23

veliebeveyhi

ve ana babası için (o ölen erkeğin)

ابو

24

likulli

her

كلل

25

vahidin

biri için

وحد

26

minhuma

onlardan

 

27

s-sudusu

altıda bir (1/6)

سدس

28

mimma

   

29

terake

bıraktığından/terk ettiğinden (o ölen erkeğin)

ترك

30

in

eğer

 

31

kane

olduysa

كون

32

lehu

onun (o ölen erkeğin)

 

33

veledun

bir tek çocuğu

ولد

34

fein

öyle ki eğer

 

35

lem

   

36

yekun

olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa)

كون

37

lehu

onun (o ölen erkeğin)

 

38

veledun

bir tek çocuğu

ولد

39

ve verisehu

ve ona varis oldu

ورث

40

ebevahu

ana babası (o ölen erkeğin)

ابو

41

feliummihi

öyleyse anası için

امم

42

s-sulusu

üçte bir (1/3)

ثلث

43

fe in

öyle ki eğer

 

44

kane

olduysa

كون

45

lehu

onun (o ölen erkeğin)

 

46

ihvetun

kardeşleri

اخو

47

feliummihi

öyleyse anası için

امم

48

s-sudusu

altıda bir (1/6)

سدس

49

min

   

50

bea'di

sonra

بعد

51

vesiyyetin

bir vasiyetten

وصي

52

yusi

vasiyet eder (o ölen erkek)

وصي

53

biha

onunla

 

54

ev

veya

 

55

deynin

bir borçtan

دين

56

aba'ukum

babalarınız

ابو

57

ve ebna'ukum

ve oğullarınız

بني

58

la

   

59

tedrune

idrak etmezsiniz

دري

60

eyyuhum

hangisi

 

61

ekrabu

daha yakın

قرب

62

lekum

sizlere

 

63

nef'an

faydada/yararda

نفع

64

ferideten

bir farz

فرض

65

mine

   

66

llahi

Allah’tan

 

67

inne

doğrusu

 

68

llahe

Allah

 

69

kane

olmuştur

كون

70

alimen

bilen

علم

71

hakimen

hikmet sahibi

حكم

 

Nisa 11 ayetinin madde madde incelenmesi;

  • Allah evlatlarınızda (onlar hakkında) size vasiyet eder/tavsiye eder.
  • Erkek için eşiti iki kadın payı/kısmeti.
  • Kadınlar ikiden fazlaysa (3 ve daha fazla) onlaradır (o kadınlaradır) üçte ikisi (2/3) bıraktığının/terk ettiğinin (o ölen erkeğin).
  • Tek bir kadınsa onadır (o kadınadır) yarısı (1/2).
  • Ana babası için (o ölen erkeğin) onlardan her biri için altıda bir (1/6) bıraktığından/terk ettiğinden (o ölen erkeğin) eğer olduysa onun (o ölen erkeğinbir tek çocuğu.
  • Eğer olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa) onun (o ölen erkeğinbir tek çocuğu ve ona (o ölen erkeğe) varis oldu ana babası öyleyse anası için üçte bir (1/3).
  • Eğer olduysa onun (o ölen erkeğin) kardeşleri öyleyse anası için altıda bir (1/6).

Nisa 11 ayetinin devamından anlıyoruz ki ölmeden önce vasiyet etmek bir farzdır; ayrıca ölmüş bir kişinin varsa vasiyetini yerine getirmek de bir farzdır. Ölen kişinin borcu varsa bıraktığı/terk ettiği mirasından öncelikle bu borçların ödenmesinin de bir farz olduğunu anlıyoruz.

Not: Ölmeden önce vasiyet ederken mirasa katkıda bulunan kimselerin hakkının gözetilmesi gerektiğini anlıyoruz. Ancak bunun da tam olarak bilinemeyeceğini Yüce Allah bizlere işaret ediyor.   

 

Nisa 12. ayetin incelenmesi;

Yüce Allah 4:12 ayetinde şu şekilde buyurmuştur. 

Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet

Arapça okunuş

Meal

505|4|12|وَلَكُمْ نِصْفُ مَا تَرَكَ أَزْوَٰجُكُمْ إِن لَّمْ يَكُن لَّهُنَّ وَلَدٌ فَإِن كَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ ٱلرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْنَ مِنۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِينَ بِهَآ أَوْ دَيْنٍ وَلَهُنَّ ٱلرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْتُمْ إِن لَّمْ يَكُن لَّكُمْ وَلَدٌ فَإِن كَانَ لَكُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ ٱلثُّمُنُ مِمَّا تَرَكْتُم مِّنۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ تُوصُونَ بِهَآ أَوْ دَيْنٍ وَإِن كَانَ رَجُلٌ يُورَثُ كَلَٰلَةً أَوِ ٱمْرَأَةٌ وَلَهُۥٓ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِكُلِّ وَٰحِدٍ مِّنْهُمَا ٱلسُّدُسُ فَإِن كَانُوٓا۟ أَكْثَرَ مِن ذَٰلِكَ فَهُمْ شُرَكَآءُ فِى ٱلثُّلُثِ مِنۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصَىٰ بِهَآ أَوْ دَيْنٍ غَيْرَ مُضَآرٍّ وَصِيَّةً مِّنَ ٱللَّهِ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَلِيمٌ

Ve lekum nısfu mâ terake ezvâcukum in lem yekun lehunne veledun, fe in kâne lehunne veledun fe lekumur rubuu mimmâ terakne min ba’di vasıyyetin yûsîne bihâ ev deynin. Ve lehunner rubuu mimmâ teraktum in lem yekun lekum veledun, fe in kâne lekum veledun fe lehunnes sumunu mimmâ teraktum min ba’di vasıyyetin tûsûne bihâ ev deynin. Ve in kâne raculun yûrasu kelâleten ev imraetun ve lehû ahun ev uhtun fe li kulli vâhidin min humâs sudusu, fe in kânû eksera min zâlike fe hum şurakâu fîs sulusi min ba’di vasiyyetin yûsâ bihâ ev deynin gayra mudârrin, vasıyyeten minallâhi. Vallâhu alîmun halîm.

Ve sizleredir yarısı (1/2) eşlerinizin (ölen kadınların) bıraktığının/terk ettiğinin eğer olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa) onların (o kadınların) bir tek çocuğu; öyle ki eğer olduysa onların (o kadınların) bir tek çocuğu öyleyse sizedir dörtte bir (1/4) bıraktıklarından/terk ettiklerinden (o kadınların); bir vasiyetten -tavsiye ederler (o kadınlar) onunla- veya bir borçtan sonra; ve onlaradır (o kadınlaradır) dörtte bir (1/4) bıraktığınızdan/terk ettiğinizden eğer olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa) sizin bir tek çocuğunuz; öyle ki eğer olduysa sizin bir tek çocuğunuz öyleyse onlaradır (o kadınlaradır) sekizde bir (1/8) bıraktığınızdan/terk ettiğinizden; bir vasiyetten -vasiyet edersiniz onunla- veya bir borçtan sonra; ve eğer olduysa varis olunan bir erkek veya bir kadın kelaleten (hiç çocuğu yok ve aynı zamanda eşi, annesi veya babasının en az birisinin de olmaması durumu) ve (varsa) ona bir erkek kardeş veya bir kız kardeş, öyleyse o ikisinden her biri için altıda bir (1/6); öyle ki eğer olduysalar bundan fazla, öyleyse onlar ortaklardır üçte birinde (1/3); bir vasiyetten -tavsiye edilir onunla- veya bir borçtan sonra; zarar verici olmayan bir vasiyet Allah’tan ve Allah bilendir, halîmdir.

 

Nisa 12. ayetin detaylandırılması;

# Kelime Anlam Kök

1

velekum

ve sizleredir

 

2

nisfu

yarısı (1/2)

نصف

3

ma

   

4

terake

bıraktığının/terk ettiğinin

ترك

5

ezvacukum

eşlerinizin (ölen kadınların)

زوج

6

in

eğer

 

7

lem

   

8

yekun

olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa)

كون

9

lehunne

onların (o kadınların)

 

10

veledun

bir tek çocuğu

ولد

11

fein

öyle ki eğer

 

12

kane

olduysa

كون

13

lehunne

onların (o kadınların)

 

14

veledun

bir tek çocuğu

ولد

15

felekumu

öyleyse sizedir

 

16

r-rubuu

dörtte bir (1/4)

ربع

17

mimma

   

18

terakne

bıraktıklarından/terk ettiklerinden (o kadınların)

ترك

19

min

   

20

bea'di

sonra

بعد

21

vesiyyetin

bir vasiyetten

وصي

22

yusine

tavsiye ederler (o kadınlar)

وصي

23

biha

onunla

 

24

ev

veya

 

25

deynin

bir borçtan

دين

26

velehunne

ve onlaradır (o kadınlaradır)

 

27

r-rubuu

dörtte bir

ربع

28

mimma

   

29

teraktum

bıraktığınızdan/terk ettiğinizden

ترك

30

in

eğer

 

31

lem

   

32

yekun

olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa)

كون

33

lekum

sizin

 

34

veledun

bir tek çocuğunuz

ولد

35

fein

öyle ki eğer

 

36

kane

olduysa

كون

37

lekum

sizin

 

38

veledun

bir tek çocuğunuz

ولد

39

felehunne

öyleyse onlaradır (o kadınlaradır)

 

40

s-sumunu

sekizde bir (1/8)

ثمن

41

mimma

   

42

teraktum

bıraktığınızdan/terk ettiğinizden

ترك

43

min

   

44

bea'di

sonra

بعد

45

vesiyyetin

bir vasiyet

وصي

46

tusune

vasiyet edersiniz

وصي

47

biha

onunla

 

48

ev

veya

 

49

deynin

bir borçtan

دين

50

ve in

ve eğer

 

51

kane

olduysa

كون

52

raculun

bir erkek

رجل

53

yurasu

varis olunan

ورث

54

kelaleten

kelaleten

كلل

55

evi

veya

 

56

mraetun

bir kadın

مرا

57

ve lehu

ve (varsa) ona

 

58

ehun

bir tek erkek kardeş

اخو

59

ev

veya

 

60

uhtun

bir tek kız kardeş

اخو

61

felikulli

öyleyse her için

كلل

62

vahidin

biri

وحد

63

minhuma

o ikisinden

 

64

s-sudusu

altıda bir (1/6)

سدس

65

fein

öyle ki eğer

 

66

kanu

olduysalar

كون

67

eksera

fazla

كثر

68

min

-ndan

 

69

zalike

bu-

 

70

fehum

öyleyse onlar

 

71

şuraka'u

ortaklardır

شرك

72

fi

   

73

s-sulusi

üçte birinde (1/3)

ثلث

74

min

   

75

bea'di

sonra

بعد

76

vesiyyetin

bir vasiyetten

وصي

77

yusa

tavsiye edilir

وصي

78

biha

onunla

 

79

ev

veya

 

80

deynin

bir borçtan

دين

81

gayra

olmayan

غير

82

mudarrin

zarar verici

ضرر

83

vesiyyeten

bir vasiyet

وصي

84

mine

-tan

 

85

llahi

Allah-

 

86

vallahu

ve Allah

 

87

alimun

bilendir

علم

88

halimun

halimdir

حلم

 

Nisa 12. ayetin madde madde açıklanması;

  • Sizleredir yarısı (1/2) eşlerinizin (ölen kadınların) bıraktığının/terk ettiğinin eğer olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa) onların (o kadınların) bir tek çocuğu.
  • Eğer olduysa onların (o kadınların) bir tek çocuğu öyleyse sizedir dörtte bir (1/4) bıraktıklarından/terk ettiklerinden (o kadınların).
  • Onlaradır (o kadınlaradır) dörtte bir (1/4) bıraktığınızdan/terk ettiğinizden eğer olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa) sizin bir tek çocuğunuz.
  • Eğer olduysa sizin bir tek çocuğunuz öyleyse onlaradır (o kadınlaradır) sekizde bir (1/8) bıraktığınızdan/terk ettiğinizden.
  • Eğer olduysa varis olunan bir erkek veya bir kadın kelaleten (hiç çocuğu yok ve aynı zamanda eşi, annesi veya babasının en az birisinin de olmaması durumu) ve (varsa) ona bir erkek kardeş veya bir kız kardeş, öyleyse o ikisinden her biri için altıda bir (1/6).
  • Eğer olduysalar bundan fazla, öyleyse onlar ortaklardır üçte birinde (1/3).

Yüce Allah Nisa 12 ayetinde tavsiye ettiği bu oranların zarar verici olmayan bir tavsiye olduğunu bizlere bildiriyor.

Ayetlerin yanlış anlaşılmasına neden olan en büyük hatayı Yüce Allah'ın izni ile inceleyelim;

Açıkça görülmektedir ki bu ayetlerdeki “veledun” (وَلَدٌ ) kelimesi birçok mealde olması gereken ‘bir tek çocuk’ yerine ‘çocuk’ olarak çevrilmektedir. Bu yaklaşım doğru değildir. Yüce Allah’ın mesajını yanlış yansıtmaktadır.

Kontrol etmek için; https://acikkuran.com/4/11

Arapçada Türkçeden farklı bir gramer kuralı vardır. Arapçada ‘bir tek çocuk’, ‘iki çocuk’ ve ‘çocuklar (3 ve daha fazla çocuk)’ ayrı kelimelerle ifade edilir. “veledun” (وَلَدٌ) kelimesi ‘bir tek çocuk’ anlamındadır.

Pek önemli değilmiş gibi durmasına rağmen 11 ve 12. ayetlerdeki “veledun” (وَلَدٌ) kelimesi ‘bir tek çocuk’ yerine ‘çocuk’ olarak çevrildiğinde ayetin mesajı tamamen değişmektedir.

Ayette miras bırakan erkeğinbir tek çocuğa sahip olma şartına’ bağlı mirasçı payları verilmiştir. Bu çok önemli nokta dikkate alınmadığında ve birden fazla çocuğu olan mirasçının payları ‘bir tek çocuğa sahip olma şartına’ bağlı mirasçı payları gibi hatalı şekilde hesaplandığında aşağıda verildiği gibi hatalı hesaplamalara neden olacaktır.

Buna vereceğimiz ek 2 delil şudur;

Nisa 12. ayette Yüce Allah bizlere “veledun” (وَلَدٌ) kelimesinin nasıl anlaşılması gerektiğini gösteriyor . Bu ayette ‘ve eğer olduysa varis olunan bir erkek veya bir kadın kelaleten (hiç çocuğu yok ve aynı zamanda eşi, annesi veya babasının en az birisinin de olmaması durumu) ve (varsa) ona bir tek erkek kardeş veya bir tek kız kardeş, öyleyse o ikisinden her biri için altıda bir (1/6); öyle ki eğer olduysalar bundan fazla, öyleyse onlar ortaklardır üçte birinde (1/3)’ buyurulmaktadır. Kelale durumundaki bir erkek veya bir kadının miras paylaşımı ile ilgili bilgi verilmektedir. Bu kişinin kardeş/kardeşler durumu işaret edilirken bir tek erkek kardeş (ahun) veya bir tek kız kardeş (uhtun) varlığı özellikle işaret edilmiştir. Ayette geçen ‘ahun’ ve ‘uhtun’ kelimelerini ‘bir tek erkek kardeş’ ve ‘bir tek kız kardeş’ almak zorundayız. Olması gereken de budur zaten. Çünkü ayetin devamında ‘öyle ki eğer olduysalar bundan fazla’ buyrularak 3 veya daha fazla kardeş varlığı ayrıca işaret edilmiştir. Açık ve nettir ki ‘veledun’ kelimesini de çocuk değil debir tek çocuk’ olarak anlamalıyız. Arapça gramer kuralları da bunu gerektirir. 

2. delil ise “veledun” (وَلَدٌ ) kelimesinin Kuran’daki geçiş yerlerindeki anlamıdır. Bu kelime Kuran’da miras ile ilgili olan 4:11, 4:12, ve 4:176 ayetleri haricinde 3:47, 4:171, 6:101 ve 43:81 ayetlerinde geçer. Ayetler dikkatli okunduğunda ‘bir tek çocuk’ anlamının verilmesi gerektiği anlaşılır.

Ayetteki çok önemli ve çok dikkat edilmesi gereken kelime de 'lem yekun' kelimesidir. Bu kelime hemen hemen her mealde 'yoksa' anlamında kullanılmıştır. Ancak bu anlam kelimenin gerçek anlamını kısıtlamaktadır. Arapça 'lem' edatı kesin bir olumsuzluk anlamında kullanılır. Buna en iyi örnek yine Kuran'daki 112 (İhlas):3-4 ayetlerinde verilebilir.

112:3 'Lem yelid ve lem yuled'

112:3 'Doğurmamış ve doğmamıştır'

112:4 Ve lem yekun lehu kufuven ehad.

112:4 Hiçbir şey O'nun dengi değildir.

Açıkça görüldüğü gibi 'lem' adatının Kuran'daki kullanımı göz önünde bulundurulduğunda 'lem yekun' kelimesinin anlamı 'miras bırakacak ölmüş veya hayatta olan hiç çocuğu olmayan' demektir. Bu neden önemlidir? Kuran'daki kelimelerin çok dikkatli okunması gerektiğine en iyi örnektir. Bu kelime iyi anlaşılamayınca bakın nasıl bir problem ortaya çıkmaktadır?

'lem yekun' kelimesini 'miras bırakacak ölmüş veya hayatta olan hiç çocuğu olmayan' yerine 'çocuğu yoksa' olarak anlarsak şu soru karşımıza çıkar; Babası dedesinden önce ölmüş, sonra da dedesi ölen bir toruna dededen miras kalma konusunda Kuran'da bir hüküm yok diyenler ortaya çıkar. 'lem yekun' kelimesi doğru olarak anlaşıldığında, 'miras bırakacak ölmüş veya hayatta olan hiç çocuğu olmayan' olarak anlaşıldığında taşlar yerine oturur. Babası dedesinden önce ölmüş bir torunun dedesi öldüğünde, kalan mirastan torun babasının hakkı kadar miras alır. Dede 'lem yekun' sayılmaz. Yüce Allah en ufak noktayı bile açık bırakmamış, bizim miras hukukunu oluşturmamız için gereken doneleri bize sunmuştur.          

  

Şimdi hatalı örneği inceleyelim;

Bir adam öldü ve geride üç kız çocuk, bir ana, bir baba ve eşini (karısını) bıraktı.

Üç kız çocuğa düşmesi gereken miras 2/3 mü?

Doğru!

11. ayette açıkça bildiriliyor. 'kadınlar ikiden fazlaysa (3 veya daha fazla) onlaradır (o kadınlaradır) üçte ikisi (2/3) bıraktığının/terk ettiğinin (o ölen erkeğin).' buyurulmuştur.

Ana ve babasına 1/6 pay düşmesi doğru mu?

Yanlış!

İşte büyük bir hata bu noktada yapılıyor. 11. ayette

'Ana babası için (o ölen erkeğin) onlardan her biri için altıda bir (1/6) bıraktığından/terk ettiğinden (o ölen erkeğin) eğer olduysa onun (o ölen erkeğinbir tek çocuğu.' buyurulmuştur. 

Hatalı işlem tam da bu noktadan kaynaklanıyor. Mirasçı erkeğin anne ve babasına düşecek pay mirasçı erkeğin ‘bir tek çocuğu olma’ şartı göz ardı edildiği için anne için 1/6, baba için 1/6 olarak hesaplanmış. Yanlış. 1/6 anaya, 1/6 babaya oranı ölen erkeğin sadece tek bir çocuğu varsa verilir. Örnekte 3 çocuğu olduğu görülüyor. Demek ki verilen 1/6 anaya, 1/6 babaya oranları yanlış.  

Karısına düşen 1/8 oran miras doğru mu?

Yanlış!

12. ayette;

'Eğer varsa sizin bir-tek çocuğunuz onlarındır (o kadınlarındır) sekizde biri (1/8) bıraktığınızın.' buyurulmaktadır. 

Yüce Allah mirasçı olan erkeğin karısına düşen miras oranı olan 1/8 oranının mirasçı erkeğin ‘bir çocuk sahibi olma’ şartına bağlamıştır. Eşe 1/8 miras payı ölen erkeğin sadece tek bir çocuğu varsa verilebilir. Örnekte 3 çocuğu olduğu için eşe 1/8 oranı verilmesi yanlıştır. 

Görüldüğü gibi ‘bir tek çocuk’ sahibi olmak şartı ‘bir tek çocuk’ kelimesi dikkatsizceçocuk’ olarak anlaşıldığı için göz ardı edilmektedir. 

Yanlış elde edilen verilerle de ateistlerin getirmiş olduğu örnek ortaya çıkar.

11. ve 12. ayetlerdeki “veledun” (وَلَدٌ) kelimesi gerçek anlamı olan ‘bir tek çocuk’ olarak alındığında başka bir mucize de ortaya çıkar. 11. 12. ve 176. ayetlerde verilen miras sahibi (kadın-erkek), mirasçılar ve onların çok ince verilmiş oranları kullanılarak tüm olasılıklarda miras paylaşımı mümkün olur. Sadece mantık ve matematik ile.

11. ve 12. ayetler incelendiğinde;    

11. ve 12 ayetlerde mirasçılar 5 sınıf olarak zikredilir. 

  1. Miras bırakanın çocuğu-çocukları,
  2. Miras bırakanın babası,
  3. Miras bırakanın annesi, 
  4. Miras bırakanın eşi (kocası veya karısı)
  5. Miras bırakanın kardeşi-kardeşleri 

Bu 5 sınıf Kuran'da net olarak zikredilmiştir.

Aşağıdaki tablolarda Nisa 11 ve 12. ayetlerde yukarıdaki 5 zümre için zikredilen oranlar ve zikredilmeyen oranlar verilmiştir.

 

Aşağıdaki tablolar miras bırakan erkek içindir.

Tablo 1-A Çocuk ve Kardeş Olmadan Miras Bırakan Erkek

 Erkeğin Babası  

X

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Annesi

1/3

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Karısı

1/4

12. Ayette Bildirilmiştir.

Tablo 2-A Çocuk Olmadan Miras Bırakan Erkek

 Erkeğin Babası

X

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Annesi

1/6

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Karısı

1/4

12. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Kardeşi

1/6

11. Ayette Bildirilmiştir.

Tablo 3-A Bir Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek

 Erkeğin Bir Kızı

1/2

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Babası

1/6

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Annesi

1/6

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Karısı

1/8

12. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Kardeşi

X

Ayette Bildirilmemiştir

Tablo 4-A Üç veya daha fazla Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek

 Erkeğin Üç veya daha fazla Kızı

2/3

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Erkeğin Babası

X

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Annesi

Y

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Karısı

Z

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Kardeşi

Q

Ayette Bildirilmemiştir

Tablo 5-A İki Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek

 Erkeğin iki Kızı

X

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Babası

Y

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Annesi

Z

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Karısı

Q

Ayette Bildirilmemiştir

 Erkeğin Kardeş

W

Ayette Bildirilmemiştir

 

 

Aşağıdaki tablolar miras bırakan kadın içindir.

Tablo 1-B Çocuk ve Kardeş Olmadan Miras Bırakan Kadın

Kadının Babası

X

Ayette Bildirilmemiştir.

 Kadının Annesi

Y

Ayette Bildirilmemiştir.

 Kadının Kocası

1/2

12. Ayette Bildirilmiştir.

Tablo 2-B Çocuk Olmadan Miras Bırakan Kadın

 Kadının Babası

X

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Annesi

Y

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Kocası

1/2

12. Ayette Bildirilmiştir.

 Kadının Kardeş

Z

Ayette Bildirilmemiştir

Tablo 3-B Bir Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın

Kadının Bir Kızı

1/2

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Kadının Baba

X

Ayette  Bildirilmemiştir

 Kadının Anne

Y

Ayette  Bildirilmemiştir

 Kadının Kocası

1/4

12. Ayette Bildirilmiştir.

 Kadının Kardeşi

Z

Ayette  Bildirilmemiştir

Tablo 4-B Üç veya daha fazla Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın

Kadının Üç veya daha fazla Kızı

2/3

11. Ayette Bildirilmiştir.

 Kadının Babası

X

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Annesi

Y

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Kocası

Z

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Kardeşi

Q

Ayette Bildirilmemiştir

Tablo 5-B İki Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın

Kadının İki Kızı

X

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Babası

Y

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Annesi

Z

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Kocası

Q

Ayette Bildirilmemiştir

 Kadının Kardeşi

W

Ayette Bildirilmemiştir

 

Yüce Allah ayetlerde akıl-mantık ve matematik ile hesaplanabilecek oranları vermemiştir. Vermesine de zaten gerek yoktur. Mantık ve matematik ile bu oranlara rahatlıkla ulaşılır.

Kuran_Mucizeler olarak Bilal Aksoy kardeşimizin ayetlerden yola çıkarak hesaplamış olduğu miras oranlarını kullanıcılara kolaylık olsun diye bir yazılım haline getirdim. Aşağıdaki linkten bu programa ulaşabilirsiniz.

Kuran’a göre (Nisa 11, Nisa 12 ve Nisa 176) mirasçı ve miras oranları hesaplama yazılımı-programı

Aşağıdaki linkten tıklayarak oranların nasıl hesaplandığını kendiniz görebilirsiniz. Lütfen peşinen inanmayın. Kendiniz takip ederek oranların nasıl hesaplandığını görünüz.

Bilal Aksoy kardeşimizin bu hesapları nasıl yaptığını görmek için lütfen tıklayınız.

Miras Bırakan Erkek-Kadın Tabloları
Miras Bırakan Erkek (Kelale) Tabloları
Miras Bırakan Kadın (Kelale) Tabloları

Kelale durumunu ile ilgili detaylı inceleme aşağıda verilmiştir. 

Hesaplamalar yapıldığında oluşan oranların bir kısmı aşağıdaki tablolarda verilmiştir. Kelale ile ilgili durumlar için yukarıdaki tabloları inceleyebilirsiniz.

 

Aşağıdaki tablolar miras bırakan erkek içindir.

TABLO A-1

ÇOCUK VE KARDEŞ OLMADAN MİRAS BIRAKAN ERKEK

Mirasçılar

Payları

 Erkeğin Babası

5/12

 Erkeğin Annesi

1/3

 Erkeğin Karısı

¼

TABLO A-2   

ÇOCUK OLMADAN MİRAS BIRAKAN ERKEK

Mirasçıları

Payları

 Erkeğin Babası

5/12

 Erkeğin Annesi

1/6

 Erkeğin Karısı

1/4

 Erkeğin Kardeşi

1/6

TABLO A-3 

 BİR KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN ERKEK

Mirasçıları

Payları

 Erkeğin Bir Kızı

1/2

 Erkeğin Babası

1/6

 Erkeğin Annesi

1/6

 Erkeğin Karısı

1/8

 Erkeğin Kardeşi

1/24

TABLO A-4 

ÜÇ veya daha fazla KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN ERKEK

Mirasçılar

Payları

 Erkeğin Üç veya daha fazla Kızı

2/3

 Erkeğin Babası

1/9

 Erkeğin Annesi

1/9

 Erkeğin Karısı

1/12

 Erkeğin Kardeşi

1/36

TABLO A-5 

 İKİ KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN ERKEK

Mirasçılar

Payları

 Erkeğin iki Kızı

7/12

 Erkeğin Babası

5/36

 Erkeğin Annesi

5/36

 Erkeğin Karısı

5/48

 Erkeğin Kardeşi

5/144

   

 

       

 

 Aşağıdaki tablolar miras bırakan kadın içindir.

TABLO B-1   

ÇOCUK VE KARDEŞ OLMADAN MİRAS BIRAKAN KADIN

Mirasçılar

Payları

 Kadının Babası

5/18

 Kadının Annesi

2/9

 Kadının Kocası

1/2

TABLO B-2   

ÇOCUK OLMADAN MİRAS BIRAKAN KADIN

Mirasçılar

Payları

 Kadının Babası

5/18

 Kadının Annesi

1/9

 Kadının Kocası

½

 Kadının Kardeş

1/9

TABLO B-3   

BİR KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN KADIN

Mirasçılar

Payları

 Kadının Bir Kızı

½

 Kadının Babası

1/9

 Kadının Annesi

1/9

 Kadının Kocası

¼

 Kadının Kardeş

1/36

TABLO B-4  

ÜÇ veya daha fazla KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN KADIN

Mirasçılar

Payları

 Kadının Üç veya daha fazla Kızı

2/3

 Kadının Babası

2/27

 Kadının Annesi

2/27

 Kadının Kocası

1/6

 Kadının Kardeş

1/54

TABLO B-5 

İKİ KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN KADIN

Mirasçılar

Payları

 Kadın İki Kızı

7/12

 Kadın Babası

5/54

 Kadın Annesi

5/54

 Kadın Kocası

5/24

 Kadın Kardeşi

5/216

 

Miras bırakan erkeğin ve kadının çocuksuz, 1 kız, 2 kız, 3 ve daha fazla kızları olması durumunda tablolar yukarıda verilmiştir. Evlatların erkek olması durumu da kız evlat durumu ile benzer olup, daha detaylı tablolar için aşağıdaki dosyalar okunabilir.

Açık ve net şekilde görüldüğü gibi ayetlerde matematik hatası olmasını bırakın, Yüce Allah’ın ayetlerde zikrettiği 5 grup mirasçının miras oranları dahi ayetlerden kolaylıkla hesaplanabilmektedir.

 

Şimdi ilgili örneğe tekrar dönelim;

Bir adam öldü ve geride üç kız evlat, bir ana, bir baba ve eşini bıraktı. Mirası Kuran’a göre nasıl bölüştürürüz?

Hesaplamalara göre miras paylaşımı aşağıdaki şekilde olmalıdır. 

TABLO A-4 

ÜÇ veya daha fazla KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN ERKEK

Mirasçılar

Payları

 Erkeğin Üç veya daha fazla Kızı

2/3 (24/36)

 Erkeğin Babası

1/9 (4/36)

 Erkeğin Annesi

1/9 (4/36)

 Erkeğin Karısı

1/12 (3/36)

 Erkeğin Kardeşi

1/36 (1/36)

 

Verilen örnekte; Ölen erkeğin kardeşinin olup olmadığı bilinmemektedir. Kuran’ın emrine göre kardeş-kardeşler de mirastan pay almalıdır. Kardeş varlığında kardeşe-kardeşlere düşen oran 1/36’dır.

Verilen örnekte; Ölen erkeğin kardeşinin olmadığı senaryoda paylaşım nasıl olmalıdır?

ÜÇ veya daha fazla KIZ ÇOCUĞU OLUP, MİRAS BIRAKAN ERKEK (Kardeşi yok)

Mirasçılar

Payları

 Erkeğin Üç veya daha fazla Kızı

25/36

 Erkeğin Babası

4/36

 Erkeğin Annesi

4/36

 Erkeğin Karısı

3/36

 Erkeğin Kardeşi

---

 

 

Şimdi çok tartışılan kelale ile ilgili incelemeye geçelim;

Kuran ayetlerinden anlıyoruz ki kelale ile ilgili peygamberimize sorular sorulmuş. 

Kelale durumu bir erkeğin veya kadının miras bırakacak hiç bir çocuğunun olmaması ile birlikte eşinin, annesinin, babasının en az birisinin daha olmaması durumudur. Birden çok kelale durumu olabilir. Nisa 12. ayette kelale ile ilgili hükümler gelmiştir. Anlaşılıyor ki peygamberimize çok özel bir kelale durumu daha sorulmuştur. Bu kelale durumu şudur; ölen kişinin miras bırakacak hiç bir çocuğu yok, eşi yok, annesi yok, babası yok. Sadece kardeşi-kardeşleri var. Bu durum peygamberimize sorulmuş olmalı ki Nisa 176'da Yüce Allah Nisa 12'den farklı olarak bu durumda miras paylaşımını bize bildiriyor. 

Yüce Allah 4:176 ayetinde şu şekilde buyurmuştur. 

Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet

Arapça okunuş

Meal

669|4|176|يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ ٱللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِى ٱلْكَلَٰلَةِ إِنِ ٱمْرُؤٌا۟ هَلَكَ لَيْسَ لَهُۥ وَلَدٌ وَلَهُۥٓ أُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَكَ وَهُوَ يَرِثُهَآ إِن لَّمْ يَكُن لَّهَا وَلَدٌ فَإِن كَانَتَا ٱثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا ٱلثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَ وَإِن كَانُوٓا۟ إِخْوَةً رِّجَالًا وَنِسَآءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ ٱلْأُنثَيَيْنِ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمْ أَن تَضِلُّوا۟ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَىْءٍ عَلِيمٌۢ

Yesteftûneke. Kulillâhu yuftîkum fîl kelâleti. İnimruun heleke leyse lehû veledun, ve lehû uhtun fe lehâ nısfu mâ terake, ve huve yerisuhâ in lem yekun lehâ veledun. Fe in kânetesneteyni fe lehumâs sulusâni mimmâ terake. Ve in kânû ıhveten ricâlen ve nisâen fe liz zekeri mislu hazzıl unseyeyni. Yubeyyinullâhu lekum en tadıllû vallâhu bi kulli şey’in alîm.

Fetva isterler senden; de ki: “Allah fetva verir size kelalede”; eğer bir adam öldü, yoksa onun (o ölen erkeğin) bir tek çocuğu ve (varsa) onun (o ölen erkeğin) bir kız kardeşi, öyleyse onadır (o kız kardeşedir) yarısı (1/2) bıraktığının/terk ettiğinin (o ölen erkeğin); ve o (erkek kardeş) varis olur ona (ölen kız kardeşe) eğer olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa) onun (kız kardeşin) bir tek çocuğu; öyle ki eğer olduysalar iki (iki kız kardeş) öyleyse o ikisinedir üçte ikisi (2/3) bıraktığından/terk ettiğinden (o ölen erkeğin); ve eğer olduysalar kardeşler (3 veya daha fazla), erkekler ve kadınlar, öyleyse erkek için eşiti iki kadın payı/kısmeti; açıklar Allah size delalete düşersiniz diye; ve Allah her şeyi bilir.

 

Nisa 176. ayetinin detaylandırılması;

# Kelime Anlam Kök

1

yesteftuneke

fetva isterler senden

فتي

2

kuli

de ki

قول

3

llahu

Allah

 

4

yuftikum

fetva verir size

فتي

5

fi

   

6

l-kelaleti

kelalede

كلل

7

ini

eğer

 

8

mru'un

bir adam

مرا

9

heleke

öldü

هلك

10

leyse

yoksa

ليس

11

lehu

onun

 

12

veledun

bir tek çocuğu

ولد

13

ve lehû

ve (varsa) onun

 

14

uhtun

bir kız kardeşi

اخو

15

feleha

öyleyse onadır (o kız kardeşedir)

 

16

nisfu

yarısı (1/2)

نصف

17

ma

   

18

terake

bıraktığının/terk ettiğinin (o ölen erkeğin)

ترك

19

ve huve

ve o (erkek kardeş)

 

20

yerisuha

varis olur ona (ölen kız kardeşe)

ورث

21

in

eğer

 

22

lem

 

 

23

yekun

olmazsa (yoksa-hiç olmamışsa)

كون

24

leha

onun (kız kardeşin)

 

25

veledun

bir tek çocuğu

ولد

26

fein

öyle ki eğer

 

27

kaneta

olduysalar

كون

28

sneteyni

iki (iki kız kardeş)

ثني

29

felehuma

öyleyse o ikisinedir

 

30

s-sulusani

üçte ikisi (2/3)

ثلث

31

mimma

   

32

terake

bıraktığından/terk ettiğinden (o ölen erkeğin)

ترك

33

vein

ve eğer

 

34

kanu

olduysalar

كون

35

ihveten

kardeşler (3 veya daha fazla)

اخو

36

ricalen

erkekler

رجل

37

ve nisa'en

ve kadınlar

نسو

38

felizzekeri

öyleyse erkek için

ذكر

39

mislu

eşiti

مثل

40

hazzi

payı/kısmeti

حظظ

41

l-unseyeyni

iki kadın

انث

42

yubeyyinu

açıklar

بين

43

llahu

Allah

 

44

lekum

size

 

45

en

diye

 

46

tedillu

delalete düşersiniz

ضلل

47

vallahu

ve Allah

 

48

bikulli

her

كلل

49

şey'in

şeyi

شيا

50

alimun

bilir

علم

 

Nisa 176 ayetinin madde madde açıklanması;

  • Senden fetva istiyorlar. De ki Allah size şöyle fetva veriyor kelale hakkında;
  • Eğer bir erkek öldü, yoksa onun (o ölen erkeğin) bir tek çocuğu ve onun (o ölen erkeğin) varsa bir kız kardeşi o kız kardeşinindir yarısı (1/2) ne bırakıldıysa o erkek.
  • Fakat o erkek (o erkek kardeş) o kadının (o ölen kız kardeşin) mirasını alır eğer yoksa o kız kardeşin (o ölen kız kardeşin) bir tek çocuğu.
  • Eğer varsa iki kız kardeş o ikisinindir üçte ikisi (2/3) bıraktığından o erkeğin.
  • Ve eğer olursa kardeşler (3 ve daha fazla) erkekler ve kadınlar, erkeğe miktarı payı iki kadının.
  • Açıklıyor Allah size şaşırırsınız diye.
  • Allah her şeyi bilir.

Bu ayet hükümlerinden tüm kelale durumları çok net ve basit şekilde hesaplanabilmektedir. Yüce Allah Nisa 12 ve Nisa 176'da kelale ile ilgili gerekli bilgileri vermiştir. Lütfen hesaplamaların nasıl yapıldığını kendiniz aşağıdaki tablolardan kontrol edin. 

Miras Bırakan Erkek (Kelale) Tabloları
Miras Bırakan Kadın (Kelale) Tabloları

Miras konusu söz konusu olduğunda yüzlerce olasılık söz konusu olur. Tüm olasılıklar için Nisa 11, Nisa 12 ve Nisa 176 ayetleri yeterlidir. Bu ayetlerden yola çıkarak hazırlanan tüm olasıklarda miras paylaşımı tablolarda verilmiştir. Hesaplamalar nasıl yapıldı ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

Kolaylık olsun diye bir de yazılım-program geliştirilmiştir. Aşağıdaki linki kullanarak yazılıma ulaşabilirsiniz. 

Kuran’a göre (Nisa 11, Nisa 12 ve Nisa 176) mirasçı ve miras oranları hesaplama yazılımı-programı

Bu noktada o kadar nettir ki; Kuran'da asla çelişki olmaz. Miras ayetlerinde bırakın çelişkiyi, bırakın matematik hatası olmasını, büyük bir mucize vardır. Yüce Allah 3 ayette tüm miras hukukunu içerecek bilgileri bize sunmuştur. 

 

En doğrusunu Allah bilir.