‘Sesini başkaları net duyacak şekilde yükseltme salatında, tam sessiz de olma. Onu tut bir yol bunun arasında’: Kendi sesini duyan insanlardaki karmaşık beyin aktiviteleri

Kulun Rabbinden yoğunlaşarak istediği destek ve dua olan salat günde 2 vakitte emredilmiştir. ‘Salatul Fecr’ adı ile geçen sabah (Güneş doğmadan önce) salatı (namaz) ve ‘Salatul Işa’ (Güneş’in batmasından gecenin tam karanlık zamanına kadar uzayan bir vakitte kılınan) akşam salatı.

Salat konusu ile ilgili çok detaylı inceleme linkten okunabilir.

Yüce Allah 17:110 ayetinde salat esnasında Yüce Allah’a nasıl dua edileceğini, nasıl destek isteneceğini, nasıl yalvarılacağını bildirmiştir. Bu ayette açıkça görülecektir ki müthiş bir mucize karşımıza çıkacaktır.

17:110 ayetinde Yüce Allah şu şekilde buyurmaktadır.

Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet

Arapça okunuş

Meal

2137|17|110|قُلِ ٱدْعُوا۟ ٱللَّهَ أَوِ ٱدْعُوا۟ ٱلرَّحْمَٰنَ أَيًّا مَّا تَدْعُوا۟ فَلَهُ ٱلْأَسْمَآءُ ٱلْحُسْنَىٰ وَلَا تَجْهَرْ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتْ بِهَا وَٱبْتَغِ بَيْنَ ذَٰلِكَ سَبِيلًا

Kulid’ullâhe evid’ur rahmâne, eyyen mâ ted’û fe lehul esmâul husnâ, ve lâ techer bi salâtike ve lâ tuhâfit bihâ vebtegı beyne zâlike sebîlâ.

De ki: “Çağırın (diye) Allah veya çağırın (diye) Rahman; hangisiyle çağırırsanız; öyle ki O'nadır en güzel isimler”; sesini yükseltme salatında; sessiz de etme onu; ve tut arasında bunun bir yol.

 

(تَجْهَرْ) techer kelimesi kökü (جهر) yüksek sesli olmak (to be loud), çok net bir şekilde duyulmak (be clearly audible), herkesin duyabileceği şekilde seslenme (to declare or say openly) anlamındadır.  Hans Wehr 4th ed., page 169 (of 1303)

(تُخَافِتْ) tuhafit kelimesi kökü (خفت) sessiz olmak (to be silent) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 289 (of 1303)

Açıkça görülmektedir ki Yüce Allah ayette bize çok büyük bir işaret vermiştir.

Salat esnasında Rabbe yapılacak olan dualarda tam sessiz olunmamalıdır. Hiç konuşmadan içten dua tercih edilmemelidir. Buna karşın dua edilirken ses başkaları duyacak şekilde de yükseltilmemelidir. Yüce Rabbimiz bu ikisi arasında bir yol tutulmasını öğütlemektedir. Bu yol da salatta dualar edilirken dua eden kişinin kendi sesini ancak duyacak şekilde dua etmesidir.

Yüce Allah dua ederken kendi sesimizi duymamızı istemiştir. Acaba neden bu şekilde buyurmuştur? Neden tam sessiz ve içimizden dua etmemizi değil de kendi sesimizi duyacak şekilde dua etmemizi istemiştir?

Tabii ki bizim iyiliğimiz için. Yüce Allah her şeyi ama her şeyi bilir, görür ve işitir. Her şeyden anında haberdardır. Bizim yapacağımız duayı elbette içimizden yapsak da duyar. Ancak kendi sesimizi duyacak şekilde dua etmek beynimizde inanılmaz olumlu değişiklikler yapmaktadır. Bize faydası olan bir yöntemdir.

2010 yılında Kaliforniya Üniversitesi ve Johns Hopkins Üniversitesinde (‘UC Berkeley, UCSF and Johns Hopkins University’) görevli nörobilim insanları çok yeni bir keşif yaptılar. İnsanın kendi konuşmasını takip etmesi (dua ederken sesini duyması ve konuşmasını takip etmesi gibi) insan beyninde çok çok kompleks-karmaşık bir mekanizmayı aktive etmektedir. İnsanın kendi sesini duyması ve takip etmesi beyinde ses ayarları ağını (network) aktive etmekte ve dilediğimiz sesleri yükseltme (‘amplify’), dilediğimiz sesleri sessiz hale getirme (‘silence’) imkanını sağlamaktadır.

Hastaneye yatmış olan epilepsi hastalarının beyin dalgalarını inceleyen bilim insanları, kendi konuşmalarını takip eden hastalarda beynin duyma merkezindeki nöronların (sinir hücresi) aktivitesinin azaldığını, ancak beynin başka bölümlerinde sinir aktivitesinin arttığını tespit ettiler. Bu da şu demektir; Kendi sesini duyan ve takip eden bir kişi dış çevreden gelen sesleri duyan beynin duyma merkezini baskılamaktadır. Dış çevrelerden gelen seslere daha az duyarlı hale gelmektedir. Çevreden gelen sesler için tıpkı bir ‘mute’ ‘sessiztuşuna basılmış gibi etki görülmektedir. Beyin kişinin kendi sesini ise artırmaktadırlar (amplifiye etmektedirler).

Detaylı bilgi için lütfen tıklayınız. 

Aşağıdaki resimde gösterildiği gibi, kişi kendi sesini duyup takip ettiğinde dış sesleri baskılamaktadır. 

salatta sesi yukseltme tam sessiz de olma ister allah diye cagirin ister rahman diye güzel isimler allah indir

Bilim insanları kendi sesimizi duymamızın ve takip etmemizin dil gelişiminde çok önemli rol oynadığını bildirmektedir. Kendi sesimizi duymamızın beynimizde çok karmaşık mekanizmaları aktive ettiği gösterilmiştir. Kendi sesimizi duyup takip etmek dış seslere beynimizi kapamakta, kendi söylediklerimizi daha fazla duymamıza neden olmaktadır. Bu da daha çok konsantrasyon ve beyinde daha çok etki demektir.

Ancak modern bilim ile faydası gösterilen bu durumunun Yüce Allah tarafından bize bildirilmesi büyük bir mucizedir.

En doğrusunu Allah bilir.