Kuran’ın önerisi: Güçlü toplum; doğru yolda olmayan yönetici/yöneticilere itaat etmeyen toplum.

Yüce Allah 43:54 ayetinde şu şekilde buyurmaktadır;

Kuran Ayet No|Sure No|Ayet No|Ayet

Arapça okunuş

Meal

4377|43|54|فَٱسْتَخَفَّ قَوْمَهُۥ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ كَانُوا۟ قَوْمًا فَٰسِقِينَ

Fe stehaffe kavmehu fe atâûhu, innehum kânû kavmen fâsikîn.

Öyle ki hafifletti/güçsüzleştirdi (firavun) kavmini; böylece itaat ettiler ona; doğrusu onlar oldu fasık/doğru yoldan sapan bir kavim.

 

(ٱسْتَخَفَّ) stehaffe kelimesi kökü (خفف) hafif olmak (to be make light), önemsiz olmak (to be insignificant), azaltmak (reduce), basınç yada güçle daha az hale gelmek (become less due to pressure or a force), yoğunluğun azaltılması (decrease in intensity) anlamındadır. Hans Wehr 4th ed., page 288 (of 1303) 

Ayetten açık ve net olarak anlarız ki yönetici veya yöneticilere kayıtsız şartsız itaat etmek kesinlikle yasaklanmıştır. Ayetten firavunun uygulamalarının toplumu zayıflattığını, toplumun gücünü ciddi anlamda hafiflettiğini anlıyoruz. Bu uygulamaları gören toplumun firavuna itaat etmemesi gerekirdi. Ancak onlar bunun yerine firavuna itaat ettiler/boyun eğdiler ve doğru yoldan sapan bir topluluk oldular.

Bu ayetin günümüz toplumlarına yansıması elbette önemlidir. Ayetten dersler çıkarmak gereklidir. Doğru yoldan sapan bir yönetici veya yöneticiler kadrosu mevcut ise o yönetici veya yöneticilere itaat kesinlikle edilmemelidir. Kesinlikle boyun eğilmemelidir. Toplumsal dayanışma ile karşı durulmalıdır. Düzelmezler ise gerekirse doğru yolda ilerleyecek olan yöneticilerle değiştirilmelidirler. 

Toplumun güçlü olması konusu;

Ayetten ayrıca anlıyoruz ki yöneticiler kendi toplumlarını güçsüzleştirmemelidir. Onları etkisiz piyonlar/köleler, güdülecek koyunlar haline getirmemelidir. Güçlü toplum güçlü ve özgür bireylerle olur. Bireysel anlamda özgür, eğitimli, cesaretli, ahlaklı, erdemli bireylerin çoğalması ile toplum güçlenir. Kendi kontrolünü kendisi yapar. Doğru yoldan sapmaz. Toplumsal akıl ile daha doğru kararlar verebilir.

En doğrusunu Allah bilir.