1
BÖLÜMLER |
İÇİNDEKİLER
|
Sayfalar |
GİRİŞ |
AÇIKLAMA
|
4-11 |
BİRİNCİ BÖLÜM |
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN EVLADI OLMADIĞINDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ; |
11-16 |
İKİNCİ BÖLÜM |
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN BİR KIZ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
17-29 |
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN ÜÇ KIZ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
29-47 |
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM |
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN İKİ KIZ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ; |
47-64 |
BEŞİNCİ BÖLÜM |
MİRAS BIRAKAN KADININ EVLAT OLMADIĞINDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ |
64-71 |
ALTINCI BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ BİR KIZ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ; |
71-85 |
YEDİNCİ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ ÜÇ KIZ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
86-100 |
2
SEKİZİNCİ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ İKİ KIZ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
101-118 |
DOKUZUNCU BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN BİR ERKEK EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
119-121 |
ONUNCU BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN ÜÇ ERKEK EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
121-124 |
ONBİRİNCİ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN İKİ ERKEK EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
124-125 |
ONİKİNCİ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN BİR KIZ VE BİR ERKEK ŞEKLİNDE İKİ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
125-127 |
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN BİR KIZ VE İKİ ERKEK ŞEKLİNDE ÜÇ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
127-129 |
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ BİR ERKEK EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İÇİN YAPILAN HESAPLAMA İŞLEMİ;
|
129-135 |
ONBEŞİNCİ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ ÜÇ ERKEK EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İÇİN YAPILAN HESAPLAMA İŞLEMİ; |
135-137 |
3
ONALTINCI BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ İKİ ERKEK EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İÇİN YAPILAN HESAPLAMA İŞLEMİ;
|
137-138 |
ONYEDİNCİ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ BİR KIZ VE BİR ERKEK ŞEKLİNDE İKİ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
138-140 |
ONSEKİZİNCİ BÖLÜM
|
MİRAS BIRAKAN KADININ BİR KIZ VE İKİ ERKEK ŞEKLİNDE ÜÇ EVLAT OLDUĞUNDA MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İŞLEMİ;
|
140-142 |
--------------------------------------------------------
4
AÇIKLAMA
Arapçadaki kelime
sonlarında bulunan zamirlerden kelimenin erkek kişiyi mi yoksa
kadın kişiyi mi ifade ettiği
anlaşılmaktadır.,örnek verecek olursak Türkçede MİRAS
BIRAKANIN ANNE VE BABASININ HERBİRİNİN MİRAS PAYI 1/6
şeklinde bir ifade kullandığımızda; bu cümleden hem
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN ANNE VE BABASININ HERBİRİNİN
MİRAS PAYI 1/6 anlaşılmakta hem de; MİRAS BIRAKAN
KADININ ANNE VE BABASININ HERBİRİNİN MİRAS PAYI 1/6
şeklinde anlaşılmaktadır.
Halbuki Arapçada aynı cümle kelimelerin sonunda tekil zamir varsa bu durumda hem miras bırakan erkeğin hem de miras bırakan kadının anne ve babası aynı anda ifade edilmesi imkansız hale gelmektedir. Kullanılan zamire bağlı olarak ya miras bırakan erkeğin annesi ve babası ifade edilir ya da miras bırakan kadının annesi ve babası ifade edilir, türkçede onun bir çocuğu dediğimizde; çocuğun kadına mı yoksa erkeğe mi ait olduğu bilinmez, Arapçada lehü veledün denildiğinde erkeğin bir çocuğu ifade edilmiş olur, leha veledün denildiğinde ise kadının bir çocuğu ifade edilmiş olur, Türkçede onun bir çocuğu denildiğinde hem leha veledün hem de lehü veledünu aynı anda ifade edilmiş olur.
Sonuç olarak Nisa Suresi 11. 12 ve 176. Ayetleri çeviri yapmak için incelediğimde mevcut olan 40ın üzerindeki Kuran çevirisinin hiç birisinde üç ayetteki toplam onbeş (15) kadın veya erkeği ifade eden zamirlerin dikkate alınmadan Kuran çevirisi yaptıklarını tespit ettim. Kuran metnindeki çeviri problemini göstermek için Nisa 11. Ve 12. Ayetlerinin metni ve bu metinde geçen zamir farklılıklarını gösteren birebir kelime tercümesi aşağıda gösterilmiştir.
NİSA SURESİ 11. AYET
يُوصِيكُمُ (1) اللّهُ (2) فِي أَوْلاَدِكُمْ (3) لِلذَّكَرِ(4) مِثْلُ (5) حَظِّ (6) الأُنثَيَيْنِ (7) فَإِن (8) كُنَّ (9)نِسَاء (10) فَوْقَ (11) اثْنَتَيْنِ (12) فَلَهُنَّ (13) ثُلُثَا (14) مَا تَرَكَ (15) وَإِن كَانَتْ (16) وَاحِدَةً (17)فَلَهَا (18) النِّصْفُ (19) وَلأَبَوَيْهِ -(20-21) لِكُلِّ وَاحِدٍ (22) مِّنْهُمَا (23) السُّدُسُ (24) مِمَّا (25)تَرَكَ (26) إِن كَانَ (27) لَهُ (28) وَلَدٌ (29) فَإِن (30) لَّمْ يَكُن (31) لَّهُ (32) وَلَدٌ (33) وَوَرِثَهُ (34)أَبَوَاهُ (35) فَلأُمِّهِ (36) الثُّلُثُ (37) فَإِن كَانَ (38-39) لَهُ 40 إِخْوَةٌ 41 فَلأُمِّهِ 42 السُّدُسُ 43 مِن بَعْدِ 44وَصِيَّةٍ 45 يُوصِي 46 بِهَا 47 أَوْ 48 دَيْنٍ 49 آبَآؤُكُمْ 50 وَأَبناؤُكُمْ 51 لاَ تَدْرُونَ 52 أَيُّهُمْ 53 أَقْرَبُ54 لَكُمْ 55 نَفْعاً 56 فَرِيضَةً 57 مِّنَ اللّهِ 58 إِنَّ اللّهَ 59 كَانَ 60 عَلِيما 61 حَكِيمًا 62 ﴿١١﴾
NİSA
SURESİ 11. AYET
Birebir
Çeviri: Size, vasiyet eder (1), Allah (2), evlatlarınız
hakkında (3),, erkek için (4) benzer (5), pay(6), iki
dişi (7), şayet (8) oldular ise (9) kadınlar (10) fazla (11) iki
kadın (12), o zaman O KADINLAR
için (13) üçte iki (14) bırakılan bir
şeyin (15). Ve Eğer olursa KADIN (16) bir
tek (17) o zaman O KADIN için (18) yarısı, (19).
Ve O ERKEĞIN anne
ve babasına (20-21) her birisi için (22) o
ikisinden (23) altıda bir (24) bir
şeyden (25) bırakılan (26) eğer
olur ise (27) O ERKEĞIN (28) BIR ÇOCUK(29), Şayet (30) olmaz (31) o eRKEĞIN (32) BIR ÇOCUĞU (33) ve O ERKEĞIN varisi (34) O ERKEĞIN anne
ve babası(35) O ERKEĞIN annesi
için (36) üçte bir (37), şayet (38) oldu (39), O ERKEĞIN (40), kardeşleri (41) O ERKEĞIN annesi için (42) altıda
bir (43) den sonra (44) vasiyet (45) etmesi (46) onun
ile (47) veya (48) borç (49) babalarınız(50), ve
erkek evlatlarınız (51), anlayamazsınız (52) onlardan
hangisi (53) akraba (54) sizler için (55) faydalı (56),farzlar (57) Allahdan (58) muhakkak
Allah (59)
alim (60,61) hakimdir. (62)
Nisa 11. Ayetin Birebir Kelimelerin Çevirilerine Bağlı Tercümesi: Allah, size, çocuklarınız hakkında vasiyet eder, erkek için iki dişi benzer hisse, şayet ikiden fazla kadın oldular ise, bırakılan şeyin üçte ikisi o kadınlarındır. Eğer kadın bir olursa o zaman o kadın için yarısıdır. O ERKEĞIN BIR ÇOCUĞU varsa, O ERKEĞIN anne ve babası için her birine bırakılan şeyden altıda bir, Eğer O ERKEĞIN BİR ÇOCUĞU yoksa ve O ERKEĞIN varisi, O ERKEĞIN anne ve babası, O ERRKEĞIN annesi için üçte birdir. Eğer O ERKEĞIN kardeşleri varsa, O ERKEĞIN annesi için altıda birdir; Onun ile vasiyetin yerine getirilmesi veya borcun sonrasında, onlardan hangi akrabalar, sizler için Allah tarafından faydalı farzlar kıldığını, oğullarınız ve babalarınız anlayamaz, Şüphesiz Allah bilendir, hüküm sahibidir.
6
NİSA 12. AYET
وَلَكُمْ (1) نِصْفُ (2) مَا تَرَكَ (3) أَزْوَاجُكُمْ (4) إِن (5) لَّمْ يَكُن (6) لَّهُنَّ (7) وَلَدٌ (8) فَإِن كَانَ (10) (9) لَهُنَّ (11) وَلَدٌ (12) فَلَكُمُ (13) الرُّبُعُ (14) مِمَّا (15) تَرَكْنَ (16) مِن بَعْدِ (17)وَصِيَّةٍ (18) يُوصِينَ (19) بِهَا (20) أَوْ (21) دَيْنٍ (22) وَلَهُنَّ (23) الرُّبُعُ (24) مِمَّا (25) تَرَكْتُمْ(26) إِن (27) لَّمْ يَكُن (28) لَّكُمْ (29) وَلَدٌ (30) فَإِن (31) كَانَ (32) لَكُمْ (33) وَلَدٌ (34) فَلَهُنَّ (35)الثُّمُنُ (36) مِمَّا (37) تَرَكْتُم (38) مِّن بَعْدِ (39) وَصِيَّةٍ (40) تُوصُونَ (41) بِهَا (42) أَوْ(43) دَيْنٍ(44) وَإِن كَانَ (45) رَجُلٌ (46) يُورَثُ (47) كَلاَلَةً (48) أَو(49) امْرَأَةٌ (50) وَلَهُ (51) أَخٌ (52)أَوْ(53) أُخْتٌ (54) فَلِكُلِّ وَاحِدٍ (56) (55) مِّنْهُمَا (57) السُّدُسُ (58) فَإِن كَانُوَاْ (60) (59) أَكْثَرَ(61)مِن ذَلِكَ (62) فَهُمْ (63) شُرَكَاء (64) فِي الثُّلُثِ (65) مِن بَعْدِ (66) وَصِيَّةٍ (67) يُوصَى (68)بِهَآ (69) أَوْ(70) دَيْنٍ (71) غَيْرَ (72) مُضَآرٍّ(73) وَصِيَّةً (74) مِّنَ اللّهِ (75) وَاللّهُ (76) عَلِيمٌ (77)حَلِيمٌ (78) ﴿١٢﴾
NİSA
SURESİ 12. AYET
Birebir
Çeviri:
Ve sizin için (1) yarısı (2) bırakılan şey (3) sizin karılarınız (4) eğer (5) yoksa (6) o kadınların (7) BIR ÇOCUĞU (8)şayet oldu ise (9) (10) o kadınların (11) BIR ÇOCUĞU (12) siz erkekler için (13) dörtte bir (14) şeyden (15) kadının bıraktığı (16) dan sonra (17) vasiyyet (18) kadının ettiği (19) onun ile (20) veya (21) borç (22) ve kadınlar için(23) dörtte bir (24) bir şeyden (25) sizlerin bıraktığı (26) eğer (27) yoksa (28) sizlerin (29) BIR ÇOCUĞU (30),şayet (31) oldu (32) sizlerin (33) BIR ÇOCUK (34) o kadınlar için (35) sekizde bir (36) şeyden (37) sizlerin bıraktığı(38) sonrasından (39) vasiyyet (40) ettikleriniz (41) onun ile (42) veya (43) borç (44) ve eğer oldu (45) bir adam (46) miras bırakır (47) kelaleten (48) veya (49) bir kadın, (50) Ve O ERKEĞIN (51) bir erkek kardeşi (52) veya(53) bir kız kardeşi (54) o zaman herbirisi için (55) (56) o ikisinden (57) altıda bir (58), şayet olmaları (59) (60)çok (61) bundan (62) o zaman onlar (63) ortaklar (64) üçte birine (65) den sonra (66) vasiyet (67) edilen (68)onunla (69) veya (70) borç (71), olmaksızın (72) bir zarar verici (73) vasiyyet (74) Allahtan (75) ve Allah (76)Alim (77) hakim (78)
7
Nisa 12. Ayetin Birebir Kelimelerin Çevirilerine Bağlı Tercümesi: Kadının vasiyet ettiği veya borçtan sonra; Karılarınızın bıraktığı şeylerin yarısı sizin eğer yoksa o kadınların BIR ÇOCUĞU, şayet o kadınların BIR ÇOCUĞU oldu ise sizler için dörtte bir, eğer sizlerin BIR ÇOCUĞU yoksa kadınlar için sizlerin bıraktığı şeyden dörtte bir, şayet oldu sizlerin BIR ÇOCUK o kadınlar için sizlerin bıraktığı şeyden sekizde bir, onun ile vasiyet ettikleriniz veya borçdan sonra, ve eğer bir adam veya kadın miras bırakır kelaleten, ve O ERKEĞIN bir erkek kardeşi veya bir kız kardeşi olduğu zaman, o ikisinden herbirisi için altıda bir, eğer bundan çok olduklarında o zaman onlar üçte birine ortaktır. vasiyet edilen veya borçdan sonra, zarar verici olmayan vasiyyet Allahtan. Allah Alim ve hakimdir.
Yukarıda çevirisi tarafımızdan yapılmış olan Nisa suresi 11. ve 12. ayetlerine göre miras hesaplamasına geçmeden önce her iki ayette bildirilen mirasçıların kimlerden ibaret olduğu ve ayette bildirilen mirasçı paylarının neler olduğu tespit edilecektir.
Bu tespit işleminden sonra ayette mirasçı olarak bildirilmiş ama mirasçı payları bildirilmemiş kişilerin kimler olduğu tespit edilecektir.
Ayrıca ayette mirasçı oldukları zikredilmemekle beraber mirasçı olmaları muhakeme sonucu tespit edilenlerin kimler olduğu (örneğin iki kız kardeş ayette bildirilmemiş olmakla beraber mirastan pay almaları gerektiği mantıksal çıkarım ile tespit edilmekte böylelikle ayette bildirilmemiş olmakla beraber miras bırakanın mirasçısı oldukları tespit edilebilmesi gibi) tespit edilecektir.
Aynı şekilde çocuğu olmadan miras bırakan erkeğin annesinin miras payı bildirilmekle beraber miras bırakan erkeğin babasının mirasçılığı ve payı ayette bildirilmemiştir. Bu şekilde hem mirascılıkları hem de miras payları Nisa suresi 11. ve 12. ayetlerde açıkça bildirilmemiş olmasına rağmen mirasçı oldukları mantıksal çıkarım ile tespit edilen ancak mirasçı paylarının ne olduğu bildirilmeyen kişilerin kimler olduğunun tespiti de dahil tüm mirasçıların kimlerden oluştuğunun listesi tespit edilmiş ve aşağıda liste de gösterilmiştir.
8
AYETTE BİLDİRİLEN VE BİLDİRİLMEYEN MİRAS PAYLARININ TESPİT İŞLEMLERİ
MİRAS BIRAKAN ERKEK TABLOSU (A) MİRAS BIRAKAN KADINNIN MİRASÇI TABLOLARI (B)
Tablo 1 - A Çocuk ve Kardeş Olmadan Miras Bırakan Erkek |
Tablo 1-B Çocuk ve Kardeş Yok, Miras Bırakan Kadın |
|
||||||||||||
Erkeğin Babası |
X |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
XA |
Ayette Bildirilmemiştir. |
|
||||||||
Erkeğin Annesi |
1/3 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Annesi |
XB |
Ayette Bildirilmemiştir. |
|
||||||||
Erkeğin Karısı |
1/4 |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Kocası |
1/2 |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
|
||||||||
Tablo 2-A Çocuk Olmadan Miras Bırakan Erkek |
Tablo 2-B Çocuk Olmadan Miras Bırakan Kadının Mirasçıları |
|
||||||||||||
Erkeğin Babası |
X |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
XA |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Annesi |
1/6 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Annesi |
XB |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Karısı |
1/4 |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Kocası |
½ |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
|
||||||||
Erkeğin Kardeşi |
1/6 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Kardeş |
XC |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Tablo 3-A Bir Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 3-B Bir Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadının Mirasçıları |
|
||||||||||||
Erkeğin Bir Kızı |
1/2 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Bir Kızı |
½ |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
|
||||||||
Erkeğin Babası |
1/6 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Baba |
XY |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Annesi |
1/6 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Anne |
XZ |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Karısı |
1/8 |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Kocası |
ĵ |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
|
||||||||
Erkeğin Kardeşi |
XD |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeş |
XE |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Tablo 4-A Üç Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 4-B Üç Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın |
|
||||||||||||
Erkeğin Üç Kızı |
2/3 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Üç Kızı |
2/3 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
|
||||||||
Erkeğin Babası |
XF |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
XJ |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Annesi |
XG |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Annesi |
XK |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Karısı |
XH |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kocası |
XL |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Kardeşi |
XI |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeşi |
XM |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Tablo 5-A İki Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 5-B İki Kız Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın |
|
||||||||||||
Erkeğin iki Kızı |
XN |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının İki Kızı |
YA |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Babası |
XO |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
YB |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Annesi |
XU |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Annesi |
YC |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Karısı |
XY |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kocası |
YD |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
Erkeğin Kardeş |
XZ |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeşi |
YE |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||
|
||||||||||||||
9
Tablo 6-A Bir Erkek Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 6-B Bir Erkek Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadının Mirasçıları |
|
||||||||||||||||||
Erkeğin Bir Oğlu |
YF |
Ayette Bildirilmemiştir |
Erkeğin Bir Oğlu |
YG |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Babası |
1/6 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Baba |
YH |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Annesi |
1/6 |
11. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Anne |
YI |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Karısı |
1/8 |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
Kadının Kocası |
ĵ |
12. Ayette Bildirilmiştir. |
|
||||||||||||||
Erkeğin Kardeşi |
YJ |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeş |
YK |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Tablo 7-A Üç Erkek Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 7-B Üç Erkek Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın |
|
||||||||||||||||||
Erkeğin Üç Oğlu |
YL |
Ayette Bildirilmemiştir |
Erkeğin Üç Oğlu |
YR |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Babası |
YM |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
YS |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Annesi |
YN |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Annesi |
YT |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Karısı |
YO |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kocası |
YU |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Kardeşi |
YP |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeşi |
YV |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Tablo 8-A İki Erkek Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 8-B İki Erkek Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın |
|
||||||||||||||||||
Erkeğin iki Oğlu |
YY |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının İki Kızı |
ZD |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Babası |
YZ |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
ZE |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Annesi |
ZA |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Annesi |
ZF |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Karısı |
ZB |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kocası |
ZG |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
Erkeğin Kardeş |
ZC |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeşi |
ZH |
Ayette Bildirilmemiştir |
|
||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
Tablo 9-A Bir Erkek ve iki Kız şeklinde Üç Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 9-B Bir Erkek ve iki Kız şeklinde Üç Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın |
|||||||||||||||||||
Erkeğin Bir Oğlu ve İki Kızı |
ZI |
Ayette Bildirilmemiştir |
Erkeğin Bir Oğlu ve İki Kızı |
ZN |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Babası |
ZJ |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
ZO |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Annesi |
ZK |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Annesi |
ZR |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Karısı |
ZL |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kocası |
ZU |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Kardeşi |
ZM |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeşi |
ZV |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Tablo 10-A İki Erkek ve Bir Kız şeklinde Üç Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
10 Tablo 10-B İki Erkek ve Bir Kız şeklinde Üç Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın |
|||||||||||||||||||
Erkeğin; İki oğlu ve Bir Kızı |
ZY |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının İki oğlu ve Bir Kızı |
QE |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Babası |
QA |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
QF |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Annesi |
QB |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Annesi |
QG |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Karısı |
QC |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kocası |
QH |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Kardeşi |
QD |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeşi |
QI |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Tablo 11-A Bir Erkek ve Bir Kız şeklinde iki Çocuğu Olup, Miras Bırakan Erkek |
Tablo 11-B Bir Erkek ve Bir Kız şeklinde iki Çocuğu Olup, Miras Bırakan Kadın |
|||||||||||||||||||
Erkeğin Bir oğlu ve Bir Kızı |
QJ |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Bir oğlu ve Bir Kızı |
QO |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Babası |
QK |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Babası |
QP |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Annesi |
QL |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Annesi |
QR |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Karısı |
QM |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kocası |
QS |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Erkeğin Kardeş |
QN |
Ayette Bildirilmemiştir |
Kadının Kardeşi |
QT |
Ayette Bildirilmemiştir |
|||||||||||||||
Yukarıdaki her tabloda miras payı ayette bildirilen mirasçıların karşısına miras payları yazılmış, ancak miras payları bilinmeyen mirasçıların karşısına miras paylarının bilinmediğini gösteren harfler yazılmıştır. Ayet tarafından normal (kelale hariç) miras hesaplaması için yanlızca 9 adet veri bulunmakta ancak tabloda bazı paylar tekrarlanması nedeniyle tabloda 19 adet veri varmış gibi görünmektedir. Ayette bildirilen 9 adet veri ile ayette bildirilmeyen 75 adet verinin hesaben bulunması gerekmektedir.(Tablo 10-A ve Tablo 10-B kendinden önceki tabloya çok benzer olduğu için bu tablodaki veriler sayımda esas alınmamıştır. Miras hesaplaması yapmak için tüm mirasçı payının hesapsız tespit edilebilmesi için tabloda 104 veriye ihtiyaç varmış gibi görünsede tekerrür eden verileri hesaptan düştüğümüzde gerçekte 84 veriye ihtiyaç vardır. Söz konusu 84 verinin 9 adedi ayet tarafından verilmiş, kalan 75 adet veri ise ayette bildirilen 9 veri kullanılarak hesaben tespit edilmiştir.
Yukarıdaki 10 tablo üzerinde Nisa suresi 11. ve 12. ayet metinlerinde Kelale (ikinci bölümde inceleceği için) hariç olmak üzere ayette bildirilen ve ayette bildirilmeyen tüm mirasçıların kimler olduğu gösterilmiş ve tabloda gösterilen toplam mirasçıların 44 olduğu, 44 mirasçıdan 15 mirasçının miras payları ayette bildirildiği için tablolara yerleştirilmiş 10 tablodaki 44 mirasçıdan 29'unun ise miras payları Nisa 11. ve 12. ayetlerde bildirilmediği için yukarıdaki tablolarda gösterilememiş ama bu kişilere ait miras payları ile ilgili olarak Ayette Bildirilmemiştir. Şeklinde ibare kullanılmıştır.
11
Nisa suresi 11. ve 12 ayetlerde bildirilmemiş olan 29 mirasçının miras payları 11. ve 12. ayette bildirilen mirasçı payları esas alınarak yapılan matematiksel işlemler sonucu tespit edilmiştir. Bu tespit işlemine ilişkin aşağıdaki tablo üzerinde gösterilmiş ve mirasçı payları bilinmeyen her mirasçının miras payının nasıl tespit edildiği tabloların açıklaması 10 tablodan sonra her tablonun açıklaması yapılan bölümünde ayrı ayrı gösterilmiştir.
BİRİNCİ BÖLÜM
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN
EVLAT OLMADIĞINDA
MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İÇİN YAPILAN HESAPLAMA İŞLEMİ;
TABLO A-1İN AÇIKLAMASI;
Nisa Suresi 11. ve 12. ayetler incelendiğinde; Miras bırakan erkeğin çocuğu bulunmadığı durumda miras bırakan erkeğin mirasçılarından karısının miras payı 1/4 ve annesinin miras payı 1/3 olarak bildirilmiştir.
Çocuğu olmayıp kardeşi de yoksa miras bırakan erkeğin mirasçıları tablosu;
TABLO A-1
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MİRASI |
= |
EVLAT |
BİLİNMEYEN MİRASÇISI |
ANNESI |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
YOK |
5/12 |
1/3 |
ĵ |
YOK |
24/24 |
YOK |
10/24 |
8/24 |
6/24 |
YOK |
12
Şeklinde olmaktadır.
Yukarıdaki tabloda ayette bildirilen mirasçı paylarının 7/12lik miras payı bulunmaktadır. Bu durumda miras bırakan erkeğin babasının payı ayette bildirilmemiş ise de;
Nisa Suresi 11. ve 12. ayetler incelendiğinde, Miras bırakan erkek ve kadının mirasçıları;
1. Miras bırakanın çocuğu,
2. Miras bırakanın babası,
3. Miras bırakanın annesi,
4. Miras bırakanın eşi (kocası veya karısı)
5. Miras bırakanın kardeşi
Şeklinde 5 (beş) sınıf mirasçısı bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloda çocuk olmadığını miras bırakan erkeğin annesinin payının 1/3 ve karısının payının 1/4 olduğunu ayet metninden anlıyoruz, yine miras bırakan erkeğin annesinin payının 1/3 olması miras bırakan erkeğin kardeşinin olmadığını da göstermektedir. Bu durumda geriye yalnız mirasçı olarak miras bırakan erkeğin babası kalmaktadır. Yukarıda bilinmeyen mirasçı şeklinde gösterilen kişinin; miras bırakan erkeğin babası olduğu tespit edilmiştir. Bilinmeyen mirasçı; miras bırakan erkeğin babası olduğuna göre bilinmeyen kişiye ait olan 5/12lik miras payının da miras bırakan erkeğin babasına ait olduğu matematiksel olarak bulunmuştur.
Bu durumda, miras bırakan erkeğin mirasçıları ve bu mirasçılara ait miras payları aşağıda gösterildiği üzere;
TABLO A-1
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MİRASI |
= |
EVLAT |
BABASI |
ANNESI |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
YOK |
5/12 |
1/3 |
ĵ |
YOK |
24/24 |
YOK |
10/24 |
8/24 |
6/24 |
YOK |
13
Şeklinde tespit edilmiştir.
TABLO A-2NİN AÇIKLAMASI;
Nisa suresi 11. ayette annesinin miras payı 1/3 olduğu belirtilmekte kardeşler olduğunda ise annenin payı 1/6 olmakta bu durumda kardeşlerin payının 1/6 olduğu açıklanmaktadır.
Nisa suresi 11. Ayette çoğul olarak geçen ihvetun kelimesi bir ve birden fazla kardeşleri mi bildiriyor? Yoksa bir kardeş durumunu bildiriyor, ama birden fazla kardeşler mi bildirilmiştir?
Bilindiği üzere Nisa suresinin 11. Ayetinde evlatsız olarak miras bırakan erkeğin annesi 1/3 miras alır, eğer erkeğin kardeşleri varsa erkeğin annesinin miras payının 1/6 olduğunu Nisa 11. ayette gayet açık olarak bildirmiştir.
Bu ayette geçen ihvetun kelimesi kardeşler anlamında çoğul bir kelimedir. Bu kelimenin tekil bir kelime olmadığı da gayet açıktır. Nisa 12. Ayette bir kız kardeş için uhtun veya bir erkek kardeş için ahun kelimeleri kullanılmış bu kelimeler ihvetun kelimesinin tekil formu durumundadır.
Bu durumda, ayette geçen ihvetun kelimesi çoğul olduğu için eğer iki ve ikiden fazla kardeş varsa miras bırakan kişinin annesinin miras payı 1/3 den 1/6 ya düşürülmüştür.
Eğer bir kardeş olması durumunda nasıl bir hesaplama yapılması gerektiği konusuna gelince; kardeş tekil olduğu için ihvetun durumunda olmadığı için bir kardeş durumunda annesinin miras payı 1/3 den 1/6 ya düşürülmemesi gerektiği düşünülebilir, aynı durum Nisa 12. Ayette geçen ezvacukum kelimesi ile de eşleriniz anlamında çoğul halde bulunmaktadır. O zaman bir kişi ölürse ve de bir karısı varsa karısı miras alamaz, birden fazla karısı varsa o zaman miras alabilir şeklinde düşünülebilir. Tabi bu durumun çok da makul bir durum olmadığı ortadadır,
Nisa 11. Ayetine göre miras bırakan kişinin bir kardeşi olduğunda miras bırakan kişinin annesinin miras payının 1/3 den 1/6 ya düştüğünün iddia edilebilmesi için veya Nisa 12. Ayete göre miras bırakan kişinin bir karısı olduğu durumda da 1/4 lük miras alabilmesi gerektiği iddiasında bulunulabilmesi için ancak ve ancak Nisa 11. Veya 12. Ayetlerinde bu konuyu açıklığa kavuşturan bir tanımlamanın bulunmasına bağlıdır, aksi takdirde söz konusu kişilerin bir kişi olması halinde mirasçı olabilmeleri mümkün görünmemektedir.
14
Doğru bir hesaplama yapabilmek için gereksinim duyulan miras paylarının tamamı Nisa 11., Nisa 12. Ve 176. Ayetlerde verildiği gibi aynı ayetlerde hesaplama yapmak için gereksinim duyulan tanımlamalar da ayrıca mükemmel ve kusursuz bir şekilde söz konusu ayetler tarafından bildirilmiştir.
Nisa suresinin 11. Ayetinde; "fî evlâdikum.....ve in kânet vâhideten fe lehan nısf(nısfu).." şeklinde bildirilen metnin tercümesi "evlatlarınız hakkında.....ve eğer o (kadın) bir olur ise onun (kadın) için yarım.. terkeden.."
Eğer ayette bir kadın için yarım olarak bildirilen paya ilişkin cümleye evlat kelimesini dahil etmediğimizde 1/2 lik payı kadının aldığı gayet açık ama o bir kadının miras bırakan kişinin nesi olduğu belli değildir. Ama ayetteki evlat kelimesini cümleye dahil ettiğimizde, o bir kadının miras bırakan kişinin evladı olduğu anlaşılmaktadır. Hâlbuki biz, çoğul olan evlat kelimesi ile tekil olan bir evladın bildirilemeyeceğini, ancak iki ve ikiden fazla evladın bildirildiğini iddia etmekteydik, ama ayette çoğul kelime ile bir ve birden fazla kişilerin bildirildiği ayetin kendisi tarafından bize açık bir sekilde gösterilmiştir.
Bu açıklamalardan sonra Nisa 11. ayette ezvacuküm kelimesi bir kadının evlat olmasını bildiriyorsa buradan da ayette geçen çoğul kelimelerin bir ve birden fazla kişileri bildirdiği tespit edilmiş olmaktadır.
Nisa 11. ayette; çoğul olarak bildirilen evlat kelimesi hem bir kadını, hem de ikiden fazla kadının evlat olma durumunu bildirmektedir.
Nisa 11. Ayetindeki bu bildirimden evlat kelimesi ile evlat olması durumunu bildiren sayıların = {1,2,3,4,5,6......... } Şeklinde ayette tanımlandığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda artık ezvecukum ile Nisa 12. ayette miras bırakan kişinin birden fazla karısının bildirildiğini, ama bir karısı olması durumunda ayette bildirilmediğini iddia edemeyiz, tam tersine ayette evlat de olduğu gibi ezvacukumde de miras bırakan kişinin bir karısı olması bildirildiği gibi birden fazla karısı da bildirilmiştir.
Şimdi ise ihvetun kelimesinin anlamı üzerinde bir değerlendirme yapabiliriz, ihvetun kelimesi de evlat gibi çoğul olan bir kelimedir. Çoğul olan evlat kelimesine bir kadın evladın tanımlı olduğunu Nisa suresinin 11. Ayeti bize bildirmiştir. Ayetteki bu tanım gereği ezvacukum kelimesinin bir ve birden fazla karınlarınız anlamı olduğu gibi ihvetun kelimesinin de bir ve birden fazla kardeş anlamı olduğu anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, Nisa suresinin 11. Ayetinde geçen ihvetun kelimesi hem bir kardeş sayısını bildirmekte hem de birden fazla kardeş sayısını bildirmektedir.
15
İhvetun kelimesi ile kaç kardeş olduğuna ilişkin değerlendirmelerden sonra şimdi çocuk olmayıp miras bırakan kişinin bir kardeş varsa miras dağıtımı nasıl olmalıdır?
Çocuğu olmadan Miras bırakan kişinin bir veya birden fazla kardeşi olması durumunda miras paylaşımı yapabilmek için ilk önce çocuğu olmayıp miras bırakan kişinin kardeşinin de olmadığı durumda mirasçı paylarını tespitinin yapılması gerekir.
Kardeş ve çocuksuz miras bırakan erkeğin mirası mirasçıları arasında dağıtılmak istendiğinde mirasçı payları;
Miras (1/1)=annesi 1/3+karısı 1/4+ babası (x) şeklinde olur, yapılan işlem gereği babasının miras payı (x)= 7/12 olarak bulunur.
Bu durumda;
Miras(1/1)= annesi 1/3+karısı 1/4+babası 5/12 şeklinde olur.
Bu hesabı yaptıktan sonra şimdi Nisa 11. Ayete göre kardeşlerin bir veya birden fazla olması hâlinde mirasçıların miras paylaşımı nasıl olmalıdır.
Nisa 11. Ayette Kardeşler varsa annenin miras 1/6 olarak bildirilmiştir.
Ayetteki bu bildirimden miras bırakan kişinin kardeşlerinin miras payı miras bırakan kişinin annesinin mirasına tanımlanmıştır.
Bu tanım gereğince
Miras(1/1)= annesi 1/3+karısı 1/4+babası 7/12 şeklindeki mirasçı payları içerisinde annesinin 1/3 olan miras payı, miras bırakan kişinin kardeşi olması nedeniyle 1/6 ya düşmektedir. Annenin miras payı 1/3 den 1/6 düşdüğünde, 1/6 lık artan pay kime verilmelidir. Annenin 1/3 miras payı kardeşler nedeniyle 1/6 düştüğü için bu payın düşme nedeni olan kardeşler aynı zamanda düşen mirasın da sahipleri olmaları gerekir. Annenin mirası kardeşe tanımlı ise kardeşin mirası da annesine tanımlı demektir.
Ayetteki tanım gereğince
Miras(1/1)= kardeş olması şartı (annesi 1/6+bir kardeş veya birden fazla kardeş 1/6) + karısı 1/4+babası 5/12
16
Sonuç olarak Nisa 11. Ayette geçen ihvetun kelimesi ile hem bir ve hem de birden fazla kardeş sayı durumu bildirilmiştir.
Nisa 11. Ayetine göre kardeşler bir de olsa birden fazla da olsa terekeden 1/6 miras payı almaları gerekir.
Dolayısıyla Nisa 11. Ayette geçen ve anlamı kardeşler anlamındaki çoğul ihvetun kelimesinin de birden fazla kardeşler anlamında değil evlat ve ezvacuküm gibi ihvetun kelimesinin de bir ve birden fazla kişi anlamında kullanıldığı. Kardeşlerin miras payını belirlemek için ayette Annenin miras payı düşürülmüştür. Eğer ayette bildirilen mirasçı paylarının toplamı 1/1 olması bir zorunluluk değil ise veya mirasçı payları toplamının 27/24 şeklinde oluştuğu görüşü doğru ise neden miras bırakan erkeğin kardeşi olduğunda annesinin miras payı 1/3'den 1/6'ya düşürülsün, buradan da ayetlerde bildirilen miras paylarının toplamının 1/1 olmasının bir zorunluluk olduğu ayrıca anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak miras bırakan erkeğin çocuğu olmaz ve mirasçıları; annesi, babası, karısı ve kardeşi kardeşleri şeklinde mirasçıları varsa bu mirasçılara ait miras payları aşağıda gösterildiği üzere;
TABLO A-2
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MİRASI |
= |
EVLAT |
BABASI |
ANNESI |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
YOK |
5/12 |
1/6 |
ĵ |
1/6 |
24/24 |
YOK |
10/24 |
4/24 |
6/24 |
4/24 |
Şeklinde olduğu tespit edilmiştir.
17
İKİNCİ BÖLÜM
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN
BİR KIZ EVLAT OLDUĞUNDA
MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İÇİN YAPILAN HESAPLAMA İŞLEMİ;
TABLO A-3ÜN AÇIKLAMASI;
Nisa Suresi 11. ve 12. ayetler incelendiğinde; miras bırakan erkeğin mirasçı payları mirasçıları arasında ayette bildirildiği şekilde bir kız, babası, annesi ve karısı arasında dağıtıldığında geriye 1/24lük bir miras payı kalmaktadır.
Bu durumda mirasçı tablosu;
TABLO A-3
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
ANNESİ |
KARISI |
BİLİNMEYEN MİRASÇISI |
1/1 |
= |
½ |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Şeklinde olmakta miras bırakan erkeğin mirasçı payları mirasçıları arasında ayette bildirildiği şekilde dağıtıldığında geriye 1/24lük bir miras payı kalmaktadır.
Nisa Suresi 11. ve 12. ayetler Miras bırakan erkek ve kadının mirasçıları;
1. Miras bırakanın çocuğu,
2. Miras bırakanın babası,
18
3. Miras bırakanın annesi,
4. Miras bırakanın eşi (kocası veya karısı)
5. Miras bırakanın kardeşi
olarak 5 (beş) sınıf mirasçı bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloda miras bırakan erkeğin çocuğu, babası, annesi ve karısı ayette bildirilen payları almış ve geriye 1/24'lük bilinmeyen mirasçı payı kalmıştır. Ayette bildirilen beş mirasçıdan 4'ü ayette bildirilen miras payını almış bunlardan yalnızca kardeş veya kardeşler miras payını alamamışlardır. Dolayısıyla Ayette belirtilen mirasçı payları hesaplandığında geriye kalan 1/24lük payın miras bırakanın kardeşi veya kardeşleri olduğu anlaşılmaktadır.
Kardeşlerin olduğunu tespit ettiğimiz 1/24lük pay ile ilgili ayette bir evlat olma şartı bildirilmemiş ise de ayette miras bırakan erkeğin tüm mirasçıları bir kız evlat ile bir evlat olması şartına bağlı annesinin 1/6, babasının 1/6 ve karısının 1/8 şeklinde miras paylarından oluştuğu için; bilinmeyen mirasçının 1/24lük miras payının da bir evlat olması şartına bağlı bir mirasçı payı olduğu matematiksel işlem gereğidir.
Bu durumda miras bırakan erkeğin bir evlat ve bir evlat şartına bağlı mirasçı tablosu;
TABLO A-3
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
ANNESİ |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
½ |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Şeklinde olmaktadır.
19
TABLO- A-3ÜN ALT TABLOLARININ DÜZENLENMESİ İŞLEMLERİ
Tablo A-3'de miras bırakan erkeğin; bir bir kızı, babası, annesi, karısı (veya karıları), kardeşi (veya kardeşleri) şeklinde beş mirasçı grubunun bulunması halinde bu beş mirasçı grubunun alacağı mirasçı payları gösterilmiştir. Halbuki beş mirasçı sınıfın her zaman birlikte mirasçı olması daima mümkün olabilen bir durum değildir. Tablo A-3 de gösterilen beş mirasçı sınıfdan birisi olan bir kızı hariç diğer mirasçılardan birinin bulunmaması halinde; mirasçı payları dağılımı yukarıdaki tablo A-3 de gösterildiği şekildeki tablo nasıl ve hangi kritere göre düzenlenmelidir?
Ayette, bir kız evladın mirasçı payı ve bir evlat olması halinde annesinin 1/6, babasının 1/6, karısının 1/8 alacağı mirasçı payları bize ayette bildirilmiştir. Miras bırakan erkeğin bir kız evladı olması halinde kardeşinin 1/24 lük pay alması hesaben tespit edilmiştir. Bir kız evlat dışındaki paylar şarta bağlı paylardır ve bu mirasçılar kendilerine tahsis edilen mirasçı payları şarta bağlı olduğu için; miras bırakan erkeğin bir kız evladı olduğu sürece erkeğin babasının 1/6, annesinin 1/6, karısının 1/8 lik miras payı ve kardeşinin 1/24 lık miras payından daha fazla mirasçı payı alması da mümkün değildir. Eğer alırlarsa bir evlat olma şartı ortadan kalkmış demektir.
Bu nedenle, miras bırakan bir kızı dışındaki mirasçılarından birisi bulunmadığı zaman erkeğin babasının 1/6, annesinin 1/6, karısının 1/8 lik miras payı ve kardeşinin 1/24 lük miras payından daha fazla mirasçı payı alması da mümkün olmadığı için o zaman olmayan mirasçının miras payını, miras bırakan erkeğin bir kızının alması gerekir.
Bu açıklamadan da anlaşıldığı üzere A-3 tablosunda bildirilen mirasçılaradan birinin olmaması durumunda; A-3 tablosunda olmayan mirasçının miras payının bir kız evlat dağıtımını gösteren alt tabloların düzenlenmesi gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle bir kızı olan erkeğin, bir kızı dışındaki diğer mirasçı sınıflardan birisinin olmaması halinde; olmayan mirasçı payının bir kız evlat verilmesini gerektiren tüm seçenekler A-3 tablosunun 16 alt tablosu düzenlenerek aşağıda gösterilmiştir.
20
Tablo A-3 ün 1. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle Bir kızın alması gereken pay |
ANNESİ |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin babasının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
bir KIZI |
ANNESİ |
KARISI |
KARdeşi |
1/1 |
= |
2/3 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
16/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Tablo A-3 ün 2. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin annesinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI |
annesi olmaması nedeniyle bir kızın alması gereken pay |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
21
Miras Bırakan erkeğin annesinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
babası |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
2/3 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
16/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Tablo A-3 ün 3. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
Babası |
ANNESİ |
karısı olmaması nedeniyle bir kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
bir KIZI |
babası |
Annesi |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
15 |
1/6 |
1/6 |
1/24 |
24/24 |
= |
15/24 |
4/24 |
4/24 |
1/24 |
Tablo A-3 ün 4. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
22
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
Babası |
ANNESİ |
karısı |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle Bir kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin kardeşi olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
babası |
Annesi |
karısı |
1/1 |
= |
13/24 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
24/24 |
= |
13/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
Tablo A-3 ün 5. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının ve annesinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle Bir kızın alması gereken pay |
annesi olmaması nedeniyle Bir kızın alması gereken pay |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin babasının ve annesinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
5/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
= |
20/24 |
3/24 |
1/24 |
23
Tablo A-3 ün 6. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının ve karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle Bir kızın alması gereken pay |
annesi |
KARISI olmaması nedeniyle Bir kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin babasının ve karısı olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
annesi |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
19/24 |
1/6 |
1/24 |
24/24 |
= |
19/24 |
4/24 |
1/24 |
Tablo A-3 ün 7. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
annesi |
KARISI |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
24
Miras Bırakan erkeğin babasının ve kardeşi olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
annesi |
KARISI |
1/1 |
= |
17/24 |
1/6 |
1/8 |
24/24 |
= |
17/24 |
4/24 |
3/24 |
Tablo A-3 ün 8. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin annesinin ve karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI |
annesi olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARISI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
½ |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin annesinin ve karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
19/24 |
1/6 |
1/24 |
24/24 |
= |
19/24 |
4/24 |
1/24 |
Tablo A-3 ün 9. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin annesinin ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
25
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI |
annesi olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARISI |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
½ |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin annesinin ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
KARISI |
1/1 |
= |
17/24 |
1/6 |
1/8 |
24/24 |
= |
17/24 |
4/24 |
3/24 |
Tablo A-3 ün 10. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin karısının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
Bir KIZI |
BABASI |
annesi |
KARISI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin karısının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
annesi |
1/1 |
= |
2/3 |
1/6 |
1/6 |
24/24 |
= |
16/24 |
4/24 |
4/24 |
26
Tablo A-3 ün 11. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesinin ve karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
annesi olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARISI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesinin ve karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
23/24 |
1/24 |
24/24 |
= |
23/24 |
1/24 |
Tablo A-3 ün 12. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin annesinin, karısının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
annesi olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARISI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
27
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesinin ve karısının olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
1/1 |
= |
5/6 |
1/6 |
24/24 |
= |
20/24 |
4/24 |
Tablo A-3 ün 13. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının, karısının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
annesi |
KARISI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin babasının, karısının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
annesi |
1/1 |
= |
5/6 |
1/6 |
24/24 |
= |
20/24 |
4/24 |
Tablo A-3 ün 14. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesinin ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
28
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
annesi olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARISI |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesinin ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
karısı |
1/1 |
= |
7/8 |
1/8 |
24/24 |
= |
21/24 |
3/24 |
Tablo A-3 ün 15. Alt tablosu
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesi, karısının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
annesi olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken |
KARISI olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
KARDEŞİ olmaması nedeniyle BİR kızın alması gereken pay |
1/1 |
= |
1/2 |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesinin, karısının ve kardeşinin olmaması durumunda mirasçı payları dağilımı;
29
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
1/1 |
= |
1/1 |
24/24 |
= |
24/24 |
Tablo A-3 ün 16. Alt tablosu (A-3 tablosunun kendisi)
Miras Bırakan erkeğin babasının, annesi, karısının ve kardeşinin olması durumunda mirasçı payları dağilımı;
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
BİR KIZI |
BABASI |
ANNESİ |
KARISI |
KARDEŞİ |
1/1 |
= |
½ |
1/6 |
1/6 |
1/8 |
1/24 |
24/24 |
12/24 |
4/24 |
4/24 |
3/24 |
1/24 |
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN
ÜÇ KIZ EVLAT OLDUĞUNDA
MİRAS PAYLAŞTIRILMASI İÇİN YAPILAN HESAPLAMA İŞLEMİ;
30
TABLO A-4
MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN 3 KIZ ÇOCUĞU,
KARISI, ANNESİ VE BABASI VAR.
ERKEĞİN |
= |
ERKEĞİN |
ERKEĞİN |
MIRASI |
= |
ÜÇ KIZI |
BİLİNMEYEN MİRASÇISI VEYA MİRASÇILARI |
1/1 |
= |
2/3 |
1/3 |
36/36 |
= |
24/36 |
12/36 |
Nisa Suresi 11. Ayette bildirilen orana göre miras bırakan kişinin 3 veya daha fazla (ayette kız ikiden fazla denilmiştir.) çocuğu olduğunda bırakılan mirasın 2/3ünü miras bırakanın 3 kızı veya daha fazla kızı alır. Geriye mirastan dağıtılmamış 1/3lük miras payı kalır.
Nisa Suresi 11. ve 12. ayetler Miras bırakan erkek ve kadının mirasçıları;
1. Miras bırakanın çocuğu,
2. Miras bırakanın babası,
3. Miras bırakanın annesi,
4. Miras bırakanın eşi (kocası veya karısı)
5. Miras bırakanın kardeşi
olarak 5 (beş) sınıf mirasçı bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloda miras bırakan erkeğin 3 kız evladı mirasın 2/3'ünü aldığı için geriye miras bırakan erkeğin babası, annesi, karısı ve kardeşi mirasçı olarak kalmıştır.
31
Nisa Suresi 11. ve 12. ayetlerde bir evlat olma şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin annesinin 1/6 babasının miras payı 1/6 şeklinde ve 12. ayette ise bir çocuk olma şartına bağlı olarak karısının miras payı 1/8 olarak bildirilmiştir. Ayetlerde bir evlat olma şartına bağlı olarak bildirilen mirasçı paylarından yine bir evlat olma şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin kardeşinin 1/24 miras payı aldığı Tablo 3'ün açıklama kısmında izah edilmiştir.
Nisa suresi 11. Ve 12. Ayetlerde miras bırakan erkeğin anne için 1/6, baba için 1/6 ve karısı için 1/8 şeklinde mirasçı payları veledün kelimesi ile miras bırakan erkeğin bir evladı olması şartına bağlandığı, bir evlat olma şartına bağlanmış olan mirasçı paylarının 3 çocuk olma şartına veya çocuklar olma şartına bağlı mirasçı payları gibi kabul edilmesinin ayet hükmüne uygunluk sağlamadığı görülmektedir.
Eğer ayette bir evlat ifadesi olan veledün kelimesinin çoğul anlamında kullanıldığı şeklinde bir tereddütte düşülmesi halinde dahi aynı ayette veledün kelimesinin çoğulu olan evladü kelimesinin ayrıca bulunması nedeniyle veledün kelimesinin bir çocuk anlamının dışında tevil ederek veya anlamını genişletmek suretiyle veledün kelimesine çoğul anlam yüklemek ayet tarafından imkansız hale getirilmiştir.
Nisa suresi 11. ayette "fi evladiküm" olarak bildirilen ve anlamı evlatlarınız hakkında denilmiş ve aynı cümlenin devamında hem "iki den fazla kadın" hem de "bir kadın" şeklinde evlat sayısını bildirerek ayette "evlat kelimesinin hem bir kadın hem de iki den fazla kadının sayı durumunu bildirmek için kullanıldığı görülmektedir.
Evlat kelimesinin çoğul kullanımına benzer şekilde Nisa suresi 11. ayette çoğul olan kardeşler şeklindeki ihvetün (إِخْوَةٌ 41) kelimesi ile de bir ve birden fazla kardeş sayı durumunu bildirmek için kullanıldığı anlaşılmaktadır. Halbuki tarafımızdan çevirisi yapılan ve hem arapça hem de tükçe karşılıklarına 52 sayısı yazılarak işaretlenmiş olan Nisa Suresi 12. Ayetindeki ühun " (أَخٌ ) kelimesi yalnızca bir kardeşi belirtmek için kullanılmış, benzer şekilde ühtün (53) أُخْتٌ bir kız kardeşi ifade etmek için kullanılmış, bu tekil anlamlı kelimelere çoğul anlamı da verebilecek olan ihvetün (إِخْوَةٌ) kelimesinin kullanılmadığı görülmektedir.
32
Ayette tekil-çoğul anlamda kullanılan kelimelere bir örnekde tarafımızdan çevirisi yapılan Nisa suresi 12. ayette bir ve birden fazla kadın eş (karı) sayı durumunu bildirmek için ezvacü (أَزْوَاجُكُمْ) kelimesi kullanılmış, tek bir karı anlamı kullanılmış, ayette karılarınız anlamındaki ezvacü kelimesi genel anlamda kullanıldığı için erkeğin hem bir karısını hem de birden fazla karısının olduğu durumlar ifade edilmiştir.
Ayette tekil anlamda kullanılan kelimelerin ise çoğul anlamı bulunmadığı gibi genel anlamı da bulunmamakta bu nedenle ayette tekil olarak bildirilen her kelimenin yalnızca tekil anlamı bulunmakta ve çoğul anlamına gelebilecek genel bir anlamının olmadığı Nisa suresi 11. 12. ve 176 ayetlerde bildirilmiş olan tekil ve çoğul kelimelerin ifadesinden açıkça anlaşılmaktadır. Kısaca veledün kelimesinin tek bir evlat anlamı olduğu görülmektedir.
Sonuç olarak;
Nisa suresi 11. Ayette miras bırakan erkeğin annesi için 1/6, babası için 1/6 şeklinde bildirilmiş olan ve ayrıca Nisa 12. Ayette miras bırakan erkeğin karısı için 1/8 şeklinde bildirilmiş olan miras paylarının 11. Ve 12. ayet metninde üstelikte her bir mirasçı için ayrı ayrı olmak bir çocuk anlamındaki veledün kelimesi kullanılarak miras bırakan erkeğin bir evladı olması şartına bağlandığı, bir evlat olma şartına bağlanmış olan anne için 1/6, baba için 1/6 ve karısı için 1/8 şeklindeki mirasçı paylarının iki veya ikiden fazla çocuklar olma şartına veya çocuklar olma şartına bağlı mirasçı payları gibi kabul edilmesinin ayet hükmünde bildirilen bir evlat anlamındaki veledün kelimesine uygunluk sağlamadığı görülmektedir.
Miras bırakan erkeğin üç kızı olduğunda; ayette bildirilen hüküm gereği 3 kız 2/3 miras payını aldığı için geriye 1/3lük dağıtılmamış miras payı kalmaktadır.
Bu nedenle 1/3lük miras payının tamamının miras bırakan erkeğin annesi, babası, karısı ve kardeşine ait olduğu tespit edilmiş ve tespit edilen bu mirasçıların 1/3lük miras payı üzerinden alacakları miras payını belirlemek için bu mirasçıların bir çocuk olma şartına bağlanmış olan mirasçı payları kullanılarak; üç çocuk olması şartına bağlı mirasçı payları aşağıdaki şekilde hesaplanarak tespit edilmiştir.
33
I.HESAPLAMA YÖNTEMİ
A) ÜÇ KIZ EVLAT OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN ANNESİNİN MİRAS PAYININ HESAPLANMASI İŞLEMİ;
Bir evlat olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin bir kızı miras payını aldıktan sonra kalan 1/2'lik mirastan annesi 1/6'lık pay alır ise;
Üç evlat olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin üç kızı miras payını aldıktan sonra kalan 1/3'lük mirastan annesi (X) pay alır.
Bu denklem de; (1/2)*X=(1/3)*1/6 şeklinde olur, bu da X=1/9'dur,
Bu şekilde Miras bırakan erkeğin ANNESİNİN miras payı 1/9 olarak tespit edilmiş olur.
B) ÜÇ KIZ EVLAT OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN BABASININ MİRAS PAYININ HESAPLANMASI İŞLEMİ;
Bir evladı olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin bir kızı payını aldıktan sonra kalan 1/2'lik mirastan BABASININ 1/6'lık pay alır ise;
Üç evlat olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin üç kızı payını aldıktan sonra kalan 1/3'lük mirastan BABASI (Y) pay alır.
Bu denklem de; (1/2)*Y=(1/3)*1/6 şeklinde olur, bu da Y=1/9'dur,
34
Bu şekilde Miras bırakan erkeğin BABASININ miras payı 1/9 olarak tespit edilmiş olur.
C) ÜÇ KIZ EVLAT OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN KARISININ MİRAS PAYININ HESAPLANMASI İŞLEMİ;
Bir evladı olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin bir kızı payını aldıktan sonra kalan 1/2'lik mirastan KARISI 1/8'lik pay alır ise;
Üç evlat olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin üç kızı payını aldıktan sonra kalan 1/3'lük mirastan KARISI (Z) pay alır.
Bu denklem de; (1/2)*Z=(1/3)*1/8 şeklinde olur, bu da Z=1/12'dir,
Bu şekilde Miras bırakan erkeğin KARISININ miras payı 1/12 olarak tespit edilmiş olur.
D) ÜÇ KIZ EVLAT OLMA ŞARTINA BAĞLI OLARAK MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN KARDEŞİNİN MİRAS PAYININ HESAPLANMASI İŞLEMİ;
Bir evladı olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin bir kızı payını aldıktan sonra kalan 1/2'lik mirastan KARDEŞİ 1/24'lük pay alır ise;
İki evlat olma şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin iki kızı payını aldıktan sonra kalan 1/3'lük mirastan KARDEŞİ (Q) pay alır.
Bu denklem de; (1/2)*Q=(1/3)*1/24 şeklinde olur, bu da Q=1/36'dır,
Bu şekilde Miras bırakan erkeğin KARDEŞİNİN (Q) miras payı 1/36 olarak tespit edilmiş olur.
35
ÜÇ EVLAT ŞARTINA BAĞLI OLARAK MİRAS BIRAKAN ERKEĞİN KARDEŞİNE AİT MİRASÇI PAYININ HESAPLANMASI İÇİN DİĞER BİR YÖNTEM;
Eğer üç evlat şartına bağlı olarak kardeş için 1/36 lık miras payını bulmak için yukarıdaki işlemi hiç yapmamış olsaydık, bu durumda; üç kız evladın miras payı ayette 2/3 olarak belirlenmiş; biz de üç evlat şartına bağlı olarak Miras bırakan erkeğin annesinin miras payını 1/9, babasının miras payını 1/9 ve eşinin miras payını 1/12 olarak hesaben yukarıda tespit ettiğimiz için;
Üç kızı olup Miras bırakan erkeğin mirası (1/1) = üç kız evladın miras payı 2/3 + üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin annesinin miras payı 1/9 + üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin annesinin miras payı 1/9 + üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin karısının miras payı 1/12 + üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin kardeşinin miras payı (x)
Şeklinde olup bilinen miras paylarını denklem de yerine koyduğumuzda;
1/1 = 2/3 + 1/9 + 1/9 + 1/12 + üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin kardeşinin miras payı (x)
Üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin kardeşinin miras payı (x) = 1/1 (2/3 + 1/9 + 1/9 + 1/12)
Üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin kardeşinin miras payı (x) = 36/36 (24/36 + 4/36 + 4/36 + 3/36)
Üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin kardeşinin miras payı (x) = 36/36 35/36
Üç evlat şartına bağlı olarak miras bırakan erkeğin kardeşinin miras payı (x) = 1/36 olmaktadır.
36
II.HESAPLAMA YÖNTEMİ
Mirasçılar |
Nisa Suresi 11. Ve 12. Ayetlerde Bir Çocuk Olma Şartına Bağlanmış Olan Diğer Mirasçıların Payları |
Miras bırakan erkeğin bir çocuk olma şartına bağlı mirasçı Paylarının 24 Payda Eşitliğinde Gösterilmesi |
Miras bırakan erkeğin bir çocuk olma şartına bağlı Mirasçıların Kendi Aralarındaki Payları |
Bir Çocuk Olma Şartına Bağlı Mirasçı Paylarından Üç Çocuk Olma Şartına Bağlı Mirasçı |